ABD Hava Kuvvetleri F-15EX Eagle II savaş uçağı teslim aldı.
ABD Hava Kuvvetleri tarafında yapılan açıklamada F-15EX Eagle II savaş uçağı teslimatı gerçekleştirildiği açıklandı. Bu kapsamda savaş uçağını programının geliştiricisi olan Boeing, Hava Kuvvetleri’ne 2 adet F-15EX Eagle II teslimatı gerçekleştirdi. Hava Kuvvetleri tarafından teslim alınan uçaklar Florida’da bulunan Eglin Hava Üssü’ne ulaştı.
Yapılan bu teslimat, Boeing ile ABD Hava Kuvvetleri arasında 2020 yılında imzalanan sözleşme kapsamında gerçekleştirildi. İki taraf arasında yapılan 1.2 milyar dolar değerindeki ilk sözleşme, 8 adetlik bir teslimat programını içermekteydi. Sözleşmenin imzalanmasından bu yana ortaya çıkan sorunlar nedeniyle sadece 2 adet teslimat gerçekleşmişti.
ABD’nin F-15EX Eagle II tedarik programı
ABD, Gelecek Yıllar Savunma Programı (2020-2025) kapsamında F-15EX Eagle II savaş uçağı alımını ilk başta 75 adet ile sınırlandırmayı planlamaktaydı. Daha sonra bu sayı 144 adete çıktı. Sonrasında ise 80 adete kadar düştü. En son alınan karar ile birlikte bu sayı toplamda 104 adete çıktı. Program kapsamında ilk 4 adet uçak teslim alınırken geriye kalan 100 adet uçağın ise tam olarak ne zaman teslim edileceği bilinmiyor.
2020 yılında iki taraf arasında imzalanan anlaşmayla birlikte F-15EX Eagle II uçaklarının F-15C/D uçaklarının yerini alması hedeflendi. Hava Kuvvetleri, 2020 yılı mali bütçe programında 8 adet talep ederken 2021 yılı mali bütçesinde ise bu sayı 12 adeti bulmuştu.
Sözleşme imzalanmasından sonra bu kadar gecikmenin yaşanmasında alt yükleniciler ile şirketin aynı üretim hattı üzerinde Katar’ın tedarik ettiği F-15QA savaş uçaklarının bulunmasından dolayı olduğu iddia ediliyor. İddia doğru olsun ya da olmasın Boeing’in ABD Hava Kuvvetlerine yapması gereken teslimatın geciktiği bir gerçek. Anlaşma imzalandıktan sonra ilk 2 adet uçak 2021 yılında teslim alınırken aradan yaklaşık 2,5 yıl sonra teslimatın gerçekleşmesi bir sorunun varlığını kanıtlar niteliktedir.
Yeni teslim edilen uçaklarla ilk teslim edilen uçaklar arasında farklılıkların olduğu da görülüyor. Gerçekleştirilen bu teslimatta diğer 2 uçaktan farklı olarak kokpit basınç izleme ve uyarı sistemi yer almaktadır. Yeni uçaklarda ayrıca ABD Hava Kuvvetleri için özel olarak yeniden tasarlanmış bir ön gövde de bulunuyor.
Yeni uçaklar en son testlerini Eylül 2023’te gerçekleştirmişti. Yapılan bu testte, Lockheed Martin tarafından geliştirilen AGM-158 JASSM seyir füzesi ile AMRAAM havadan ateşlemişti. Yapılan bu test ve değerlendirme aşaması ise başarıyla tamamlanmıştı. Bu testler dışında yıl içerisinde uçaklar zaman zaman ABD’nin farklı eyaletlerinde test ve değerlendirilmeye tabi tutuldu.
İlgili Olarak
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Tarih Bölümü öğrencisi. Tarih, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii araştırmacısı