Hava Kuvvetlerinde Süper Filo Konsepti

Olgun Yılmaz

Temelde “Süper Filo” terimi, askeri havacılıkta belirli uçak filolarının genişletilmiş kapasitelerini ifade etmektedir. Bunun yanı sıra Süper Filo statüsüne sahip olan filolar sadece operasyonel kabiliyetlerini büyütmekle birlikte doğal olarak lojistik gereksinimlerini de büyütmektedirler. Böylece konsept gereğince farklı filoların birleşerek daha büyük ve güçlü bir birim oluşturması anlamına gelir. Bu denli bir kuvvet çarpanı oluşturan Süper Filolar, mucidi ABD olmak üzere stratejik öneme sahip bölgeleri, ülke çıkarlarını ve müttefik ülkeleri korumakla birlikte anakaraya uzak kalan operasyon bölgeleri içinde birer ileri üs olarak hizmet vermektedirler.

Örneğin ABD Hava Kuvvetleri’nin 71. Avcı Filosu, 94. Avcı Filosu’nun F-22A filosuna dönüşmesiyle birlikte 94. Avcı Filosu’ndaki F-15’leri de kendi bünyesine katarak neredeyse iki katına çıktı. Klasik bir F-15 filosunda18 ila 24 adet savaşa hazır uçağın yanı sıra yedek olarak ilave uçaklar da bulundurulmaktadır. Langley Hava Kuvvetleri üssünün açıklamasına göre 71. Filo 45 adet savaş uçağının idamesini sağlamakta. Ancak böylesine bir kapasiteye sahip olmakta bazı zorlukları beraberinde getirmektedir. 71. Uçak Bakım Birimi için karşılaşılan ilk zorluk 45 adet savaş uçağını uçuşa hazır bulundurmak.

Bu bağlamda üste görevli subayların yorumlarının da bulunduğu basın duyurusunda 71. AMU (Uçak Bakım Birimi) Sorumlu Subay Yardımcısı Mario Hernandez bu konuya değinmekte. Bir uçağı yerde çok uzun süre tutamayacaklarını belirten Hernandez, 45 adet savaş uçağını uçuş programında tutmanın ve bunu planlı bakımla dengelemenin zorluğundan bahsetmektedir.

Hava Kuvvetlerinde Süper Filo Konsepti çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 21′nci sayısında.

Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

ABD Hava Kuvvetleri’nin Teste Tutulan Yeni Muharip Filo Yapısı

ABD’nin süper filolarla teste tabi tuttuğu nitelikler ve bu filoların amaçları, hava kuvvetlerinin stratejik hedeflerine ulaşmasını sağlayacak yüksek standartları içermektedir. Süper filoların ilk göze çarpan hususu normal filoların en az 2 katı büyüklüğünde bir kuvvetin idamesinin sağlanmasıdır. Filolar birleşerek veyahut aktarılarak oluşturulan bu seçkin filolar başta sayı ve büyüklükleri dolayısıyla etkili bir komuta ve kontrol altyapısına ihtiyaç duymaktadır. Böylece bu noktada sistemlerin entegrasyonu ve operasyonel etkinliği test edilir. Öte yandan seçkin olan bu filolarda görevli pilot ve destek personelleri yüksek düzeyde eğitim ve beceriye sahip olmalıdır. Bu noktada eğitim programlarının etkinliği ve dahi personelin performansı test edilir.

“Süper Filo” testi, ABD Hava Kuvvetleri’nin Pasifik Hava Kuvvetleri (PACAF) sorumluluk alanındaki son hamlesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Komutanlık geçtiğimiz yıl 2030 stratejisini yayınlayarak çok çeşitli krizlere hızla yanıt verecek şekilde konumlanması gerektiğini ifade etmektedir. Bu doğrultuda şu anda Hint-Pasifik’te erişilebilirliği, üslenmeyi ve uçuşları genişleterek, stratejik konumlarda Çevik Muharebe İstihdamı (Agile Combat Employment-ACE) operasyonları yürütme becerisine odaklanarak sahayı şekillendirmektedir. Ayrıca PACAF, yetmiş yıl önce optimize edilen mevcut üslenme pozisyonunun, günümüzde doğal afetlere ve insan kaynaklı krizlere hızla müdahale etme kabiliyetini olumsuz etkilediğinin altını çizdi.

Filoların büyüklüğünden bahsedilmese de test, genellikle avcı filolarına tahsis edilen mevcut 18-24 uçak sayısının, aynı zamanda üretebilecekleri kuvvet çarpanının da arttırılmasına yönelik bir eğilime işaret ettiği olasıdır. Bu bağlamda halihazırda bazı filolarda savaş uçağı sayısı artsa da sayıları hala “Süper Filo” testindeki 31’in altındadır. ABD Hava Kuvvetleri’nde “Avcı Kanadı” (Fighter Wing) ve “Avcı Filosu” (Fighter Squadron) farklı organizasyonel seviyeleri temsil eder ve görev yapıları açısından ayrılmaktadır. Özetle, Avcı Kanadı daha geniş bir organizasyon olup, birden fazla avcı filosunu içerirken, Avcı Filosu ise daha küçük, belirli bir görev odaklı bir birimdir. Örneğin, USAF’ın 35. Avcı Kanadının 13. ve 14. Avcı Filolarına ev sahipliği yapan Misawa Hava Üssünün toplam adet bazında 36 F-16C/D’sini 48 F-35A ile değiştirmesi ve SEAD (Düşman Hava Savunmasının Bastırılması) görevlerini 5. nesil avcı uçağı ile uçmaya devam etmesi planlanmaktadır. Öte yandan bazı filolar beklenmedik bir şekilde küçültülmektedir. Nitekim 18. Kanat’ın 44. ve 67. Avcı Filolarına ev sahipliği yapan Kadena Hava Üssü, 48 adet F-15C/D savaş uçaklarını 36 adet F-15EX Eagle II ile değiştirmeye hazırlanmaktadır.