Rusya İran’ın S-400 talebini reddetti

Bloomberg’in aktardığına göre Rusya, İran’dan gelen S-400 hava savunma sistemi satın alma talebini reddetti. Satışın Orta Doğu’da daha fazla gerginlik yaşatacağından endişe duyulduğu belirtildi.

Talep Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından reddedildi. Konuyu tartışmaya yetkili olmayan kişiler bilgiyi anonimlik şartı ile açıkladı. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Javad Zarif, 7 Mayıs’ta Moskova’yı ziyaret etti. Rusya Dışişleri Bakanlığı yorum talebine cevap vermedi ve İran’da haftasonunun Perşembe günü başlaması sebebiyle yetkililerden yanıt alınamadı.

Rusya’nın Orta Doğu’ya füze sistemleri satışı tartışmalı bir durumda. Moskova’nın Türkiye’ye S-400 hava savunma sistemi satışı ABD tarafından sert bir şekilde karşılandı. Türkiye S-400 alımı ve Rusya ile yakınlaşması sebebi ile CAATSA (Amerika Düşmanlarına Yaptırımla Karşı Koyma Yasası) yaptırımlarına maruz kalma tehlikesi ile karşı karşıya.

Rusya’nın İran’ın isteğine tepkisi, bir yandan İran ile ABD ve Körfezdeki Arap müttefikleri arasında bir güç gösterisinin yapıldığı Basra Körfezi’ndeki hassas güç dengesini yansıtıyor. ABD  Başkanı Donald Trump, bu ay ABD’nin İran’ı Suudi petrol tesislerine ve dört gemiye saldırmakla suçlamasından sonra bölgeye daha fazla asker göndermeyi kabul etti.

Daha önce basına yansıyan notlara göre Rusya İran’ın çeşitli savaş uçağı satın alma taleplerini de hassas güç dengesi sebebiyle reddetmişti. Bunun ile birlikte siyasi nedenler başta olmak üzere çeşitli sebepler dolayısı ile Suudi Arabistan ve Katar’ın S-400 hava savunma sistemi ile ilgilendiği hatta satın almak istediği biliniyor.

Sebebi İsrail-Rusya ilişkileri mi?

Rusya ve İran ilişkilerini en çok sınırlayan husus ise şüphesiz İsrail. Rusya ve İsrail arasındaki “hassas” ve “derin” ilişkiler, Rusya’nın İran’a olası S-400 hava savunma sistemi teslimatı ile sıkıntıya düşebilir. Rusya uzun süredir İsrail’in Suriye’deki İran yanlısı Şii milisleri vurmasına sessiz kalması ile biliniyor. Hatta bir çok rapor Rusya’nın İsrail’in İran yanlısı milislere karşı yaptığı saldırılardan memnun olduğunu gösteriyor. Ayrıca bu sessizlik Esad güçlerine yönelik saldırılarda da devam ediyor.

Eylül 2018’de İsrail F-16’larının Suriye’de yaptığı hava saldırısında kaçmak için Rus İlyuşin Il-20M tipi bir elektronik istihbarat uçağını kendilerine kalkan olarak kullanması (İsrail bu durumu yalanladı, Il-20M’in vurulduğu sırada F-16’ların bölgede olmadığını açıkladı.) üzerine Suriye S-200 hava savunma bataryaları tarafından Il-20M uçağının düşmesi olayının ardından ilk başta Rusya tarafından çok sert açıklamalar yapıldı. Bu açıklamalar daha sonra bizzat Rusya Devlet Başkanı Vlademir Putin tarafından yumuşatılarak konunun etkileri dağıtıldı. İsrail kaynaklı bazı gazeteler ise içinde bulunduğumuz dönemi geçtiğimiz aylarda “İsrail-Rusya ilişkilerinin altın çağı” olarak lanse ettiler. Tüm bu hususlar değerlendirildiğinde Rusya’nın İran’a yönelik desteklerinin sınırları daha net beliriyor.

Fatih Mehmet

Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni. Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv ve uluslararası ilişkiler meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.