Fransa’da A400M’in yangınla mücadelede kullanımına soru işareti

Fransız Hava ve Uzay Kuvvetleri Komutanı, yangınla mücadele için A400M uçaklarının kullanılması konusunda çekincelerini dile getirdi.

Fransa’nın Narbonne ve Marsilya şehirlerinin hemen dışında meydana gelen son yangınlar, ülkenin Sivil Güvenlik ve Kriz Yönetimi Genel Müdürlüğü (DGSCGC) tarafından kullanılan ve yetersiz olduğu düşünülen hava araçlarına ilişkin tartışmaları yeniden başlattı. Zone Militaire tarafından yapılan habere göre halihazırda Sivil Güvenlik Teşkilatı’nın 11 adet CL-415 Canadair’i, 10.000 litre su veya yangın geciktirici sıvı kapasitesine sahip 8 adet Dash 8 Q400’ü, keşif için 3 adet Beechcraft King Air 200’ü ve bazıları yenilenmekte olan 37 helikopterden (27 adet EC-145 ve 10 adet H145) oluşan bir filosu bulunmaktadır.

2022 yılında, ortalama yaşları yaklaşık 30 yıl olan CL-415’leri operasyonel durumda (MCO) tutmanın zorluklarıyla karşı karşıya kalan Cumhurbaşkanı Macron, bunların Kanada’nın De Havilland firmasından alınacak 16 yeni DHC-515 yangın söndürme uçağıyla değiştirileceğini duyurmuştu. Bu işlem Macron’un görevdeki ikinci döneminin sonuna kadar tamamlanmış olacaktı. O tarihten bu yana, 2028 yılında teslim edilmek üzere sadece 2 adet DHC-515 siparişi verildi ve duyurulmasına rağmen 2 tanesinin daha alımı belirsizliğini koruyor.

Ancak Temmuz ayı başında yayınlanan bir parlamento raporuna göre Fransa hükümetinin yangın söndürme amaçlı hava aracı envanterini yenileme planı değişti. Bu kapsamda plan, Canadair filosunu 2033 yılına kadar (4 adet DHC-515 de dahil olmak üzere) 16 birime çıkarmak ve 12 CL-415’in değiştirilmesini daha sonraya ertelemek.

Bu noktada geçtiğimiz Mart ayında A400M yangın söndürme kiti için Airbus ile bir Niyet Mektubu (LoI) imzalayan Fransa, söz konusu boşluğu A400M nakliye uçakları ve tedarik edilecek kitler ile gidermeyi düşünüyor. Airbus tarafından A400M’i bir yangın söndürme uçağına dönüştürmek üzere geliştirilen ve uçakta yapısal bir değişikliğe gerek duymayan Roll-on/Roll-off (RORO) yangın söndürme kiti, halihazırda Nimes-Garons üssündeki Entente-Valabre Test ve Araştırma Merkezi tarafından yürütülen yakın tarihli bir değerlendirme çalışması sırasında etkinliğini göstermişti.

Fransız Hava Kuvvetleri Komutanının A400M kullanımına yaklaşımı

Bahsi geçen parlamento raporuna göre, bu kit ile donatılmış bir A400M’in “örneğin mega yangınlara müdahale ederken” Sivil Güvenlik Teşkilatı kaynaklarını “ara sıra desteklemek” için kullanılması öngörülmektedir. Ayrıca raporda, “Tek maliyet kitin satın alınması, pilotların ücretleri ve yangın söndürme operasyonlarıyla ilgili yakıt ve bakım maliyetleri olacaktır.” ifadeleri yer almaktadır. Ancak Fransız Hava ve Uzay Kuvvetleri Komutanı General Jérôme Bellanger’in 9 Temmuz’da Fransız Ulusal Meclisi’nde yapılan bir oturumda açıkladığı üzere durum bu kadar basit değil.

Sözlerine yangın söndürme kiti prototipinin Canadair’den daha yüksek performans sunduğunu belirterek başlayan General Bellanger, “Hava ve Uzay Kuvvetleri elbette bu yeni göreve katkıda bulunabilir. Ancak bu, pilotların eğitilmesini gerektirir, çünkü bu son derece özel bir görevdir. Dolayısıyla bunun arkasında altyapı, insan kaynakları, eğitim vb. unsurlar vardır. Sivil güvenlik bu konuda çok başarılıdır.” dedi.

A400M yangın söndürme kiti

Airbus tarafından paylaşıldığı üzere A400M roll-on/roll-off yangın söndürme kiti uçakta herhangi bir modifikasyon gerektirmediği gibi A400M filosundaki herhangi bir uçakla değiştirilebilmektedir. Yangınla mücadelede su veya yangın geciktirici kimyasal, uçağın kargo bölümündeki bir tankta depolanır ve mekanik bir kol vasıtası ile sıvının tahliye borusu aracılığıyla yerçekimi yoluyla uçaktan dışarı atılması sağlanır. Prototipin mevcut tasarımı tek bir seferde 20 ton su veya yangın geciktirici sıvı boşaltma kapasitesine sahiptir.

Airbus Defence and Space Proje Müdürü Sara Vargas Reuters’a verdiği demeçte kiti, “A400M’i hızlı bir şekilde havadan yangın söndürme uçağına dönüştürebilirsiniz, bu kiti yaklaşık 2-3 saat içinde kurabilirsiniz ve ardından kabiliyetiniz hazır olur.” ifadeleri ile açıklamakta.

A400M’in yeteneklerinden bahseden Vargas, “Bunun avantajı, bu uçağın yavaş ve alçaktan uçabilmesi ve manevra kabiliyetiyle bu operasyonu çok yüksek bir güvenlik standardıyla gerçekleştirebilmesidir.” diye ekledi. Reuters tarafından 2024 yılının Aralık ayında yapılan haberde, şirketin kitin potansiyel alıcıları için müşterileriyle görüştüğü ve birkaç yıl içinde kullanımda olmasının planlandığı aktarıldı.

İlgili Olarak

Fransa A400M’i yangınla mücadelede kullanacak

Olgun Yılmaz

Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi.  Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.