Dünya’nın ilk yapay zekâ kontrollü VTOL savaş uçağı olarak Shield AI, X-BAT platformunu tanıttı.
Shield AI, keşif ve deniz operasyonları için tasarlanmış yapay zekâ tarafından kontrol edilen dikey kalkış ve iniş (VTOL) yeteneğine sahip X-BAT insansız savaş uçağını sundu. Washington D.C.’de askeri liderler, seçilmiş yetkililer ve endüstri ortaklarının bulunduğu bir etkinlikte tanıtılan platformun 2026 yılında ilk uçuşunu yapması ve devamında 2028 yılında operasyonel görev kabiliyeti kazanması hedeflenmekte.
X-BAT, dahili olarak hava-hava ve hava-kara mühimmatları taşıyabilecek. Ayrıca, harici olarak çeşitli mühimmatlar ve faydalı yükler taşıyarak aktif ve pasif olarak hem hava-hava hem de hava-kara görevlerine katkı sağlayacaktır. Geçtiğimiz 18 ay içinde X-BAT platformu; rüzgâr tüneli, motor ve pole testlerinden geçerek yapısal öncül prototipin üretim sürecine ulaşmıştır.
X-BAT, 4g’nin üzerinde bir manevra kabiliyetine, 39 ft kanat açıklığına ve 50 bin ft irtifa tavanına sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Gövde boyutları 26 ft × 5 ft olarak belirtilmiş olup depolama/taşıma hacmi 40 ft × 14 ft × 6 ft’tir. Bu boyut ve performans kombinasyonu, platformu hem uzun menzilli hem de yüksek irtifa görevleri için uygun kılmaktadır.

Bu sistemin merkezinde ise iletişimin kısıtlı, bozulmuş veya sınırlı olduğu ortamlarda platformları uçurmak üzere tasarlanmış Shield AI’ye ait Hivemind adlı yapay zekâ destekli otonomi yazılımı yer alıyor. Hivemind, X-BAT’in tartışmalı harp ortamlarına otonom şekilde giriş yapmasına, insanlı savaş uçaklarıyla dinamik iş birlikleri kurmasına ve sürekli iletişim gerektirmeden koordine taktikler icra etmesine imkân tanıması amaçlanmaktadır. Böylece platformun, muharebe ortamlarında “dijital kanat arkadaşı” olarak görev yapabilmesi hedefleniyor.
Shield AI’nin Kurucu Ortağı, Başkanı ve Eski Navy SEAL olan Brandon Tseng, platform hakkında şunlara değindi:
“Shield AI’da en büyük zaferin savaşsız kazanıldığına inanıyoruz. Bu inancı gerçeğe dönüştürmek için basit ama iddialı bir ana plan yürütüyoruz: otonomluğun değerini kanıtlamak, bunu tüm alanlara yaymak ve hava gücünü yeniden hayal etmek. X-BAT, bu planın bir sonraki adımını temsil ediyor. Pist gerektirmeyen bir uçak aracılığıyla ABD ve müttefiklerinin savaş kapasitesini artırıyor. Güçlerimize kalıcılık, menzil ve hayatta kalabilirlik kazandırıyor ve diplomasiyi bir gün daha kazandırıyor.”
Shield AI Uçaklardan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Armor Harris ise açıklamalarında, “X-BAT hava gücünde bir devrim çünkü 4 unsuru bir araya getiriyor: VTOL, menzil, çok rollü yetenek ve otonomi. VTOL ve menzil, karada hayatta kalabilirliği ve tanker bağımlılığını çözüyor. Çok rollü olması, tehditler değiştikçe kritik esneklik sağlıyor çünkü, ilk temas sonrası hiçbir plan hayatta kalamaz. X-BAT’in bağımsız veya iş birlikçi şekilde otonom çalışabilme yeteneği, diğer varlıklar yokken güç projeksiyonu yapabilmesini ve öldürme zincirlerini basitleştirmesini sağlıyor.” ifadelerine yer verdi.

Bu özellikler, dağıtılmış ve yüksek düzey çatışmalar için özel olarak tasarlanmış bir savaş uçağını ortaya çıkarıyor. X-BAT’in tasarımı; beka kabiliyeti ve esneklik ile birleşik kuvvetlere benzersiz bir maliyet/etkin çözüm olarak sunuluyor. Bu bağlamda platformu öne çıkaran kabiliyetler şu şekilde:
- Tam görev yükü ile +3700km (2000 deniz mili) menzile sahip VTOL ile bu menzili birleştiren sınıfındaki tek platform.
- Sistem, gemilerden, adalardan ve elverişsiz sahalardan operasyonlara katılabilecek.
- Taarruz, hava savunması, elektronik harp, istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) görevleri ve daha fazlasını gerçekleştirebilecek.
- Eski tip bir savaş uçağı veya helikopterin kaplayacağı alana, kompakt bir yapıya sahip olan 3 adet X-BAT sığabilecek.
- Güvenilirlik, bakım kolaylığı ve lojistik olgunluk sağlamak için kanıtlanmış savaş uçağı sınıfı itki sistemi üzerine tasarlandı.
- Yaşam döngüsü maliyeti ile savaş uçağı performansı sunacak.
- Platformdan bağımsız tasarım, mevcut ve gelecekteki ABD Hava Kuvvetleri ve Deniz Kuvvetleri konseptleriyle entegre edilebiliyor olup ölçeklenebilir ve dağıtılmış savaş kapasitesi sunacak.

İlgili Olarak
Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencisi. Savunma sanayii araştırmacısı.








