Hibrit roket motoru üzerine çalışmalar yapan ve alanında ilklere imza atmış olan Pars Roket Grubu Defence Turk’ün sorularını yanıtladı.
Defence Turk: Pars Roket Grubu’nun kuruluş amacı nedir? Bu yola çıkmaya karar vermenizdeki ana düşünceyi bizimle paylaşır mısınız?
Pars Roket Grubu: Pars Roket Grubu, ülkemizde o dönemde eksik olan roketçilik sevdasını insanlara kazandırmak ve Türkiye’nin uzay yarışına dahil olabilmesi nihai hedefiyle kurulmuş bir öğrenci takımıdır. Bizim bu amaçtaki motivasyonumuz ise hepimizin bildiği NASA’dır. Kaliforniya Teknik Üniversitesi bünyesinde kurulan roket takımı nasıl NASA’nın alt yapısını oluşturduysa, PARS da gelecekte ülkemizin uzay çalışmalarında daha aktif yer almasını sağlayabilir diyerek çıktığımız bu yolda, kararlı adımlarımızla hedeflerimize ilerliyor ve elimizden geldiğince yardım isteyen herkesle de tecrübemizi paylaşmaya çalışıyoruz.
Defence Turk: Takımınızın vizyonu ve misyonu nedir?
Pars Roket Grubu: Pars’ın ana misyonu roketçilik araştırmalarını yapıp ülkesini uluslararası yarışmalarda temsil ederek sonrasında edindiği tecrübeyi buradaki arkadaşlarıyla paylaşmaktır. Tüm bunların yanında daha önce de belirttiğimiz gibi ülkemizde roketçiliğe duyulan ilgi ve alakayı arttırmak da misyon tanımımızın önemli bir parçasını oluşturuyor. Vizyonumuz ise en basit ifadeyle ülkemizi uzaya çıkaran takım olarak anılmaktır ve bu uğurda her gün çalışmaya devam ediyoruz.
Defence Turk: Bugüne kadar üzerinde çalıştığınız projelerden ve katıldığınız yarışmalardan bahseder misiniz?
Pars Roket Grubu: Üzerinde çalıştığımız ana projemiz her zaman için hibrit roket motoru olmuştur ve olmaya da devam etmektedir. Kurulduğumuz sene, kurucu üyelerimizden Nazmi Erdi, İtalya’da 1. Seviye, Amerika’da 2. seviye sertifikası için gerekli fırlatmaları gerçekleştirerek Tripoli sertifikasını Türkiye’de alan ilk kişi olmuştur.
2013 yılında Türkiye’nin ilk sivil havacılık fırlatma rampasını üretip kullanıma sunduk ve roket motorlarının yerdeki testlerini yapmamızı sağlayan test standını da ürettik. Kurulduğu andan itibaren hibrit roket motoru üzerinde çalışan takımımız test standıyla beraber çalışmalarına hız vermiş ve Türkiye’deki ilk ve tek hibrit roket motorunu tasarlayan, üreten ve ateşlemesini gerçekleştiren ekip olmaya hak kazandı. Bu ateşleme 8 Haziran 2015’te yapıldı.
İlerleyen senelerde Amerika’da düzenlenen IREC isimli yarışmada ülkemizi temsil etmenin gururunu yaşadık. İlk katılış senemizde çift kademeli roketimizle katıldık. Sonraki sene kusursuz bir uçuşla takdirleri toplayan ekibimiz her sene üzerine ekleyerek devam etmiş ve 2016 yılında MIT, CalTech, Yale gibi okulları tabiri caizse kendi evlerinde geçerek 6. olmuştur. İstikrarımızı sürdürerek 2017 yılında da katıldığımız yarışmayı teknik rapor ve tasarımdan tam puan alarak 3. olarak tamamladık. Takvimler 2018’i gösterdiğindeyse tarihimizin belki de en büyük gururlarından biri olan hibrit yakıtlı roketimizi Aksaray’da fırlatıp, kurtararak adımızı Türk roketçilik tarihine yazdırdık. Aynı sene Amerika’da da hibrit motorlu roketimizi uçurduk ve bu da yurt dışında uçan ilk ve tek Türk yapımı hibrit motorlu roket oldu.
2018 yılında yaptığımız bir diğer önemli olay ise Teknofest’teki roket yarışmasına öncülük etmiş olmamızdır. Şartnamenin yazılmasında büyük payımız olan yarışmada hakemlik görevini de üstlendik.
Son olarak yine Teknofest’te uydu yarışması kapsamında, eskiden drone kullanılarak gönderilen uyduların bu sene (2020) roketle gönderilmesi için Türksat yönetimi bizimle iletişime geçti. Bu yarışma kapsamında herhangi bir takımın belki de senelerce ulaşamayacağı sayıda test uçuşunu birkaç aya sığdırdık ve yarışma günü tek günde 22 başarılı roket atışı gerçekleştirerek yeni bir rekora imza attık.
Defence Turk: Takımınızın üye profili hakkında bilgi verir misiniz?
