2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü Röportajı

2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan hafif, orta, ağır sınıf pervaneli nakliye uçaklarının uçuşu için önemli faaliyetleri yürütürken çeşitli kabiliyetleri bünyesinde bulunduruyor. Baktığımızda Fabrika Müdürlüğü; akaryakıt tankerleri, uçak çekerler, pist süpürme araçları, uçak yangın söndürme araçları, uçak durdurucu sistemleri, jeneratörler, yer radarı radomları ve bomba yükleme araçları gibi destek sistemlerinin bakım, onarım, yenileştirme, tadilat, modernizasyon, iyileştirme, mühendislik desteği ve yedek parça imalat faaliyetlerini icra etmektedir. Ayrıca Türkiye’nin tek paraşüt atölyesi ile uçakların conta, kask, o- ring, lastik-plastik üretim atölyesi fabrika bünyesinde yer alıyor. Hava Kuvvetlerimizin yeni nesil savaş uçağı projesi olan KAAN da ise lastik aksamları da buradaki atölyelerde üretilecek.

Mustafa Uğuz

Defence Turk: Fabrika Müdürlüğümüzün günümüzdeki konumunun tam olarak anlaşılması için köklü tarihinden de bahsedebilir misiniz?

2.HBFM: Türkiye’nin ilk uçak fabrikası olarak Tayyare ve Motor Türk Anonim Şirketi (TOMTAŞ) ismiyle kurulmuştur. Günümüzdeki adı ise 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü olmuştur. TOMTAŞ 1926 yılında 6 hangarda toplam 170 personel ile çalışmaya başlamıştır. Yaklaşık 10 yılda 5 ayrı tipte toplam 134 adet uçak imâl edilmiştir. Ayrıca 1937-1947 yılları arasında 24 tip uçak Fabrika Seviyesi Bakım ve Tadilatı ve 14 tip motor revizyonu gerçekleştirilmiştir. 1937 yılından günümüze kadar uçak ve motor bakımı yapabilen ikmal ve bakım merkezi olarak faaliyetlerini sürdürmüştür. 1987 yılında 2’nci Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı ve daha sonra 2017 yapılan teşkilat değişikliği ile birlikte 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Günümüzde teknoloji ülkelerin ve orduların gücünü belirlemede en büyük ölçüt haline gelmiştir. Teknolojide atılan dev adımlar Hava Kuvvetlerinin ülke savunmasındaki önemini gün geçtikçe arttırmaktadır. Savunma sanayisinde dışa bağımlılığın azaltılması ve kendi kendine yeterlilik hayati önem arz etmektedir. Atamızın “İstikbâl Göklerdedir” sözünün önemi her geçen gün daha çok anlaşılmaktadır.

Defence Turk: Farklı sınıflarda ve görev tanımlarına sahip pervaneli nakliye uçaklarının göreve hazır halde tutuyorsunuz. Hem hava platformları hem de faaliyetler hakkında bilgi alabilir miyiz?

2.HBFM: 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, Hava Kuvvetleri Komutanlığını lojistik yönden desteklemek için sorumluluğuna verilen uçakların ve teçhizatın fabrika seviyesi bakım, onarım ve kalibrelerini yapmak, ünite ve yedek malzemeleri imâl etmek, mühendislik desteği vermek, uçakların kullanım ömürlerini uzatıcı tasarımlar geliştirmek ve uygulamak gibi temel görevleri icra etmektedir. 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü günümüzde; Hv.K.K.lığı envanterindeki A-400M, KC-135R, C-130, C-160, CN235, SF-260D, T41D, Komuta kontrol uçakları, E-7T, G-IV, İHA’ların ve savunma ve destek sistemlerinin (teçhizat ve malzeme seviyesindeki bileşenleri dâhil) harekât ihtiyacını etkin, emniyetli ve ekonomik olarak karşılayacak şekilde envantere alınması, idamesi, işletilmesi (kullanılması), değerlendirme ve denetlenmesi, geliştirilmesi amacıyla gerekli her türlü organize mühendislik hizmetinin yerine getirilmesi sorumluluğunu ve bu sistemlerin birçoğunun Teknolojik Onarım Merkezi olma görevini yerine getirmektedir.

2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü Röportajı çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 19′uncu sayısında.

Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Defence Turk: Hava Kuvvetlerimizin yurt dışından tedarik edilen çeşitli ihtiyaçlarına yönelik yerlileştirme çalışmalarınız dikkatimizi çekti. Bu sistemlerden katma değerli çalışmalarınızdan bahsedebilir misiniz?

2.HBFM: Ulukışla’dan Kayseri’ye taşınan 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü’nün kabiliyetleri içerisinde özgün tasarımı ile Rahvan Uçak çeker ve Seyit Onbaşı Bomba Yükleme Araçları gibi yerli ve millî olarak imâl edilen sistemler bulunmaktadır. 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü icra ettiği motor revizyon, FASBAT (Fabrika Seviyesi Bakım Tutum), tadilat, bakım, onarım, imalat, modernizasyon, entegrasyon, TYS (Teknik Yönetim Sorumluluğu), TOM (Teknoloji Onarım Merkezi) ve AR-GE faaliyetleri ile ülkemiz ekonomisine katma değer sağlamaktadır.

Defence Turk: Tüm bu faaliyetleri belirli standartlarda yaptığınızı biliyoruz. Bu bağlamda çeşitli yetkinlik sertifikalarını gördük. Kısaca bunlar ve uluslararası kabiliyetleri hakkında da bilgi verir misiniz?

2.HBFM: Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğüne bağlı olarak Kayseri’de görev yapan 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü, NATO AQAP-110 ve TS EN ISO 9001-2000 kalite güvence sistem belgeleriyle JAR-145 sivil havacılık uçaklarına bakım yetkisine sahiptir. 2’nci Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü büyük gövdeli uçaklara uluslararası standartlarda bakım yapan önemli bir merkeze dönüşmüş olup, Airbus, Lockheed Martin, Leonardo, Boeing uçaklarına aynı anda hizmet verebileceği ve dünyada da bilinen bir bakım organizasyonu olacağı, yapılan sertifikasyon çalışmalarıyla diğer ülke uçaklarına da bakım yaparak ve Stratejik İşbirliği Anlaşmaları kapsamındaki çalışmalar ile yerli ve millî savunma sanayinin gelişmesine katkıda bulunmakla birlikte Kayseri ve Türkiye ekonomisine katkılar sağlayabileceği değerlendirilmektedir.