Kara Kuvvetleri Dönüşüm ve Tedarik Reformu kapsamında M10 Booker hafif tank programı resmen iptal edildi.
ABD Savunma Bakanlığı, M10 Booker hafif tank programını resmen iptal etti. Karar, Savunma Bakanı Pete Hegseth tarafından 1 Mayıs 2025’te imzalanan yeni Kara Kuvvetleri Dönüşüm ve Tedarik Reformu kapsamında alındı.
Reform, ABD Kara Kuvvetleri’nin bir dizi tedarik programını sonlandırmasını emrediyor. Keza bunların arasında “mobil korumalı ateş gücü” (MPF) programının temel unsuru olan M10 Booker da bulunuyor.
Hedeflenen hafif tank ağır oldu
2018 yılında başlatılan MPF programı kapsamında General Dynamics Land Systems tarafından geliştirilen M10 Booker, piyadeler için hızlı konuşlandırılabilir bir ateş destek çözümü olarak tanıtılmıştı. Ancak araç, tasarım sorunları, aşırı ağırlık ve düşük hareket kabiliyeti gibi temel problemlerle karşı karşıya kaldı.
Task and Purpose tarafından yapılan habere göre üretim versiyonu yaklaşık 42 ton ağırlığındaki M10, aslında yerine geçmesi planlanan M551 Sheridan’ın neredeyse 3 katı kadar ağır. Bu da aracı, bir “hafif tank” olarak tanımlanamayacak kadar ağır hâle getirdi. C-17 kargo uçağıyla yalnızca bir M10 taşınabiliyor; bu da, ağırlık açısından M1A2 Abrams ana muharebe tankıyla neredeyse eşdeğer bir lojistik yük anlamına geliyor.
Köprüler kaldıramadı
Programın sonunu getiren en kritik darbelerden biri, 101’inci Hava Tümeni’ne ev sahipliği yapan Fort Campbell üssünden geldi. Üste yapılan değerlendirmelerde, 11 köprünün sekizinin M10’un ağırlığını taşıyamayacağı tespit edildi. Bu durum, aracın hafif ve hava yoluyla konuşlandırılabilir birliklerde kullanılabilirliği konusunda ciddi endişeler doğurdu.
ABD Ordusu toplamda 504 adet M10 almayı planlıyordu. Bunlardan 12’si prototip olarak üretilmiş, 96’sı ise düşük yoğunluklu üretim kapsamında monte edilmişti. 2025 mali yılı içinde ikinci ve üçüncü üretim partilerinin teslim edilmesi bekleniyordu. Ancak programın iptal edilmesiyle birlikte bu araçların zırhlı birliklere devredilmesi, yabancı ülkelere satılması veya depolara kaldırılması gündeme geldi.
Programın iptali, tek bir teknik başarısızlıktan değil, tedarik sistemindeki yapısal eksikliklerden kaynaklanıyor. M10’un hava yoluyla muharebe sahasına indirilebilirliği daha 2015 yılında sessizce gereksinim listesinden çıkarılmıştı. Bu durumun aracın operasyonel değerini önemli ölçüde düşürdüğü ifade edilmişti.
Hükûmet Hesap Verebilirlik Ofisi’nin (GAO) 2024 Haziran tarihli raporuna göre MPF programı şimdiye dek 7,2 milyar Dolar’a mal oldu. Program tamamlanıp araçların destek süreçleri de dahil edildiğinde, toplam maliyetin 17 milyar Dolar’ı aşacağı tahmin ediliyordu. Bu sayının ilk planlamaların çok ötesinde bir bütçe anlamına geldiğini belirtmekte fayda var.
İlgili Olarak

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı