Portekiz ve Brezilya'dan ortak C-390 geliştirme hamlesi

Portekiz Hava Kuvvetleri, C-390 Millennium nakliye uçağının istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) kabiliyetlerine sahip uçak geliştirme faaliyetlerine katılma kararını resmen açıkladı.

1 Nisan 2025 tarihinde Rio de Janeiro’daki LAAD Savunma ve Güvenlik Fuarı’nda Portekiz Hava Kuvvetleri, C-390 Millennium nakliye uçağının istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) görevlerine uyarlanmasına yönelik Embraer ve Brezilya Hava Kuvvetleri (FAB) ile ortak çalışmalara katılma kararını resmen açıkladı.

Açıklama, Portekiz Hava Kuvvetleri Komutanı General João Cartaxo Alves, Brezilya Hava Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Marcelo Kanitz Damasceno, Embraer CEO’su Francisco Gomes Neto ve Embraer Savunma ve Güvenlik Başkanı Bosco da Costa Junior’ın katıldığı resmi törende yapıldı.

Törende, geliştirilmekte olan modüler roll-on/roll-off ISR sistemine ait bir konsept görüntü sunuldu. Bahse konu sistem, uçağın mevcut çok görevli kabiliyetlerini korurken ISR kabiliyetleri kazanmasını sağlayacak şekilde tasarlanıyor. ISR kabiliyetli yeni varyant, resmî olarak C-390 IVR olarak adlandırıldı.

C-390 IVR varyantının CGI tasvirinde uçağın, gemisavar füzelerle donanmış olduğu gösteriliyor. (Görsel: Embraer)

Söz konusu varyant, Brezilya Hava Kuvvetleri ve Embraer tarafından sentetik açıklıklı radar (SAR), elektro-optik ve kızılötesi sensörler, gelişmiş iletişim sistemleri ve harici faydalı yükler için iki sabit nokta gibi ISR yeteneklerini entegre etmeyi amaçlıyor. Geliştirme süreci, mevcut operasyonel ve lojistik sistemlerle uyumlu olacak şekilde yürütülüyor. Özellikle deniz karakol ve ISR görevleri için C-390 nakliye uçağının potansiyel uyarlamaları üzerine yapılandırılmış çalışmalar devam ediyor.

Konuyla ilgili açıklama yapan Brezilya Hava Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Marcelo Kanitz Damasceno, bu çalışmaların sistematik ve verimli şekilde sürdüğünü belirtirken, Embraer Savunma ve Güvenlik Başkanı Bosco da Costa Junior, bu girişimin uçağın operasyonel kabiliyetlerini genişletmeye yönelik süregelen iş birlikleriyle uyumlu olduğuna vurgu yaptı.

Küresel pazarda artan ISR platformu talebi

Army Recognition tarafından yapılan habere göre C-390 IVR, dünya genelinde artan ISR platformu talebi ile örtüşüyor. Bu bağlamda ISR uçak ve İHA pazarının, 2023 yılında 13,37 milyar Dolar olduğu ve 2033 yılına kadar 22,1 milyar Dolar’a ulaşacağı öngörülüyor. ISR sistemleri temelde güvenlik, çevresel gözlem ve kaynak takibi gibi çok çeşitli alanlarda geniş bölgelere yönelik izleme sağlamaktadır.

Brezilya’nın geniş deniz coğrafyası ve açık deniz çıkarları, C-390 nakliye uçağının ISR ve deniz karakol görevlerine adapte edilme kararının temel sebepleri arasında yer alıyor. Aynı ihtiyaçlar Güneydoğu Asya, Orta Doğu ve Doğu Avrupa gibi bölgelerde de mevcut. Ayrıca C-390 Millennium nakliye uçağını hâlihazırda kullanan Güney Kore ve İsveç gibi ülkeler ISR varyantının kendi sınır ve deniz gözetleme ihtiyaçlarına uygunluğunu değerlendirebilir.