NATO liderleri, savunma harcamalarını GSYİH’nın yüzde 5’ine çıkarma konusunda anlaştı.
NATO liderleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın aylardır süren baskısının ardından, savunma harcamalarını 2035 yılına kadar ülkelerinin ekonomik çıktılarının yüzde 5’ine çıkarma konusunda anlaştı. Bu bağlamda ABD Başkanı, Lahey’deki zirvede alınan kararı, “Avrupa ve… Batı medeniyeti için büyük bir zafer” olarak niteledi.
Üyeler, ortak bir bildiride “derin” güvenlik tehditlerine karşı birleştiklerini belirterek, özellikle “Rusya’nın oluşturduğu uzun vadeli tehdit” ve terörizmi vurguladı. NATO liderleri, bir NATO üyesine yönelik saldırının tüm ittifaktan yanıt alacağı ilkesine olan “kesin bağlılıklarını” yinelediler. Ancak açıklamada, bir yıl önce olduğu gibi Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline yönelik bir kınama yer almadı.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Güvenliğimiz tehdit altındaysa, kapasitemizden veya kararlılığımızdan kimse şüphe etmemeli. Bu, liderlerimizin inşa etmeye başladığı daha güçlü, daha adil ve daha ölümcül bir ittifaktır.” ifadelerini kullandı.

BBC tarafından yapılan habere göre savunma harcamalarını 10 yıl boyunca artırma taahhüdü, 2035 yılına kadar her üye devletin GSYİH’sinin en az %3,5’inin temel savunma harcamalarına, buna ek olarak güvenlik altyapısıyla bir şekilde bağlantılı olan geniş kapsamlı bir dizi yatırıma %1,5’e kadar pay ayrılmasını içeriyor. ABD Başkanı, 2019’dan bu yana katıldığı ilk zirveyi “büyük bir başarı” olarak niteledi. Daha önce harcamalardaki artışın “herkes için büyük bir zafer olacağını düşünüyorum. Yakında eşitleneceğiz ve bunun böyle olması gerekiyor” demişti.
Yeni taahhüde tepkiler
Özellikle İspanya, toplantı öncesinde %5 hedefine itiraz etmişti. İspanya Ekonomi Bakanı Carlos Cuerpo, Madrid’in %2,1’lik bir hedefe ulaşmak için “muazzam bir çaba” gösterdiğini ve “yüzde hakkındaki tartışmanın yanlış yönlendirildiğini” belirtmişti.
Belçika hükümeti de çekincelerini dile getirmişti. Ancak Başbakan Bart de Wever, gazetecilere yaptığı açıklamada “10 yıl içinde %3,5’in gerçekçi bir hedef” olduğunu söyledi. Slovakya da savunma harcamalarındaki büyük artış konusunda endişelerini dile getirmişti ancak Devlet Başkanı Peter Pellegrini, Bratislava’nın buna engel olmayacağını belirtti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Başkanı Trump’ın Avrupa Birliği’yle ticaret tarifeleri konusundaki gerginliğine tepki göstererek, anlaşma çağrısında bulundu. Macron, “Müttefikler olarak birbirimize, ‘Daha fazla harcama yapmalıyız…’ diyemeyiz ve birbirimize karşı ticaret savaşı başlatamayız; bunun hiçbir anlamı yok.” ifadelerini kullandı.
İlgili Olarak

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı