2020'de nükleer silah sayısında azalma var

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) 2020 Yıllığını yayımladı. Yıllığın nükleer silahlar bölümünde dikkat çekici gelişmeler var.

Rapora göre 2020’nin başında dokuz devletin (ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, İsrail ve Kuzey Kore) 3.720’si operasyonel, 13.400 nükleer silahı var. Bu silahların ise 1.800’ü operasyonel alarm (savaşa hazır) durumunda tutuluyor.

SIPRI verilerine göre 2019’da global olarak 3750’si operasyonel 13750 nükleer silah bulunuyordu.

Raporun giriş kısmında ABD ve Rusya’nın eski savaş başlıklarını sökmesi (imha etmesi) nedeniyle dünyadaki nükleer savaş başlığı stoklarının azalım eğiliminin devam ettiği belirtiliyor. Aynı zamanda hem ABD hem de Rusya envanterde tutukları nükleer başlıklarını, bu başlıkları taşıyan füze ve uçaklarını ve nükleer silah üretim tesislerini modernize etmek için kapsamlı ve maliyetli programlarını sürdürüyor.

Çin nükleer cephaneliğini modernize ettiği Pakistan ve Hindistan cephaneliklerini genişlettiği düşünülüyor. Kuzey Kore ulusal güvenliğinin temeli olarak nükleer silahlarını geliştirmeye devam ederken uzun menzilli nükleer kapasiteli silah geliştirme konusundaki beyanatlarına sadık kalıyor.

ABD ve Rusya nükleer cephanelikleri ile ilgili detayları paylaşma konusunda kısıtlamalara gitti.

Ülke	İlk Nükleer Test Yılı	Konuşlanan Harp Başlığı¹	Bilinen Harp Başlığı²	Diğer Harp Başlığı	Toplam Envanter
ABD	1945	1.750	2.050	2.000³	5.800
Rusya	1949	1.570	2.745	2.060³	6.375
Birleşik Krallık	1952	120	95	–	215⁴
Fransa	1960	280	10	. .	290
Çin	1964	–	320	–	320
Hindistan	1974	–	150	. .	150
Pakistan	1998	–	160	. .	160
İsrail	. .	–	90	. .	90
Kuzey Kore	2006	–	. .	[30–40]	[30–40]⁵
Toplam		3.720	5.620	4.060	13.400
Bunlar füzelere yerleştirilen veya operasyonel kuvvetleri olan üslerde bulunan savaş başlıklarıdır. Bunlar, tam olarak işlevsel olarak kullanılabilir hale gelmeden önce bazı hazırlıklar (örn. fırlatıcılara taşıma ve yükleme) gerektiren merkezi depodaki savaş başlıklarıdır. Bu rakam sökülmeyi bekleyen emekli savaş başlıkları içindir. İngiliz Hükümeti stokları 180 savaş başlığına indirgeme sürecinin devam ettiğini belirtti. Her ne kadar bazı kaynaklar stokların 215 savaş başlığında kaldığını öne sürse de, bu işlem altında stokların halihazırda 195 savaş başlığına indirilmiş olması mümkündür. Kuzey Kore’nin kıtalararası menzilli bir balistik füzeye konuşlandırılacak operasyonel bir nükleer savaş başlığı ürettiğine dair kamuya açık bir kanıt yoktur.

Zenginleşitilmiş uranyum üretimi

Nükleer silahların hammaddesi, oldukça zenginleştirilmiş uranyum (HEU) veya ayrılmış plütonyum olan fisil bir malzemedir. Çin, Fransa, Rusya, İngiltere ve ABD nükleer silahlarında kullanılmak üzere hem HEU hem de plütonyum ürettiler; Hindistan ve İsrail ağırlıklı olarak plütonyum ürettiler; Pakistan ağırlıklı olarak HEU üretti ancak plütonyum üretme kabiliyetini artırıyor. Kuzey Kore nükleer silahlarda kullanılmak üzere plütonyum üretti, ancak HEU da üretmiş olabilir. Sivil nükleer endüstrisi olan tüm devletler fisil malzemeler üretebilir.

Fatih Mehmet

Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni. Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv ve uluslararası ilişkiler meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.