ABD'den İran'ın Rusya'ya İHA tedarikine ambargo

ABD Hazine Bakanlığı, İran’dan Rusya’ya İHA tedarikinde yer alan firmalara ek ambargoların uygulanacağını açıkladı

ABD Hazine Bakanlığı, 15 Kasım 2022’de yayınladığı bir bildiride İran’dan Rusya’ya İHA tedarikinde İHA’lara bileşen sağlama ve tedarikin nakliye işlemlerini gerçekleştirme gibi roller üstlenen firmalara ek ambargoların uygulanacağını açıkladı. Ambargoların kapsadığı kişiler arasında Wagner Grubu’na İran menşeili İHA’ların tedarikinde yer aldığı ifade edilen Abbas Djuma ve Tigran Khristoforovich Srabionov bulunuyor.

Rusya’ya kapsamlı bir İHA tedarikinde bulunan İran; Rusya’ya Shahed-136 kamikaze İHA ve Mohajer-6 S/İHA teslim etmişti. Tedarik konusundaki haberlerin ortaya çıktığı ilk zamanlarda İranlı yetkililer haberleri yalanlasa da CNN tarafından aktarıldığı üzere Kasım ayının başında Rusya’ya “savaştan birkaç ay önce sınırlı sayıda” İHA’nın teslim edildiğini kabul etti. Savaşta Shahed-136 tipi kamikaze İHA’ların sivil ve askeri altyapılara karşı kullanım sıklığı göz önüne alındığında “sınırlı sayı” ifadesi belirsizliğinden dolayı bir çeşit kaçınma manevrası olarak ele alınabilir. Ukraynalı kaynaklar İran’ın Rusya’ya toplamda 1500 ila 2400 adet İHA tedarik etmek için sözleşme imzaladığını ifade etmekte.

Rusya İran’dan ekipman tedarikine devam ediyor

Rusya’nın İran’dan Kamikaze İHA tedarik ettiği ve bunların kullanımı için gerekli eğitimleri verdiği iddia edilmişti. Bu kapsamda İran menşeili Shahed-136 kamikaze İHA, Ukrayna’da görüntülenmişti. Ukraine Weapons Tracker adlı Twitter sayfası tarafından yapılan paylaşımda ise Rus askerlerinin İran yapımı çelik yelek ve kask kullandığı iddia edilmekte.

Besides Iranian loitering munitions, #Russia apparently also purchased Iranian body armour- this kit was received by some mobilized troops.

We can observe a Rouin-3 ballistic vest with NIJ IV ceramic plates and a NIJ II helmet, both manufactured by 🇮🇷 Milad Industrial. pic.twitter.com/jYVRZ9reaX

— 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) November 15, 2022

Görüntülenen çelik yeleklerin İran merkezli Milad Industrial tarafından üretildiği aktarılmakta. Rusya, yurtdışındaki üreticilerden ekipman satın almak zorunda kalıyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya’nın Türk üreticilerden de ekipman tedarik etmek istediği iddia edilmişti.

İran’dan Rus askerlerine İHA’lar için eğitim desteği

The Jerusalem Post kaynağından aktarıldığı üzere; Ukraynalı bir yetkilinin yaptığı açıklamaya göre Rus askerlerini eğiten 10 İranlı geçtiğimiz haftalarda Ukrayna saldırılarında ölmüştü. Ayrıca Ukrayna Ulusal Direniş Merkezi, İranlı eğitmenlerin Rusya’nın ilhak ettiği Ukrayna topraklarından kamikaze insansız hava araçları fırlatmasını denetlediğini iddia etmişti. Hükümet, Ukrayna yeraltı direnişine atıfta bulunarak,

“Ruslar, İranlı eğitmenleri Shahed-136 kamikaze insansız hava araçlarını fırlatmak üzere geçici olarak işgal edilen Herson Bölgesi ve Kırım topraklarına götürdü. İranlılar Ruslara kamikaze insansız hava araçlarının nasıl kullanılacağını öğretiyorlar ve Mykolaiv ve Odesa’daki saldırılar da dahil olmak üzere Ukraynalı sivil hedeflere insansız hava araçlarının fırlatılmasını doğrudan izliyorlar.”

ifadelerini kullanmıştı.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı kullandığı İHA’lar

24 Şubat 2022’de Ukrayna, Rus ordusu tarafından işletilen MALE sınıfı Orion-E SİHA’yı düşürdüğünü açıklamıştı. Bahse konu Orion-E SİHA’nın Ukrayna hava savunma birimleri tarafından vurularak düşürüldüğü belirtilmişti. Orion-E SİHA Rus ordusu tarafından savaşın başından beri aktif olarak kullanıyor.

Orion’un kökleri Rusya’nın Gürcistan ile girdiği savaştan sonra 2008 yılında bir Rus MALE sınıfı İHA için başlatılan çalışmalara dayanmaktadır. 2011’de Kronshtadt, “Inokhodets” programı için bir Ar-Ge kontratı imzaladı ve Orion 2016 yılında ilk uçuşunu yaptı. Kronshtadt’ın programı üstlenmesinden önce ise acil ihtiyaç kapsamında İsrail yapımı Searcher II İHA’ları Rusya’da lisans altı Forpost olarak üretildi, Forpost da silahlı Forpost-R sürümüyle savaşta aktif olarak kullanılmaktadır.

Suriye’de aktif olarak kullanılan Orlan-10 BİHA, Ukrayna’da küçük boyutlu bomba bırakabilen İHA’ların da öne çıkmasıyla beraber Forbes tarafından aktarıldığı üzere kanat altına VOG bombalarının koyulması suretiyle silahlandırılmıştı. Her ne kadar ikinci bir kabiliyet kazandırılmış olsa da bu kabiliyet düşük isabet oranları sebebiyle tartışmalı durumdadır.

Defence Blog tarafından aktarıldığı üzere Rusya, Ukrayna’ya karşı KUB-E ve Lancet-3 kamikaze İHA’ları da kullanmaktadır. Ukrayna’nın başkenti Kiev’e yapılan saldırılarda bilyeli harp başlığıyla kullanılan KUB-E, düşük boyutu ve 3 kg’ye yakın harp başlığı ile öne çıkarken Lancet-3, gimbal elektro-optik sisteminin sağladığı keşif ve hedef takibi kabiliyetiyle öne çıkıyor.

İlgili Olarak