Pars Roket Grubu: Ekibimizde yaklaşık olarak 30 kişi bulunuyor, bunların okudukları bölümler bulundukları ekiplere bağlı olarak değişmesine karşın genel anlamda makine mühendisliği ve uzay mühendisliğinin çoğunlukta olduğunu söyleyebiliriz. Bizler aktif üyeler olarak Pars Roket Grubu çatısı altında ülke roketçiliğine fayda sağlamaya çalışırken bir yandan da eski üyelerimiz gerek savunma firmalarında çalışarak gerekse de kendi girişimlerini kurarak bu alanda faaliyet göstermeye devam ediyor.
Defence Turk: Pars Roket Grubu’nun hâlihazırda gündemindeki proje ve yarışmalardan bahseder misiniz?
Pars Roket Grubu: Şu an üzerinde çalıştığımız ana proje hibrit yakıtlı roket motorumuzu geliştirmek ve 5000 metre gibi bir irtifaya çıkarabilmek. Bunun yanında eğer Koronavirüs süreci olumlu ilerlerse bu sene de Amerika’da ülkemizi temsil etmek istiyoruz.
Defence Turk: Geliştirdiğiniz roket sistemlerinin tasarımından testlerine kadar gerçekleştirdiğiniz faaliyetleri ve roketlerinizin teknik özelliklerini bizimle paylaşır mısınız?
Pars Roket Grubu: Roketlerimizi tasarlarken belirlememiz gereken ilk şey hangi irtifada kullanılacağı oluyor. Bunu belirledikten sonra OpenRocket programında gerekli simülasyonları yaptırarak uygun motor seçimini yapıyoruz. Eğer katı yakıt kullanacaksak motoru Tripoli sertifikasını kullanarak hazır olarak alıyoruz. Geri kalan sistemleri öncelikle CAD programlarında çiziyor, sonrasında kendimizin üretebildiklerini üretip CNC, torna vb. gereklilikleri olanları üretime gönderiyoruz. Burada birkaç satıra sığdırdığımız süreç kesinlikle kısa değil, her parçanın roket çapına, uzunluğuna, dayanımına ve iskeletine uygun olarak tasarlanması en azından 2 ayımızı rahatlıkla alan bir süreç.
Parçalarımız hazırlanırken yerde test yapması gereken ekiplerimiz sensör, performans ve dayanım testlerini yaparak kendilerini hazır duruma getiriyor. Test süreçlerinde en yoğun olarak çalışılan kısım kurtarma sistemleri oluyor. Defalarca kez ayrılma sisteminin yeterli gücü oluşturup faydalı yük ve paraşütü atabildiğinden emin olmak için test gerçekleştiriyor, olası arıza ve aksaklık durumlarını simüle edip o durumlarda da kurtarmayı başarılı gerçekleştirebileceğimiz çözümler üzerinde çalışıyoruz. Bileşenlerimiz yapılan testleri başarıyla geçtiyse ikinci aşama olarak test uçuşu gerçekleştiriyoruz ve aviyonik sistemlerimiz sayesinde ayrıntılı uçuş bilgisi alarak analizini yapıyoruz. Eğer ters giden bir şeyler varsa neyden kaynaklandığını bulup düzeltiyor ve nihai atışımızı yapıyoruz.
Roketlerimizin teknik özelliklerine gelecek olursak en son ateşlediğimiz hibrit yakıtlı roket olan Anadolu-2, yaklaşık 3,5 metre boy ve 35 kg’a yakın ağırlıkla 1850 metre irtifaya ulaştı. Bu uçuşta Pars Roket Grubunun kendi motoru olan ve 9711N itme oluşturan Sonus kullanıldı. Bu sene Türksat’ın düzenlediği Model Uydu Yarışmasında kullandığımız roketler ise daha yukarıyı hedeflemekten ziyade göreve uygun maliyet-etkin bir çözüm üretmek için tasarlandı. Bu kapsamda 1,6 metre uzunluktaki ve 7 kg ağırlıktaki roketlerimiz isterler doğrultusunda 600 metre irtifa bandına yarışmacı arkadaşların 650 gramlık uydularını bıraktı. Bu sene bu roketlerde yurt dışından gelen katı yakıtlı roket motorlarını kullandık. Amacımız ise önümüzdeki senelerde de böyle bir süreç olursa bu işi yerli motorlarla gerçekleştirmek. Ayrıca asıl odak noktamız olan hibrit yakıtlı roket motorumuzu geliştirerek 1850 metrenin çok ötesinde irtifaları görmek istiyoruz.
Defence Turk: Son olarak okurlarımızla paylaşmak istediğiniz ve bizim aracılığımız ile iletmek istediğiniz bir mesajınız var mı?
Pars Roket Grubu: Pars Roket Grubu tüm bu başarıların devamı için maddi ve manevi desteklerinizi bekliyor. Geleceğimizin inşası için biz gençlere güvenilmesini ve bizlerin desteklenmesine ihtiyacımız var. Eğer bizlere sponsor olmak veya sadece soru sormak isterseniz mail veya sosyal medya hesaplarımızdan bizlere her zaman ulaşabilirsiniz.
Defence Turk: Pars Roket Grubu‘na sorularımızı cevapladığı için teşekkür ediyoruz.
Bugüne kadar 20 teknoloji takımı ve savunma kulübü ile söyleşi gerçekleştiren Defence Turk, Türkiye’nin geleceği olan ekiplerin sesi olmaya devam edecek. Söyleşi veya bilgi talebi için bize [email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.
