Ay Görevi için geliştirilen AYAP-1 Uzay Aracı hakkında ilk detaylar

Türkiye Uzay Ajansı (TUA) kuruluşunun (2018) 4. yıldönümü sebebiyle Milli Uzay Programı içerisinde yer alan Ay Araştırma Programı (AYAP-1) için tasarlanan uzay aracı hakkında ilk detayları paylaştı. Platform modülü TÜBİTAK UZAY tarafından tasarlanan ve itki sistemi DeltaV Uzay Teknolojileri tarafından geliştirilen Uzay Aracı Platform ve İtki olmak iki ayrı modülden oluşan bir yapıya sahip olacak.

AYAP-1 Uzay Aracının Platform Modülü

Platform modülü; hem Ay’a ulaşmak için gereken ateşlemelerin yapılacağı itki modülünü hem de Ay’a ulaştıktan sonra gerçekleştirilecek seyrüsefer, görüntüleme ve bilimsel veri toplama gibi görevlerin yerine getirilmesi için gereken çeşitli alt sistemleri barındırıyor. Uzay aracı; veri kotarma, haberleşme, güç ve yönelim ve yörünge kontrol alt sistemlerinden oluşmakta. Uzay aracının uçuş ve komuta kontrol yazılımları dahil tüm alt sistemler TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilmekte.

Uzay aracının seyrüsefer sistemleri için uzay aracının yüzlerinde birçok algılayıcı (sensör) bulunmakta. Yıldızizler (Star Tracker) yıldızların fotoğraflarını çekip hafızasındaki haritayla karşılaştırarak aracın hangi yöne baktığını (yönelim) belirleyecek. Yüksek Çözünürlüklü Kamera ile 5 km genişlikte bir alandan 1 m’den daha iyi çözünürlükte görüntüler elde edilecek. Geniş Açılı Video Kamera ile ise Ay’a transfer, Ay yörüngesi ve yüzeye iniş aşamaları kapsamındaki operasyonlar sırasında çeşitli videolar alınacak.

Ay yüzeyinden nötr parçacıklara yönelik veri toplayacak Lunar Neutral Telescope (LNT) bilimsel görev yükü ile Ay gibi atmosferi ve manyetik alanı güçlü olmayan gök cisimleri ve bunların yüzeyleri ile plazma etkileşimi, Güneş rüzgarlarının Ay’daki suyun oluşumuna katkıları, mini-manyetosferlerin oluşumu ve toz plazmalarının fiziği gibi temel konularda araştırma yapılmasına olanak sağlanacak.

AYAP-1 Uzay Aracının İtki Modülü

DeltaV Uzay Teknolojileri; AYAP-1’de TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen uzay aracını aya taşıyacak hibrit itki sistemini geliştirmekte. Hibrit itki sistemi yörünge yükseltme görevinde kullanılarak tarihçe kazanırken çift yakıtlı kimyasal itki sistemi ile yörünge ve yönelim elde etme ateşlemeleri gerçekleştirilecek.

AYAP-1 Uzay Aracının Sabit Güneş Panelleri

Ay yörüngesindeki operasyonlar sırasında +Z yönü sürekli olarak Ay yüzeyine, X doğrultusu (+ veya – X yönü) ise uçuş (hız vektörü) yönüne doğru bakacak. TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü tarafından üretilecek sabit güneş panelleri aracın hem +X hem de -X yüzeylerinde bulunacak. Böylece bu panellerden biri sürekli güç üretebilecek.

AYAP-1 görevi ile operasyonel tecrübe kazanıldıktan sonra AYAP-2 iniş aracında tamamen sabit güneş panelleri kullanılacak.

AYAP-1 Uzay Aracının S-BANT ve X-BANT Haberleşme Sistemleri

Uzay Aracında TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilecek ve S ve X bant olmak üzere 2 farklı frekans bandında çalışan haberleşme sistemi bulunacak. S-Bant ile uzkomut ve uzölçüm (uzay aracı sağlık ve durum bilgileri) haberleşmesi gerçekleştirilecek. Ayrıca yörünge belirleme için kullanılacak mesafe ölçümleri de bu haberleşme sistemi üzerinden yapılacak. TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilecek S-Bant antenlerin huzmesi (bakış açısı) geniş olduğu için Dünya’daki yer istasyonlarını görmek için yönlendirme ihtiyacı bulunmuyor. Bu sebeple acil durumlarda da bu sistem üzerinden haberleşme sağlanacak.

Yönlendirilebilir X-Bant anteni ile yüksek hacimli veriler (görüntü ve video gibi) yere aktarılırken, uz ölçümler de bu sistem üzerinden alınabilecek.

İlgili Olarak