Anova'dan kritik projelere kritik alt sistemler

Anova, KAAN, GÖKBEY, ATAK-2 gibi önemli projelere iklimlendirme ve yakıt sistemleri geliştiriyor.

Bundan 21 yıl önce 3 genç mühendis tarafından kurulan Anova Ar-Ge Teknolojileri savunma sanayii projelerine silah sistemleri, iklimlendirme sistemleri ve yakıt sistemleri geliştiriyor. Bugüne dek KAAN, GÖKBEY, ATAK-2 ve birçok muhtelif platformda bazen alt sistem seviyesinde, bazen bileşen seviyesinde iklimlendirme ve yakıt sistemleri geliştirdiklerini söyleyen Anova Ar-Ge Teknolojileri Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Dr. Emre Öztürk, “Hava platformları alt sistemleri dışında, radar soğutma, POD soğutma, füzelere ait yakıt bileşenleri, helikopter motoru bileşenleri ve silah sistemleri bizim yerlileştirdiğimiz ürünler arasında.” ifadelerini kullandı.

Ağırlıklı olarak savunma sanayine çalıştıklarını söyleyen Dr. Emre Öztürk şu ifadeleri kullandı:

“2003 yılında kurduğumuz şirketimizin 20. yılını geçen sene, yani Cumhuriyet’in 100. yılında kutladık. Bugün itibariyle grup şirketlerindeki toplam çalışan sayımız 450 civarında ve ağırlıklı olarak savunma sanayine çalışmaktayız. Lokomotif şirketimiz Anova Ar-Ge Teknolojileri’nin temel misyonu zaten tedariki sıkıntılı kritik alt sistemlerin ve o alt sistemleri oluşturan bileşenlerin yerlileştirmelerini sağlamaktır. Yani gereksinim yönetiminden başlayarak mekanik tasarımı, elektronik tasarımı, yazılım geliştirilmesi, prototip üretimi, doğrulaması, testi, kalifikasyonu, sertifikasyonu ve entegre lojistik desteğine kadar olan uçtan uca tüm süreçlerini kendi bünyemizde yürütmekteyiz. Bu doğrultuda 3 temel alanda çalışmaktayız; silah sistemleri, iklimlendirme sistemleri ve yakıt sistemleri.”

Platformların ihtiyaç duyduğu ısıyı ya da basıncı sağlıyorlar

İklimlendirme sistemleri hakkında bilgi veren Dr. Öztürk, “İklimlendirme sistemleri daha çok hava platformlarında ya da platformlara ait birimlerde alt sistem seviyesinde ısıtma, soğutma, havalandırma ve basınçlandırma ihtiyacını karşılayan sistemlere denmektedir. Bu sistemler pilotun da ihtiyacı olan şartlandırılmış havayı sağlar, radarı ya da aviyonikleri soğutur, elektronik harp bileşenlerini soğutur ya da yerine göre bazen ısıtır. Elektronik ekipmanların en büyük düşmanı ısıdır. Isıyı yönetemezseniz iyi ihtimalle cihazların ömründen yersiniz daha kötüsü bileşenler hızlı bir şekilde fonksiyon kaybına uğrayabilir ya da yanarak daha büyük tehlikelere sebebiyet verebilir. Kimi zamansa yüksek irtifalar söz konusu olduğunda bileşenleri ısıtmak gerekmektedir. Bazense ortamın basınçlandırılması gerekmektedir. İklimlendirme sistemleri genellikle bunların hepsini birden gerçekleştiren akıllı alt sistemlerdir. Biz bu sistemleri oluştururken sistemlere ait bileşenleri örneğin fanlar, pompalar, hava çevirme makineleri ve ilgili kontrol kartları, filtre kartları, güç dönüştürücüleri gibi bütün bileşenleri kendimiz geliştirmekte ve alt sistem seviyesinde ürün olarak vermekteyiz.” diye konuştu.

TUSAŞ, ASELSAN, ROKETSAN ve TEI ile çalışıyoruz

KAAN, GÖKBEY, ATAK-2 ve birçok muhtelif platformlarda bazen alt sistem seviyesinde, bazen bileşen seviyesinde iklimlendirme ve yakıt sistemleri ürettiklerini belirten Öztürk, hava platformları alt sistemleri dışında, radar soğutma, POD soğutma, füzelere ait yakıt bileşenleri, helikopter motoru bileşenleri ve silah sistemleri üretildiğini de ifade etti. İklimlendirme sistemleri alanında dünya devleriyle yarıştıklarını dile getiren Dr. Öztürk, şunları söyledi:

“İklimlendirme sistemleri esasında Honeywell gibi, Liebherr gibi dünyada çok büyük ölçekli 10 binlerce çalışanı olan köklü firmaların yaptığı işler çünkü sistem seviyesinde bir havacılık ürünü yapmak gerçekten ciddi bir altyapı ve know-how gerektirmektedir. Bizim personel sayımız belki Türk savunma sanayi firmaları açısından iyi gibi gözükmesine rağmen uluslararası rakiplerimize baktığımızda aslında yeterli değil. Dolayısıyla bu gösterge aslında bizim büyüme potansiyelimize de işaret etmektedir.

Önümüzde daha yürüyecek çok yolumuz var ancak bugün itibariyle baktığımızda bir helikopterin ya da bir uçağın iklimlendirme sistemini oluşturan neredeyse bütün bileşenleri tasarlamaktayız. Bu bileşenlerin bir araya gelip bir akıl ile sistem halinde çalışmasını sağlayabilmekteyiz. Bunları çalıştıracak algoritmaları ve kontrol sistemlerini de geliştirebilmekteyiz. Diğer stratejik alanlarımız için de durum benzer. Tüm bu süreç boyunca da Mil-Std-810, 461, 704, DO-178, 254 gibi ilgili standartlarda doğrulama ve sertifikasyonlarını yapmaktayız. Dolayısıyla havacılık iklimlendirme sistemleri aslında bizim en çok derinlemesine yetenek kazandığımız alandır. Bugün de TUSAŞ, ASELSAN, ROKETSAN ve TEİ ile geliştirdiğimiz ürünler bulunmaktadır.”

Yerlilik oranlarımız yüzde 90’ların üzerinde

Alt sistemlerin bileşenlerini de kendileri ürettikleri için yerlilik oranlarının yüksek olduğundan bahseden Dr. Öztürk, bu oranın üründen ürüne değişmekle birlikte yüzde 90’ların üzerinde olduğunu ifade etti. Öztürk sözlerine şu ifadelerle devam etti:

“Biz bu alt sistemleri yaparken o alt sistemleri oluşturan bileşenleri de tek tek tasarlamaktayız. İşte o bileşenler yıllar içinde ürün gamı olarak gelişip raftan satılır hazır ürünler haline dönüşmektedir. Örneğin askeri aviyonik fanlar. Bu, dünyada 2 tane üreticisi olan bir üründü biz 3. üretici olduk. Bunlardan şimdi yüklü adetlerde üretip satmaktayız. Bunların bütün mekaniğini, aerodinamiğini, motorunu, sürücüsünü biz tasarlamaktayız. Dolayısıyla bütün teknoloji bizde olunca eğer bir müşterinin talebi bizim mevcut ürün gamı içerisindeki herhangi bir fana oturmuyorsa, örtüşmüyorsa farklı bir skalada ürün istiyorsa biz onu da geliştirebilmekteyiz.

Benzer şekilde Esnek Mermi Yolu ürün ailemiz yine muadil özelliklerde dünyada 2 üreticisinin olduğu çok önemli bir silah bileşeni. 12 yıl önce geliştirdiğimiz bu ürün dünyada da kendine önemli bir pazar yarattı. Örnekle anlatmak gerekirse bir uçağa iklimlendirme sistemi tasarladığınızda, bu sistemi farklı bir platforma uyarlamak kolay değil çünkü hacim isterleri farklı, ağırlık isterleri farklı, fonksiyonel gereksinimler farklı. Bunların hepsi platforma özel yapılan terzi işidir. Ancak altsistemi oluşturan fanlar, pompalar, güç çeviriciler, belli tip eşanjörler hazır raftan satılabilir ürünler haline gelebilmektedir. Dolayısıyla biz aslında alt sistemi yaparken bileşenleri hazır alıp kullanan bir firma değiliz o bileşenleri de kendimiz tasarlar, üretir ve alt sistemi öyle oluştururuz.”