Milli Uzay Programı ve Değerlendirmeler

“Yerlileştirme ve tarihçe kazandırma planlaması da teknolojik, planlamanın en önemli adımlarından biri.”

Dr. Egemen İmre
Uydu Sistem Mühendisi

Türkiye’nin Milli Uzay Programı uzun bir bekleyişin ardından 10 Şubat 2021’de açıklandı. Birçokları Uzay Programı’nı ilk kez bu tarihte duyduysa da aslında uzun yıllar içinde birkaç program daha yapılmış ancak somut bir sonucu kamuoyuna yansımamıştı. Şubat 2021’de açıklanan program da 2019 ve 2020’de yapılan çalıştaylarla şekillenmişti.

En çok ses getiren proje, 2023 yılında fırlatılıp Ay’a çarpacak bir modül (Impactor) geliştirilmesi oldu. Bu modül, teknoloji olarak bakıldığında aslında kısa ömürlü bir uydu sistemi olarak da düşünülebilir. Bir fırlatıcı bu uyduyu belli bir yörüngeye bırakacak, sonra da uydu DeltaV şirketi tarafından geliştirilen motorunu ateşleyerek Ay’a çarpacak bir yörüngeye oturacak. Bu yörünge, Ay’a çarpmanın görece düşük bir hızla gerçekleşeceği bir yörünge olacak şekilde belirlenecek.

Bölgesel Konumlama ve Zaman Sistemi (BKZS) de uzun yıllardır Savunma Sanayii Başkanlığı’nın üstünde çalıştığı bir projeydi. Bu proje yol haritasının yenilik içermeyen ancak projenin yapılacağına dair kararlılığı gösteren maddelerinden biri. Bu projenin birkaç uydu ve kapsamlı yer sistemlerinden oluşan, çok büyük (ve pahalı) bir proje olduğunu belirtmekte yarar var.

Programın bilimsel tarafında Uzay Havası (Space Weather) alanında yapılacak çalışmalar göze çarpıyor. Dünya çevresindeki manyetosfer ve iyonosfer gibi bölgelerde çalışmalar yapılması hem bilimsel anlamda yarar sağlayacak hem de BKZS gibi projelerde iyonosferin modellenmesi gibi problemlerin çözümüne de katkı verecek. Bunun için hem geliştirilecek uydularda ölçüm yapacak küçük faydalı yüklerin bulunması hem de ulusal bir merkezin kurulması gibi somut sayılabilecek adımlara yer veriliyor.

Milli Uzay Programı ve Değerlendirmeler çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 4’üncü sayısında.

Defence Turk Dergi’ye online ve basılı olarak erişmek için tıklayınız.