ABD, F-35 filosu için yeni bir motor geliştirme planlarından bütçe kaynaklı sıkıntılardan dolayı vazgeçerek mevcut F135 motorlarını geliştirmeye devam edecek.
ABD Hava Kuvvetleri Sekreteri Frank Kendall, 10 Mart 2024 tarihinde basına vermiş olduğu demeçte ordunun F-35’in mevcut motoruna sadık kalıp geliştirmeye devam edeceğini söyledi. Bu karar, ordunun gelişmiş itiş gücü ve soğutma kabiliyetine sahip yeni bir motor türünün araştırma, geliştirme, prototip oluşturma, test edilmesi ve finanse etme çabası olan Uyarlanabilir Motor Geçiş Programı ile ilerlemeyeceği anlamına geliyor.
Verilen kararın F135 üreticisi Pratt & Whitney için büyük bir kazanç olacağı da aşikar. 2024 mali yılı bütçe talebinde F-35A için yeni bir motor arayışına girmeme kararı alınması Pratt’in potansiyel rakibi General Electric’in umutlarını suya düşürdü. Bu karar muhtemelen Pratt’ın önümüzdeki yıllarda da küresel Müşterek Taarruz Uçağı girişimine güç vermeye devam etmesini sağlayacak.
Kendall, Uyarlanabilir Motor Geçiş Programı’nı Ordu’nun finanse edemediğini belirtirken gazetecilere verdiği demeçte, General Electric’in XA100 motorunun maliyetini ve F-35’in tüm versiyonlarında çalışacağından şüphe duyulduğunu bu şüphenin ordunun F135’e bağlı kalmasına neden olduğunu söyledi.
Bütçe dostu ve F-35’in tüm tüm varyantlarını destekleyecek bir motor hedefi, mevcut olan F135 motoruna sadık kalınıp modernize edilmesine sebep oldu. General Electric yetkilisi Defense News’e verdiği demeçte, şirketin Pentagon’un kararından duyduğu memnuniyetsizliği dile getirdi. General Electric sözcüsü şu ifadeleri kullandı,
“Bu bütçe, yükselen jeopolitik gerilimleri değerlendirmede başarısız kaldığı gibi 2028 yılına kadarki süreçte de sadece XA100 motorunun devrim niteliğindeki sağlayabileceği yetenekleri dikkate alma konusunda da başarısızdır. Kongre’nin iki partiden yaklaşık 50 üyesi, gelişmiş motor programlarının lehine yazılar yazdı. Çünkü rekabete ilaveten bu gereksinimlerin geçmişteki maliyet aşımlarını da azaltabileceğini biliyorlar. XA100 motoru, bugün ve gelecekte ABD savaşçılarına güç sağlamaya hazır.”
Pratt & Whitney Dönüşüm ve Strateji Başkan Yardımcısı Jill Albertelli ise şunları söyledi,
“Tüm F-35 varyantlarının mümkün olan en kısa sürede tam özellikli Block 4 yeteneklerine ihtiyacı var. Bize verilen fonla, 2028’den itibaren geliştirilmiş motorlar sunabiliriz”
Block 4 modernizasyonu ile daha fazla güç ve soğutmaya ihtiyaç duyulacak
Pentagon yetkilileri, F-35’in daha fazla geliştirme ve ek yetenekler aldıkça Block 4 modernizasyonu ile mevcut F135 motorunun sağlayabileceğinden daha fazla güç ve soğutmaya ihtiyaç duyacağını aktarmakta.
General Electric yetkilileri ise XA100 motorunun daha iyi yakıt verimliliği, itme, hız, menzil ve ısı yönetimi üretmek için gelişmiş kompozitler ve yeni teknolojiler kullanacağını belirtmekte. Ancak XA100’ün yüksek maliyetli olduğu bilinmekte. Bu bağlamda Kendall, F-35’i uyarlanabilir bir motorla donatmanın 6 milyar dolardan fazlaya mal olabileceği konusunda uyarmıştı ve bunun orduyu kabaca 70 daha az F-35 savaş uçağı almaya zorlayacağını söylemişti.