STM'den kritik yerlileştirme hamlesi

Türk savaş gemilerinde kullanılan ve ambargoya maruz kalan Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi, Türkiye’nin ilk milli fırkateyni TCG İSTANBUL’a kuruldu ve tüm kabul testlerini tamamlayarak Türk Deniz Kuvvetleri’nin envanterine girdi.

STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret A.Ş., askeri denizcilik alanında yerlileştirme ve millileştirme başarılarına bir yenisini daha ekledi. Türk Deniz Kuvvetleri gemilerinde kullanılmak üzere daha önce Kanada’dan tedarik edilen ve milli fırkateynde tedariki Kanada Hükümetinin uyguladığı ambargo nedeniyle gerçekleştirilemeyen Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi için 2 yıl önce yerlileştirme faaliyetine başlandı.

T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı koordinasyonundaki çalışmalar kapsamında, Mayıs 2021’de STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ ile Altınay Savunma arasında “Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi Yerlileştirme ve Tedariki” projesi için imzalar atıldı. Teknik çalışmalar ve tasarım faaliyetleri sonunda Mart 2022’de üretim faaliyetlerine başlanan yerli sistem, Eylül 2022’de ilk kez çalıştırıldı ve Aralık 2022’de de fabrika kabul testleri gerçekleştirildi. Nisan 2023’te teslimatı gerçekleştirilen Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi’nin, STM’nin ana yüklenicisi olduğu, ilk milli fırkateyn TCG İSTANBUL (F-515) üzerinde kurulumu ve entegrasyonu STM-ALTINAY Savunma ve İstanbul Tersanesi Komutanlığı koordinasyonuyla başarı ile gerçekleştirildi. Sistemin liman kabul testleri de SSB ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı temsilcilerinin eşliğinde başarı ile tamamlandı.

Helikopter Milli Sistemle TCG İSTANBUL’a İndi

“İlk Çalıştırmaya Hazırlık Testleri”nin de Ağustos 2023 ayı içinde başarıyla geride bırakılmasıyla Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait SH-70 Sea Hawk helikopteri milli helikopter yakalama sistemini kullanarak gemiye ilk defa konuşlanma testini Eylül 2023 ayı içinde gerçekleştirdi. Sistem başarılı bir şekilde SH-70 Sea Hawk helikopterinin platform üzerindeki konumunu saptadı ve Helikopter Yakalama Aracı ile helikopteri otomatik olarak takip etti. Testlerin kritik ve son aşamasında ise SH-70 Sea Hawk helikopteri gemiye yaklaşarak sistemin sağladığı görsel iniş desteğiyle güverte üzerine başarılı bir iniş gerçekleştirdi. Helikopter daha sonra sistem tarafından emniyete alınıp hangara transfer edildi. Tüm kabul testlerini tamamlayan yerli sistem, TCG İSTANBUL ile Türk Deniz Kuvvetleri’nin envanterine girdi.

STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, Türkiye’nin tam bağımsız savunma sanayii hedefleri doğrultusunda önemli bir başarıya daha imza attıklarını belirterek şöyle devam etti:

“Güçlü yerli ekosistemimiz ile, ambargoya konu olan kritik bir sistemi daha yerlileştirerek, Türk savunmasına kazandırdık. Altınay Savunma ile geliştirdiğimiz Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi sayesinde hem önemli bir kabiliyet kazandık hem de bu alandaki yurt dışı bağımlılığımızı bitirmiş olduk. Çok kısa bir sürede hazır hale getirilen yerli sistemimizi ilk olarak TCG İSTANBUL’a entegre ettik. Bundan sonra da Türk Deniz Kuvvetlerimizin gemilerinde ve yurt dışında yürüttüğümüz suüstü ihracat projelerimizde de yerli Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemimizden faydalanabileceğiz. Milli gemilerimizdeki yerlilik oranını yukarıya taşımış olduğumuz bu sistemde, emeği geçen tüm paydaşlarımızı ve STM çalışanlarını tebrik ediyorum.”

Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi

Helikopter Yakalama ve Transfer Sistemi, helikopterlerin gemiye güvenle inmesini, sabitlenmesini emniyete alınmasını, hangara çekilmesini, hangardan platforma alınmasını ve helikopterin emniyetli bir şekilde kalkışını sağlayacak donanımlara sahip bulunuyor. Kameralar ve helikoptere monte edilmiş lazer sistemi gibi alt bileşenlerden yararlanılan sistemde, görüntü işleme ile helikopterin konumu anlık olarak hesaplanıyor.

Hesaplanan bu veriler çabuk yakalama aracını doğru konumda tutarken, aynı zamanda helikopterin doğru bir açıda tutulmasını sağlayan pilot konum ışıklarına komut ederek helikopter platformunda belirli bir alana iniş yapmasını sağlıyor. Helikopter gemi güvertesine iner inmez çabuk yakalama aracı pençesi ani bir hareketle helikopteri yakalıyarak emniyete alıyor. Bu sayede helikopter gemi güvertesine çabuk yakalama arabası vasıtasıyla iştiraklenerek emniyete alınmış oluyor. Tüm bu işlemler sırasında iniş alanında herhangi bir personel bulunmasına da gerek kalmıyor. Tek personel kontrol noktasından güvenli bir şekilde süreci yürütebiliyor.