İran'dan eğitim uçaklarına İHA önleme görevi

İran, Zolfagar 1403 tatbikatında Yak-130 eğitim uçaklarını İHA önleme konseptiyle ilk kez operasyonel olarak değerlendirdi.

İran, son gerçekleştirdiği Zolfagar 1403 askeri tatbikatında İHA’ları önlemek için Rus yapımı Yak-130 eğitim uçaklarından yararlandı. Şubat ayında başlayan tatbikatta İran, geçtiğimiz yıllarda Rusya’dan tedarik ettiği Yak-130’u ilk kez operasyonel bir senaryoda kullanarak uçağın operasyon sahasındaki kabiliyetini test etmiş oldu. Bu bağlamda İran İslam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri (IRIAF) bu adım ile eğitim görevlerinin yanı sıra gelişmiş aviyonik sistemleriyle hafif taarruz uçağı olarak da görev yapabilen Yak-130’u, İHA’ları önlemek için konuşlandırarak bu alandaki teknoloji açığını gidermeyi amaçlıyor.

Army Recognition tarafından yapılan habere göre söz konusu tatbikatta Yak-130’lar, Mig-29 savaş uçakları ile birlikte konuşlandırıldı. Tatbikatın sözcüsü Tuğgeneral Alireza Sheikh’e göre iki uçak, müşterek bir şekilde tatbikatın İHA önleme aşamasını gerçekleştirdi. Bu kapsamda ilk olarak Mig-29 savaş uçağının hedef İHA’yı tespit ederek takip ettiği ve elde ettiği verileri ilettiği Yak-130’un güdümlü füzeler kullanarak hedefin imhasını gerçekleştirdiği belirtildi.

İran Silahlı Kuvvetleri’nin tamamını kapsayan Zolfagar 1403 tatbikatı, Hint Okyanusu’nun kuzeyinden İran’ın güneydoğusundaki Makran kıyılarına kadar uzanan bölgede gerçekleştirildi. İranlı Tuğamiral Habibollah Sayyari’ye göre söz konusu tatbikatlar İran’ın askeri açıdan kendine yeterlilik stratejisini ve gelişen tehditlere uyum sağlama çabalarını vurgulamakta. Yak-130’un tatbikatta İHA önleme konsepti ile katılması, İran’ın askeri havacılık sektöründeki ilerlemelerin yanı sıra yeni sistemleri operasyonel doktrinlere etkin bir şekilde entegre etme çabalarını da göstermektedir.

Yak-130 eğitim uçağı

Yak-130, Yakovlev Rus şirketi tarafından tasarlanıp üretilen ileri düzey bir eğitim-savaş uçağı olup, hava kuvvetleri pilotlarının 4. nesil savaş uçaklarını uçurmayı öğrenmeleri için eğitim ihtiyaçlarını karşılayabilecek kapasitededir. Rus ordusunun tercih değişikliği sebebiyle L-39 eğitim jetinin yerini almak üzere tasarlanan bu uçak, Su-35 gibi 4,5 nesil uçaklar ve Su-57 gibi 5. nesil uçaklarla uçuş kabiliyeti sağlayabilmektedir.

Öte yandan gelişmiş aviyonik sistemlere sahip olan uçak, 4. ve 5. nesil uçakların manevra kabiliyetlerini de taklit edebilir nitelikte tasarlanmıştır. Uçağın taşıyabildiği mühimmatlar hava ve kara hedeflerine karşı etkin saldırıların gerçekleştirilmesini sağlar. Bu mühimmatlar içerisinde güdümlü ve güdümsüz bombalar başta olmak üzere, yüksek manevra kabiliyetine sahip R-73 hava-hava füzeleri ve özellikle radar versiyonuyla öne çıkan yüksek hassasiyetli Kh-25 hava-kara füzeleri gibi pek çok farklı mühimmat bulunmaktadır. Diğer taraftan 2011 yılından itibaren Rusya’da hizmete giren uçak, Rus ordusunun yanı sıra Cezayir, Vietnam, Bangladeş, Belarus, Myanmar ve Suriye gibi ülkeler tarafından da kullanılmaktadır.

Yak-130, eğitim görevlerinin yanı sıra hafif taarruz uçağı olarak da görev yapabilen, alüminyum ve kompozit gövdeli, iki koltuklu bir uçaktır. Bu uçak 3 ton mühimmat taşıma kapasitesine sahip olup, bu amaçla gövde altında, kanatlarda ve kanat uçlarında 10 adet silah taşıma paylonu bulunmaktadır.

Uçağın dahili bir topu bulunmamakta ancak uçak, kanadının altında harici bir 23 mm’lik top podu taşıyabilmektedir. Ayrıca Yak 130, 250 ve 500 kg’lık bombalar, 80, 122 ve 330 mm’lik roketler, Kab 500 güdümlü bombalar ve Kha-29 güdümlü füzeleri dahil olmak üzere çeşitli konvansiyonel ve güdümlü silahlar taşıyabilmektedir. Yak-130’un operasyonel menzili, silah tipine ve harici yakıt tanklarının kurulumuna bağlı olarak 600 ila 800 km arasındadır.

İlgili Olarak