11 Fabrika ve 2 işletme Müdürlüğü ile Türk savunma sanayiinin lokomotifi konumunda olan MKE, Türk Silahlı Kuvvetleri ve güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarını yerli ve milli imkanlarla karşılamaya devam ediyor. Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş., 5,56 mm’den 203 mm’ye kadar mühimmat ve silahları kendi bünyesinde üretme kabiliyetine sahip entegre bir yapı ile faaliyetlerine hız kesmeden devam etmektedir.
Yerlilik oranının %90’lara yaklaştığı Türk savunma sanayii ürün ve üretimleri içerisinde MKE ihtiyaç duyduğu hammadde ve ara mamülleri kendi imkanları ile karşılayabiliyorken, diğer yerli savunma sanayii şirket ve kuruluşlarının ihtiyaçlarını da karşılama kabiliyetine sahiptir.
Cumhuriyetin ilk yıllarından beri faaliyet gösteren Çelik Fabrikası ve Ağır Silah Fabrikasını bünyesinde barındıran MKE, sahip olduğu tecrübe ve bilgi birikimi ile ilk yerli ve milli tank ALTAY’ın ana silah ve yardımcı silah sistemlerinin %100 kendi imkan ve kabiliyetleri ile üretmektedir. Yıllık 50.000 ton üretim kapasitesine sahip Çelik Fabrikasında Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu silah ve mühimmat üretimlerinde kullanılan vasıflı ve vasıfsız çelik üretimi gerçekleştirilmektedir.
Geri dönüştürülmek üzere temin edilen hurdalar sırasıyla Ergitme, Dökme ve Dövme işlemleri sonrası silah ve ağır silahlara ait namlularda kullanılmak üzere taslak olarak ilgili fabrikalara iletilmektedir. ALTAY Tankının 120 mm 55 kalibre ana silah sistemine ait işlemlerde böyle başlamaktadır.
Altay Tank namlusu ve kama payı gibi silah sistemini oluşturan mekanik parçaları, MKE Çelik ve Pirinç Fabrikasında üretilmiştir. Namlu için istenilen kimyasal kompozisyonda çelik demir çelik geri dönüş hurdasını Elektrik Ark Ocağına şarj edilerek elektrik enerjisi ile ergitme ve izabe işlemi yapılır. Uygun sıcaklık ve namlu için istenen kimyasal kompozisyonda sıvı çelik döküm potasına alınır. Pota Ocağında ferroalyaj (alaşım maddeleri) ilaveleri ile nihai kimyasal kompozisyon elde edilir ve Gaz Giderme İşlemi için (Vacuum Degassing) ünitesine alınır.
Gaz Giderme Ünitesinde, çelik içinde bulunan azot ve hidrojen gazlarının çelik içinden atılması sağlanır. Çelik Döküm uygun kimyasal kompozisyon ve sıcaklıkta ingot döküm sahasına alınır ve belirlenen tonajlarda ingot kalıbına dökümü yapılır. Dökümü yapılan çelik belirli katılaşma süresinden sonra kalıptan çıkarılarak ingot blok dövme işlemi için Dövme Ünitesine gönderilir.
Altay tank namlusu yapımı için çelikhanede dökülmüş olan ingotlar serbest dövme atölyesine gelir. Serbest dövme atölyesinde dövme programına alınan namlu ingotları tav ocaklarına yüklenir. 1200 °C de yaklaşık 13-15 saat aralığında bekletilen ingotlar 3000 Ton kapasiteli serbest dövme presinde kademeli olarak dövülür. Dövme işlemi sonrasında taslak halindeki namlular yumuşatma programına atılır.
Yaklaşık 53-55 saatte yakın yumuşatma programında kalan namlular, soğuma sonrası kalite kontrol ekiplerince gerekli olan kontrolden geçirilip testerelerde kesim noktalarından kesilir ve doğrultma işlemi yapılıp işlenmek üzere MKE A.Ş. Ağır Silah fabrikasına gönderilir. Namlular, işleme sonrasında oluşan gerilimlerinin giderilip, mekanik özelliklerinin arttırılması için ısıl işleme tabi tutulur. Yaklaşık 6 gün süren ısıl işlem sonrasında mekanik testlere tabi tutulduktan sonra sevkiyat aşamasına geçmesi için MKE A.Ş. Ağır Silah fabrikasına gönderilir.
Silah sistemi, geri tepme grubu ve diğer yan ekipmanları ile 400’e yakın alt parçadan oluşan 120 mm 55 kalibre silah sistemi atış öncesi testler, atış testleri ve atış sonrasını kapsayan laboratuvar ve saha koşullarında tüm testleri %100 başarı ile tamamladıktan sonra Sakarya’da bulunan Tank Palet Fabrikasına gönderilmektedir.
Ağır Silah Fabrikasında Altay silah grubunun yanı sıra M60 Tankına ait silah sistemi, Fırtına ve Panter obüsünde kullanılan 155 mm silah sistemleri, 105 mm obüs silah sistemleri, 60 mm, 81 mm ve 120 mm havanlar da üretilmektedir.
120 mm 55 Kalibre ALTAY Silah Sistemi
%100 yerli ve milli imkanlarla üretilen 120 mm 55 Kalibre ALTAY Silah Sistemi; 120 mm çapında yivsiz ve setsiz namluya sahip Silah Komplesi, Geri Tepme Komplesi ve Yan Ekipmanlardan meydana gelir. Ana Silah Sistemi ile STANAG 4385’e uygun, 120 mm çapında, tam atım halinde, işaretlenen hedefe elektrikli ateşlemeli lazer güdümlü füze atılabilmektedir.
Ana Silah Sistemi ile 1 (bir) dakika içinde ard arda 6 adet APFSDS-T mühimmatı ateşlenebilmektedir. Silah Komplesinin ana parçası olan namlunun içi boydan boya krom kaplıdır. Namlu, Kimyasal Enerjili Mühimmat için asgari 2000 m, zırh delici Kinetik Enerjili Mühimmat için asgari 3000 m tesirli menzile sahiptir. Namlu boyu 6600 mm’dir. Namlunun yorulma ömrü 1500 atımdır (EFC). Namlunun emniyetle hizmet ömrü en az 1000 birim atımdır. Tank NBC ortamındayken, NBC kilidi kullanılarak kamanın otomatik olarak açılmaması sağlanmaktadır.
Silah sisteminin genel özellikleri
- Uzunluk: 7118 mm
- Yükseklik: 650 mm
- Genişlik: 646 mm
- Doldurma Şekli: Elle doldurma
- Max. Hazne Basıncı: 745 MPa
- Max. Geri Tepme: 320 mm
- Ağırlık: 3080 Kg (Hidrolik yağ hariç)
İlgili Olarak
Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı