Deneyim, kabiliyet, koordinasyon: TÜRKSAT 6A 2022'de uzayda

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’nin kurum içi iletişim dergisinin 120’nci sayısında TÜRKSAT 6A ve TUSAŞ’ın kabiliyetlerine dair bilgiler aktarıldı.

Ülkemizin ilk yerli ve millî haberleşme uydusunun geliştirilmesi ve TÜRKSAT A.Ş.’nin uydu ihtiyaçlarının karşılanabilmesi amacı ile başlatılan TÜRKSAT 6A Projesi’nde TÜBİTAK ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı fon sağlayıcı kurumlar olarak yer alırken, TUSAŞ, TÜBİTAK UZAY, ASELSAN ve CTECH firmaları yüklenici olarak görev yapıyor. TÜBİTAK KAMAG 1007 mevzuatına göre yürütülen projede uydunun son kullanıcısı olarak ise TÜRKSAT A.Ş. yer alıyor.

Mevcut durumda, TUSAŞ sorumluluğunda bulunan Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli’ni (IYYM) 2018’de başarılı bir şekilde tamamladı. Mühendislik Modeli’ne ilişkin sorumluğundaki yapısal, ısıl kontrol ve kimyasal alt sistemlerin üretim, entegrasyon ve test faaliyetlerini de 2019 yılı içerisinde tamamlayan TUSAŞ uzaya gönderilecek Uçuş Modeli’ndeki (UM) görev tanımında yer alan üretimlerinde de sona gelmiş durumda. Uçuş Modeli’nin 2022 yılı sonlarında uzaya fırlatılması hedefleniyor.

TÜRKSAT 6A’nın tamamlanmasıyla dünyada haberleşme uydusu üretebilen 10 ülke arasına hızlı bir giriş yapacak olmamız nedeniyle bu proje büyük önem arz ediyor. Yerli haberleşme uydusu geliştirme, üretim kabiliyeti ve teknolojilerinin kazanılması, ilk millî haberleşme uydusunun yerli imkânlarla üretilmesi amacıyla başlatılan proje ile özgün ve millî bir haberleşme uydusu geliştirerek hizmete sunmak hedefleniyor.

Haberleşme uydularına özgü sistem analizleri, güç düzenleme, güç dağıtım, uçuş bilgisayarı, uçuş yazılımları, yapısal ve ısıl tasarım, mekanik yer destek ekipmanları gibi donanım ve kabiliyetlerin proje kapsamında endüstri ve askerî standartlar referans alınarak yerli olarak tasarlanarak geliştirilmesi de projenin amaçları arasında yer alıyor.

Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi (USET)

2015 yılında, TUSAŞ’ın ana yerleşkesinde hizmete alınan, ülkemizin tam kapsamlı ilk ve tek Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi’nde yer gözlem, haberleşme ve benzeri özelliklerdeki tüm uzay sistemlerinin fırlatılma anından yörüngeye oturtulmasına kadar geçen süreçte karşılaşacağı ortam koşullarının gerçeğe en yakın şekilde benzetimi yapılıyor.

Yatırım maliyeti Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve TÜRKSAT A.Ş. tarafından karşılanan ve işletmesi TUSAŞ sorumluluğunda olan yaklaşık 9.500 m2 kapalı alan, 3.800 m2’lik 100.000 sınıfı temiz oda ve yer destek ekipmanlarına sahip bu merkezde, kütlesi 5 tona kadar birden fazla uydunun aynı anda montaj, entegrasyon ve test faaliyetleri gerçekleştirilebiliyor.

TÜRKSAT 6A Güneş Paneli Açılım Testi/10.12.2019

GÖKTÜRK-1 uydusunun sistem seviyesi entegrasyon faaliyetleri sonrası işlevsel ve bileşenlerinin fırlatıcı ve yörüngedeki çevresel koşullara dayanım testlerinin yapıldığı tesiste TÜRKSAT 6A projesi kapsamında faaliyetler devam ediyor. Merkez ayrıca, diğer kurum ve kuruluşların yürüttüğü projelerde de kullanılıyor. Bu kapsamda, TÜBİTAK UZAY’ın geliştirdiği İMECE Yer Gözlem Uydusu Projesi’nde ısıl yapısal yeterlilik modeli montaj, entegrasyon ve test faaliyetlerinin tamamlandığı merkezde ASELSAN, ROKETSAN, METEKSAN Savunma ile CTECH Bilişim Teknolojileri gibi birçok kuruluşlarımızca yerli ve millî olarak geliştirilen yüksek teknolojiye dayalı birçok ürünün testleri gerçekleştirilerek, stratejik teknolojilere sahip ürünlerin teknik bilgileri yurt dışına çıkmadan, millî imkânlarla yeterlilikleri doğrulanıyor.

