ABD’li senatörler BAE’ye F-35 satışının engellenmesini teklif etti

ABD’li senato üyeleri, Birleşik Arap Emirlikleri’ne F-35 savaş uçaklarının satışını engelleyecek bir yasa tasarısı sundu.

ABD’de başkanlık seçimleri sonucunda seçimi kaybeden Trump yönetimi, başkanlığın bırakılmasına saatler kala Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)’ne F-35 satışına onay vermişti. ABD’nin 46. Başkanı Joe Biden’in göreve başlaması ile birlikte, Trump yönetimi tarafından BAE’ye F-35 satışının da bulunduğu “son dakika” silah satışı anlaşmaları denetlenmek üzere askıya alınmıştı. 13 Nisan 2021 günü Joe Biden, BAE’ye F-35 tedarikinin sorun teşkil etmediğini ve askıya alınan anlaşmanın gerçekleştirileceğini aktarmıştı.

Joe Biden’ın Trump döneminde BAE ile yapılan anlaşmanın yürürlüğe gireceğini açıklamasından sonra, ABD’de bulunan senato üyeleri tarafından bu satışı engelleme potansiyeli olan bir yasa tasarısı sunuldu. Defense News’in de aktardığı üzere, Demokrat Partili ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Bob Menendez ve ABD Kaliforniya Senatörü Dianne Feinstein’in sundukları tasarı, F-35’in hassas teknolojisinin ve İsrail’in güvenliğinin tamamen korunduğuna dair Kongre’ye bir dizi güvence ve taahhütte bulunması gerekildiğini vurgulamakta.

Satış onayı ve sunulan yasa tasarısıyla ilgili olarak komisyon başkanı Menendez, “Bu satış, ABD’nin ulusal güvenliğine, teknoloji menfaatlerine ve İsrail’in niteliksel askerî menfaatlerinin yasal parametreleri de dahil olmak üzere bölgesel istikrar üzerindeki etkileri hakkında çok sayıda cevaplanmamış soru barındırmaktadır. Yönetim, Trump dönemi anlaşmasına devam etmeye karar verdiyse, bu uçakların sahip olduğu teknolojinin düşman güçler tarafından tehlikeye atılmaması için Birleşik Devletler’e korumalar uygulamalıyız.” ifadelerini kullandı.

Olaylar neticesinde, F-35 teknolojisinin güvenliğinin sorgulanması gerektiğine ve bir yandan da BAE’nin Çin ve ABD’nin diğer rakipleriyle olan ilişkileri olduğuna dikkat çekildi. Biden yönetiminin satışı iptal etmeme kararı, bunun gerçekleşeceğinin garanti olduğu anlamına gelmemektedir. Yönetim, F-35’ler için 2025 veya 2026 yılı tarihli teslimatlardan önce herhangi bir silah satışını durdurma imkanına sahip.

BAE, F-35 ve senatörlerin ilk erteleme teklifi

Birleşik Arap Emirlikleri’nin F-35 Lightning II 5. nesil savaş uçağı ile ilgilendiklerini açıklamasından sonra, 2017 yılı içerisinde ABD Hava Kuvvetleri (USAF) ile BAE görüşmelere başlamıştı. Ancak BAE, uçak ihtiyacı için F-16 ve Mirage uçaklarının yükseltilmesi ile ilgilenmişti. 2020 yılında ise bu satış tekrar Trump yönetiminde gündeme gelmişti.

Trump yönetiminin satışa yeşil ışık yakması sonucunda senatör Bob Menendez ve Dianne Feinstein, -İsrail’in komşularına eşdeğer teknoloji vererek ve İsrail’e risk değerlendirmesi için yeterli zaman vermeden- Birleşik Arap Emirlikleri’ne F-35 uçaklarının satışında acele edildiğini savunmuşlardı. Neticede iki senatör, “2020 Güvenli F-35 İhracat Yasası” teklifini sunmuştu. Aralık 2020’de ise satışı engelleyecek bütün yasa tasarıları reddedilmişti.

İlgili Olarak

Biden yönetimi BAE’ye 23 milyar dolarlık silah satışını onaylayacak

Arda Atakan Yığın

ODTÜ Siyaset Bilimi ve Uluslararası ilişkiler bölümünde okuyor. Orta düzey fotoğrafçı. Uluslararası ilişkiler ve güvenlik üzerine araştırmacı. Dünya askeri teknolojileri envanteri meraklısı.