Skyborg’un “beyni” platform üzerinde ilk uçuşunu gerçekleştirdi

ABD Hava Kuvvetleri, Skyborg ACS’nin (Otonomi Çekirdek Sistemi) ilk uçuşunu Kratos UTAP-22 insansız hava aracı üzerinde gerçekleştirdi

Hava kuvvetlerine de otonom sistemleri entegre etmeyi amaçlayan ABD, bu kapsamda yürüttüğü Skyborg projesinde yeni bir aşamaya geçti. AAAx (Otonom Harcanabilir Hava Aracı Denemeleri) gayretlerinin 1. Kilometre Taşı kapsamında ACS, Kratos UTAP-22 insansız hava aracı üzerinde, Florida eyaletindeki Tyndall Hava Kuvvetleri Üssü’nde 3 adet test uçuşu gerçekleştirdi.

29 Nisan – 5 Mayıs 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen uçuşlar kapsamında ACS’nin temel uçuş fonksiyonları, navigasyon komutları ve geofenceler (Bir eylemin alanını sınırlandırmak adına navigasyon sistemleri üzerinde çizilen sanal sınırlar) ile etkileşimi sınandı.

İcra edilen uçuş testlerinden biri 2 saat 10 dakika sürdü. Tuğgeneral Dale White konuyla ilgili olarak:

“Skyborg sisteminin beyninin erken sürümünün uçuşlu testi için oldukça heyecanlıyız. Bu, Skyborg teknolojisinin olgunlaşması için çıkılan yoldaki ilk adımımız. Deneysel safhanın başlangıcı olan ilk uçuşlar ACS’yi olgunlaştıracak ve sisteme duyulan güveni arttıracak.”

açıklamalarında bulundu.

Skyborg projesinde kullanılacak nihai İHA sistemi halen BAE Systems tarafından geliştiriliyor olsa da sistemin beyni olacak ACS, saha denemeleri için platformundan önce hazır hale getirildi. Geçici platform olarak ise UTAP-22 Mako insansız hava aracı kullanıldı.

UTAP-22 Mako

Kratos tarafından geliştirilen jet motorlu insansız hava aracı ailesinin bir üyesi olan UTAP-22’nin tasarımı aslen aynı şirketin geliştirdiği BQM-167A Skeeter hedef uçağına dayanmaktadır.  Üzerinden geliştirildiği hedef uçağından farklı olarak UTAP-22, dahili ve harici (175 kg dahili/50×2 kg kanat uçları/250 kg kanatlar) yük taşıyabilmektedir. Bu yüklerden bazıları sensör, iletişim ekipmanı ve mühimmat olarak sıralanabilir.

1000 lbf sınıfında turbojet motor kullanan hava aracı 0.91 Mach hızına, 50.000 feet irtifaya çıkabilmektedir ve 3 saat boyunca havada kalabilmektedir. Hafifliği sayesinde Katı yakıtlı roket aracılığıyla fırlatılan ve piste ihtiyaç duymayan UTAP-22, paraşüt ile iniş yapmaktadır. Ayrıca savaş uçakları tarafından da taşınabilmektedir.

Kabiliyetleri itibariyle daha çok insanlı unsurlara riskli bölgelerde destek olmak için uygun olan UTAP-22, sensör ile sınırlı olsa da mühimmat taşıma ve gerektiğinde yem olma görevlerini yerine getirebilmektedir.

Skyborg

ABD Hava Kuvvetleri’nin 2019’da başlattığı 3 Vanguard projesinden biri olan ve AFRL (Air Force Research Lab) tarafından yürütülen Skyborg, düşük maliyetlerle havadaki unsurların muharebe etkinliğini, durumsal farkındalığını ve karar verme yetisini arttıracak otonom sistemler kazandırmayı amaçlamaktadır. İnsanı karar verme konusunda tepede tutan bir konsepte sahip olan program, insanın yerine geçmekten ziyade onu destekleme üzerinde kuruludur.

Skyborg, insanlı uçakların etkinliğini ve bekasını arttırmanın yanı sıra ABD’ye otonomi ve insan-makine işbirliği konusunda yeni deneyimler kazandıracaktır. Proje kapsamında geliştirilen çekirdek sistemlerin gelecekte başka platformlarda da kullanılması bekleniyor.

Kaan Azman

Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencisi, askeri araçlar ve silah sistemleri odaklı savunma sanayi araştırmacısı.