Rusya’nın İran’dan 1000 adet İHA tedarik edeceği iddiası

Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesi özelinde araştırmalar yapan Elijah J Magnier’ın yayımladığı bir haberde Ukrayna-Rusya savaşında çeşitli İHA’ları aktif olarak kullanan Rusya’nın İran’dan 1000 adede yakın İHA tedarik edeceği iddia ediliyor. Ukrayna-Rusya Savaşı devam ederken iki taraf da kapsamlı bir şekilde İHA’lardan faydalanmakta.

Söz konusu tedarik için anlaşmanın İran’ın Rusya’ya ‘birkaç adet’ simülatör ve İHA teslim etmesini takiben imzalandığı ve teslim edilen İHA’ların Ukrayna’da kullanıldığı iddia ediliyor. Aynı zamanda 11 Ağustos 2022’de Al-Monitor’un yayımladığı bir habere göre ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan benzer yönde açıklamalarda bulunmuştu. Sullivan, Rusya’nın İran’dan ‘yüzlerce’ İHA tedarik etmesinin Ukrayna’daki İHA kayıpları ile ilgili olduğunu değerlendirmekte.

İHA’lar alanına yatırımlarını sonradan arttıran Rusya, Suriye’de düşük yoğunluklu muharebe denemeleri yaparken Ukrayna ile savaşı takiben geliştirdiği KUB-E, Forpost-R, Orlan-10, ZALA Lancet-3 ve Orion-E gibi İHA’larını aktif bir şekilde kullanmaya başladı. Tedarikin Rusya’nın sıklıkla kullandığı İHA tipleri göz önünde bulundurduğunda en çok dolanan mühimmat ve BİHA sınıfını kapsayacağı değerlendirilebilir. Özellikle dolanan mühimmat konusunda İran’ın Husiler gibi silahlı gruplara kapsamlı bir destek verdiği bilinmektedir.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı kullandığı İHA’lar

24 Şubat 2022’de Ukrayna, Rus ordusu tarafından işletilen MALE sınıfı Orion-E SİHA’yı düşürdüğünü açıklamıştı. Bahse konu Orion-E SİHA’nın Ukrayna hava savunma birimleri tarafından vurularak düşürüldüğü belirtilmişti. Orion-E SİHA Rus ordusu tarafından savaşın başından beri aktif olarak kullanıyor.

Orion’un kökleri Rusya’nın Gürcistan ile girdiği savaştan sonra 2008 yılında bir Rus MALE sınıfı İHA için başlatılan çalışmalara dayanmaktadır. 2011’de Kronshtadt, “Inokhodets” programı için bir Ar-Ge kontratı imzaladı ve Orion 2016 yılında ilk uçuşunu yaptı. Kronshtadt’ın programı üstlenmesinden önce ise acil ihtiyaç kapsamında İsrail yapımı Searcher II İHA’ları Rusya’da lisans altı Forpost olarak üretildi, Forpost da silahlı Forpost-R sürümüyle savaşta aktif olarak kullanılmaktadır.

Suriye’de aktif olarak kullanılan Orlan-10 BİHA, Ukrayna’da küçük boyutlu bomba bırakabilen İHA’ların da öne çıkmasıyla beraber Forbes tarafından aktarıldığı üzere kanat altına VOG bombalarının koyulması suretiyle silahlandırılmıştı. Her ne kadar ikinci bir kabiliyet kazandırılmış olsa da bu kabiliyet düşük isabet oranları sebebiyle tartışmalı durumdadır.

Defence Blog tarafından aktarıldığı üzere Rusya, Ukrayna’ya karşı KUB-E ve Lancet-3 dolanan mühimmatları kullanmaktadır. Ukrayna’nın başkenti Kiev’e yapılan saldırılarda bilyeli harp başlığıyla kullanılan KUB-E, düşük boyutu ve 3 kg’ye yakın harp başlığı ile öne çıkarken Lancet-3, gimbal elektro-optik sisteminin sağladığı keşif ve hedef takibi kabiliyetiyle öne çıkıyor.

Kaan Azman

Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencisi, askeri araçlar ve silah sistemleri odaklı savunma sanayi araştırmacısı.