Asya, Avrupa ve Afrika’ya hizmet verecek

Proje kapsamında geliştirilecek olan üç modelin ilki olan Isıl Yapısal Yeterlilik Modeli (IYYM) TUSAŞ sorumluluğunda, uydunun uzay ortam şartları ve fırlatma esnasında maruz kalınan çevresel etkiler göz önünde bulundurularak tasarlanan yapısal ve ısıl karakteristiğini doğrulamak amacıyla üretildi ve başarıyla test edilerek kalifikasyonu gerçekleştirildi.

Projenin ikinci modeli Mühendislik Modeli (MM) ile ise, kısmi işlevsel ekipmanlar kullanılarak bir önceki modele ek olarak işlevsel yeterliliğin doğrulanması amaçlanıyor. Üçüncü model ise uzaya fırlatılacak olan Uçuş Modeli (UM) olarak tanımlanıyor.

20 kanal Ku-bant faydalı yük kapasitesine sahip TÜRKSAT 6A uydusu ile Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarına geniş bant internet, televizyon yayını, noktadan noktaya veri transferi ve GSM hizmetleri gibi veri transferi hizmetlerinin verilmesi planlanıyor.

GÖKTÜRK 1 Yenileme Projesi’nin imzaları bu sene atılıyor

TÜRKSAT 6A Projesi’nin tamamlanmasının ardından, haberleşme uydusu üretiminde ciddi seviyede tecrübe kazanmayı hedefleyen TUSAŞ, bu tecrübeler ve yeni projelerle ülkemizin uzay teknolojilerinde uluslararası düzeyde faaliyet göstermesi ve bu alanda söz sahibi ülkeler arasına girmesinde önemli rol oynayacak.

Gerçekleştirdiği büyük projeler ile yoğun bir çalışma sistemine sahip olan TUSAŞ Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcılığı 2021 yılına; “TÜRKSAT 6A projesi Mühendislik Modeli çevresel testlerinde ve Uçuş Modeli birleştirme faaliyetlerinde mesafe kat etmek, Small-GEO uydu ailesinde kritik aşamaları tamamlamak, ülkemizin yüksek çözünürlüklü uydu ihtiyacını karşılayacak GÖKTÜRK 1 Yenileme Projesi’nde sözleşme için gerekli imzaları atarak, büyük bir ivme kazanmak, iş geliştirme faaliyetleri kapsamında Small-GEO uydusu ile dâhil olduğumuz uluslararası ihale süreçlerinden yeni projeler almak” hedefleriyle hızlı bir giriş yapmış bulunuyor.

2018 senesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından duyurulan 100 günlük eylem planında “GÖKTÜRK Yenileme Uydu Sistemi Geliştirilmesi Projesinin ihalesinin tamamlanması” ifadesinin yer almasına rağmen henüz imzalanan bir anlaşmanın olmaması konunun takipçileri tarafından merakla beklenen bir gelişme haline gelmiştir.

GÖKTÜRK-3 SAR Uydu Sistemi’yle, dünya üzerindeki herhangi bir bölgenin gece ve gündüz, her türlü hava şartında metre-altı çözünürlükte görüntülenmesi kabiliyetinin kazanılması ve bu kapsamda hem askerî hem de sivil uygulamalar ile ihtiyaç duyulan SAR uydu görüntülerinin elde edilmesi hedefleniyor. TUSAŞ’ın, uydu platform alt sistemlerinin tasarımı ve entegrasyonu, merkezi uydu bilgisayarı, uçuş yazılımı, uydu komuta/ kontrol yer yazılımları, fırlatma ve entegre ürün destek iş paketlerinden sorumlu olacağı bir iş modeli söz konusu.

Defence Turk Dergisinin 3. sayısı çıktı. Dergiye ulaşmak için tıklayınız.

İlgili Olarak