İnsansız Hava Araçlarında “Rolleşme” ve MİUS

“İnsansız sistemler 4. nesil savaş uçaklarında olduğu gibi çeşitli görev profillerine ve fonksiyonlarına göre rollere bürünmektedirler.”

Fatih Mehmet Küçük

Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni

Günümüz modern harp alanında insansız hava araçlarının gelişimi havacılığın diğer alanlarındaki gelişimlerden farklı seyretmiştir. 1980-2010 yılları arasındaki uzun dönem boyunca Taktik, MALE ve HALE sınıftaki İHA’lar için tüm dünyada iki ülke öne çıktı: İsrail ve ABD. Rus ve Avrupalı üreticiler bu dönem içerisinde sivil ve askeri alandaki atılımlarını İHA alanında gösteremedi. Başlı başına ayrı bir araştırma konusu olan bahse konu durum günümüz İHA pazarının şekillenmesinde büyük rol oynadı.

İHA’ların profilleri

İHA olarak belirtilen araçlar aslen İnsansız Hava Sistemleri (İHS) olarak görev yapmaktadırlar. İHA’ların kontrol edildiği yer kontrol istasyonları (YKİ) araçların kabiliyetlerini ve sınırlarını belirleyen en önemli etmenlerden biri. Yer kontrol istasyonlarındaki yazılımlar, algoritmalar, araçlar ve YKİ-İHA arasındaki veri bağının niteliği İHS’nin başarısını doğrudan etkilemektedir. Son yıllarda taarruzi kabiliyetleri büyük oranda artan İHA’ların popülaritesi de bu yönde artmaktadır. İHS’ler uzun yıllardır yapısal görünümleri itibariyle radikal değişikliklere uğramasalarda alt sistem bazında sensörler, veri bağları başta olmak üzere birçok sistemde büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Bunun yanı sıra bu alt sistemlere ulaşım da görece kolaylaşmıştır.

MİUS

Baykar Savunma’nın Muharip İnsansız Uçak Sistemi (MİUS) ile ilgili yaptığı açıklamalar incelendiğinde aracın çok rollü bir yapıda tasarlandığı görülmektedir. İHA’nın taşıdığı sensörler ile keşif ve farkındalığı son derece artıracağı gibi stand of mühimmat’lardan güdümlü serbest düşümlü bombalara kadar geniş mühimmat yelpazesi ile hem yakın hava desteği hem de kritik saldırı görevlerini icra edebilecek. İnsansız sistemlerdeki otonomluk seviyesinin boyutu İHA’ların görev profillerine de etki edecektir. Özellikle link sistemlerinin dezavantajlarının (gecikme, veri kaybı, iletişim kesilmesi vd.) kapatılması için hızlı reaksiyon gösterilmesi gereken zaman zarflarında otonom biçimde görevin icra edilebilmesi önem kazanacaktır.

İnsansız Hava Araçlarında “Rolleşme” ve MİUS çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 5’inci sayısında.

Defence Turk Dergi’ye online ve basılı olarak erişmek için tıklayınız.