İsveç, yaklaşık 556 milyon dolar bedel ile 3 adet Gripen E ve 1 adet Gripen F savaş uçağını ve ilgili ekipmanların Tayland’a satışını onayladı.
İsveç, 25 Ağustos Pazartesi günü Saab tarafından üretilen 4 adet Gripen savaş uçağını Tayland’a satmak için bir anlaşma imzaladığını duyurdu. İsveç Savunma Malzeme İdaresi (FMV) Genel Müdürü Mikael Granholm yaptığı açıklamada, anlaşmanın “İsveç savaş uçakları için uzun vadeli geliştirme fırsatlarını güçlendirdiğini” söyledi. Ayrı bir açıklamada ise Saab, 3 adet Gripen E ve 1 adet Gripen F savaş uçağının yanı sıra ekipman, destek ve eğitimi de içeren siparişin değerinin yaklaşık 5,3 milyar kron (556 milyon dolar) olduğunu ve teslimatların 2025-2030 yılları arasında gerçekleşeceğini belirtti.
Halihazırda bir adet Gripen C/D savaş uçağı filosuna sahip olan Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri (RTAF), muharip havacılık kabiliyetlerini modernize etmek amacıyla yeniden İsveç’i tercih etti. Bu bağlamda anlaşmanın duyurulduğu saatlerde Saab hisseleri %3 değer kazandı. Hava Kuvvetleri’nin modernizasyonu kapsamında yine Ağustos ayı içerisinde JAS 39 Gripen E ve F savaş uçaklarından oluşan yeni bir filonun tedarik edileceğini resmen duyuran Tayland hükümeti, eski platformların yerini alacak ve ulusal hava sahası savunmasını güçlendirecek uzun vadeli bir planın parçası olarak 4 uçağın ilk alımına onay verdiğini açıklamıştı.

Bu bağlamda ilk aşamada, yeni nesil İsveç savaş uçaklarının 2029 yılına kadar Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin harbe hazırlık filolarına entegre edilmesi hedefleniyor. Programın devamında ise, 2035 yılına kadar aşamalı olarak toplam 12 uçağın teslim edilmesi hedefleniyor. Halihazırda Tayland, Surat Thani’deki 7. Filo’da konuşlu, 8 adet tek kişilik C ve 4 çift kişilik D varyantından oluşan 12 adet JAS 39 Gripen C/D savaş uçağı filosunu işletiyor. Bahse konu uçaklar, Tayland’ın ABD kaynaklı savaş uçaklarından İsveç yapımı platformlara geçişinin bir parçası olarak 2011-2013 yılları arasında teslim edilmişti.
Tayland’ın aktif Gripen filosu
Operasyonel olarak hizmet veren Gripen C/D filosu, 2 adet Saab 340 HİK uçağı ve ağ merkezli komuta-kontrol altyapısı ile entegre olarak Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin temel çok amaçlı muharebe kabiliyeti haline gelmiştir. Gripen’ler düzenli olarak deniz devriyeleri, ortak tatbikatlar ve Tayland hava sahası ve Tayland Körfezi’nde hızlı hava önleme görevleri için konuşlandırılmaktadır.
Öte yandan Kamboçya ile sınır geriliminin son dönemde tırmanması Tayland hava gücünün konuşlandırılmasında bir dönüm noktası olmuştur. Army Recognition tarafından yapılan habere göre 26 Temmuz 2025 tarihinde Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait Gripen C savaş uçakları, tartışmalı Preah Vihear bölgesi yakınlarında tekrarlanan sınır ötesi topçu ateşine yanıt olarak Kamboçya topçu mevzilerine hassas hava saldırıları düzenlemişti.

İlgili Olarak
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.