Almanya, Fransa ve İngiltere 1970’lerde yeni bir savaş uçağına olan ihtiyaçlarını fark ettiler. Bu ihtiyaç doğrultusunda European Combat Aircraft (ECA) projesi başlatıldı. Rafale ve Typhoon savaş uçakları, bu ortak projenin köklerinden doğmuştur. Ancak ilerleyen süreçte birlikte çalışan Avrupa ülkeleri farklı ihtiyaçları nedeniyle ulusal savaş uçağı programlarına devam etmişlerdir.
Bu bağlamda İngilizler BAE P.110 & P.106, Alman MBB TKF-90 savaş uçakları üzerinde çalışmışlardır. Ardından İngiltere ve Almanya mock-up ve kağıt üstünde olan P.110 ve TFK-90 deneyimlerini birleştirerek yeni bir European Fighter Aircraft (EFA) programını İtalya’yı da dahil ederek 5 Eylül 1982’de açıklamışlardır. İspanya ise ilgili programa 1985 yılında dahil olmuştur.
Eurofighter Typhoon savaş uçağının üretim işlemini tamamlamak için toplam 14 adım gerekmektedir. Eurofighter, Eurofighter konsorsiyumunu oluşturan ortak şirketlerden gelen farklı parçalarla baştan sona Avrupalı şirketler tarafından üretilmektedir.
Almanya ve İspanya’da Airbus, Birleşik Krallık’ta BAE Systems ve İtalya’da Leonardo bu şirketlerin öncüleri olarak yer almaktadır. Müşteriye bağlı olarak savaş uçakları, güvenli ve zorlu görevlere hazır olduklarından emin olmak için sıkı testlere tabi tutulmadan önce ilgili ülkedeki Nihai Montaj Hattında monte edilmektedir.
Bu bağlamda ilk olarak ön, orta ve arka gövde bölümlerinin montajı gerçekleştirilmektedir. Ardından kanatlar, iniş takımları ve kablolar monte edilmektedir. Bu sürecin sonunda kablolama da test edilmektedir. Ardından hidrolik ekipmanlar, ve soğutma sistemleri monte edilir ve zemin testleri başlar.
Testlerin sonucunda motorların montajına başlanmaktadır. Ardından aviyonik ve uçuş kontrol sistemleri montajlanıp test edilir. Son sistem entegrasyon testlerinin gerçekleştirilmesinin ardından ise pilot koltuğunun montajı başlar. Montajın tamamlanmasının ardından tahrik testleri başlar. Bu testlerden sonra uçaklar boyanır. Artık sona yaklaşılmıştır. Motor testlerinin de gerçekleştirilmesinin ardından uçuş testleri başlar. Testlerin başarılı olması sonucunda ise ilgili müşteriye teslimat gerçekleştirilir. Şu anda Alman Hava Kuvvetleri Lutwaffe için 38 adet Tranche 4 Eurofighter Typhoon savaş uçağı üretilmektedir.
Geçtiğimiz günlerde Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türkiye’nin 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı satın almak için İngiltere ve İspanya ile görüşmelerde bulunduğunu ancak Almanya’nın bu fikre karşı çıktığını açıklamıştı. Bakan Güler, “Eurofighter ile ilgili çalışmamız var. Eurofighter’ı almak istiyoruz. Çok etkili bir uçak. Bu uçaklar İngiltere, Almanya ve İspanya ile ilgili. Hem İngiltere hem İspanya ‘evet’ diyor, şimdi Almanya’yı razı etmek için onlar çalışıyorlar. O sorunu İngiltere ve İspanya ‘Biz çözeceğiz.’ diyorlar. Olursa 40 tane Eurofighter uçağı almayı planlıyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.
Türkiye’ye ek olarak Almanya, Suudi Arabistan’a da Eurofighter Typhoon savaş uçağı satışını engellemiştir. Bunun ardından Suudi Arabistan, Eurofighter’ın rakibi Rafale’ye yönelmiştir. Almanya’nın bu tutumu, üretici diğer ülkeler tarafından tepki ile karşılanmaktadır.
İlgili Olarak
Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı