Suriyeli muhaliflerin operasyonunda son durum

Rejim karşıtı silahlı gruplar, Halep’e yönelik operasyona başladı ve kısa zamanda Halep’in önemli yerlerini kontrol altına aldı.

Rejim karşıtı silahlı gruplar, 27 Kasım Çarşamba günü itibarıyla Halep’e yönelik Saldırganlığın Caydırılması Operasyonu’na başladı. Muhalif gruplar ilk gün içerisinde Suriye Ordusu’nun kontrolünde yer alan 23 köy ve kasabayı kontrol altına aldı. Yeni başlayan bu saldırı dalgasıyla muhalif unsurlar yıllar sonra ilk defa Halep kent sınırları içerisine girdi. 9 bölgenin kontrol altına alınmasıyla birlikte Halep şehir merkezine olan uzaklık da 9 kilometreye kadar indi.

Operasyonun ilk günü

27 Kasım’da ilk 9 yerleşimin alınmasından sonunda muhalif unsurlar Doğu Halep’te Beşar Esad’ın önemli askeri üslerinden birisi olan 46. Alay’ın yerleşkesini ele geçirdi. Suriye Ordusu, muhalif güçlerce düzenlenen operasyon neticesinde karşılık verdi fakat geri çekilmek durumunda kaldı. Daha sonrasında bölgedeki Adjel ve Anjarah köylerinin kontrolü de muhaliflerin eline geçti. Bölgedeki çatışmalar neticesinde muhalif güçler, 2 adet Rus yapımı BMP-1 ZPT ile bir tankı ele geçirdi. Muhalif güçler ilerleyen saatlerde Hauta ve Basratun köyünü de almıştır.

Aynı gün içerisinde muhalif unsurlar Hota köyünde Suriye Ordusu’na ait güdümlü tanksavar füze deposunu ele geçirdi. Muhalifler ayrıca Çin yapımı anti-drone sistemi Smaug J1-1500 sistemini de ele geçirdi. Çin yapımı sistemler ile Batı Halep bölgesinde yer alan Kabtan el-Cebel bölgesinde 1 adet T-72 tankı ile 1 adet BMP-1 ZPT ele geçirdi.

Muhalif güçler, Doğu Halep bölgesinde yer alan 46. Alay yerleşkesinin kuzeyinde yer alan Urm al-Sughra köyünü de kontrol altına aldı. Çeşitli kaynaklar tarafından paylaşılan videolarda muhaliflerin Suriye Ordusu’na karşı turbojet motorlu kamikaze İHA kullandığı görüldü. Muhalifler, Batı Halep’e bağlı A’wejel köyünde de bir T-72 tankını ele geçirdi. Günün geri kalanında Kafr Naha, Urem el-Kubra ve Mohandiseen gibi köyleri de kontrol altına aldı. İlk gün yapılan saldırılar sonucunda 23 yerleşim birimi muhalif unsurlar tarafında kontrol altına alınırken Halep şehir merkezine olan uzaklık ise 9 kilometreden 5 kilometreye kadar indi.

28 Kasım Perşembe

Günün ilk saatlerinde El-Saadiye köyünde bir adet daha Kontakt-1 ERA’lara sahip T-72 tankı Suriyeli muhalifler tarafından ele geçirildi. Muhalif güçler, Suriye Ordusu’na karşı ikinci bir cepheyi Sarakib yönünden açtı ve ilk olarak Dadikh kasabası muhaliflerin kontrolüne geçti. Batı Halep cephesinde Arnaz, Şeyh Ali, El Radvan ve Kafr Djum köyleri ele geçirilirken Serakib hattında ise Dabikh, Kafr Battikh ve Serakib Köprüsü’nün kontrolü muhaliflere geçti.

Suriye Ordusu operasyonun ikinci gününde de muhalif unsurlara askeri zayiat verdi. Operasyon bölgesinde 2 adet BMP-1 ZPT, 1 adet BMP-2 ZPT, 5 adet T-72 tankı, T-55 tankı, 1 adet ZSU-23-4 hava savunma sistemi, düzinelerce FPV dron, 2 adet 2S1 Gvozdika obüs ve çok sayıda top muhalif güçler tarafından ele geçirildi.

Devam eden operasyonlar sırasında İran kaynakları ise İran Devrim Muhafızları Tuğgenerali Kiomar Purhaşimi’nin muhalif güçlerin Batı Halep’teki operasyonları sırasında öldürüldüğünü bildirdi. Bu gün içerisinde Kafr Naha köyü tamamen muhaliflerin kontrolüne geçerken Rif al-Muhandisin 1, Jakid al-Adas, Khan Al-Asal Zerbeh, Alam Al Sihr, Kahraba, Başkatin, Başhnatrah, Zerbeh, Babis, Barfoum, Hirbat Cezraya, Miznaz, Kefr Halep, Arada ve Arbikh köyleri muhalif unsurların kontrolüne geçti.

29 Kasım Cuma

Muhalif unsurlar günün ilk saatlerinde Batı Halep bölgesinde yer alan Anadan köyünü Suriye Ordusu güçlerinden ele geçirdi. Muhalifler, Halep yakınlarında yer alan Neyrab Askeri Havaalanı’na düzenledikleri saldırı sonucunda 1 adet Mi-8/17 helikopterini imha etti. Muhalif unsurlar, cuma günün ilk saatlerine kadar toplamda 50 yerleşim birimin kontrol altına alındığını duyurdu.

Suriye’de bulunan Rus savaş uçakları, ÖSO tarafından kurtarılan Mare’ye hava saldırısı düzenledi. Ruslar Mare’ye hava saldırısı düzenlerken muhalif güçler de ilk olarak Zeytan, Halsa, Salhiye, Eyüp Kass, Talhiye, Ebu Kansah, Tel Karatin, Kusaybiye, Han Tuman ve Bawabiye köylerini kontrol altına aldı. El Eys, Ma’arrat Dibsah, Han es-Sabil, El-Raşidin ve Askeri Araştırma Merkezi de kontrol altına alınarak Halep şehir merkezine olan mesafe 600 metreye kadar düştü.

Bir yandan güneyden ilerleyen muhalif güçler, Serakib cephesinde rejim güçlerine ait bir T-72 tankını ele geçirdi. Günün kalan yarısında ise Şughaydilah, Sabikiyah, El Hader, Tel Hadya, Tronba, Rasm el-Sahreej, Kousniya, Tell Mardikh, Serakib, Rasm el-Eis, Eş-Şeyh Ahmed ve Abad köyleri muhalif unsurlar tarafından kontrol altına alındı.

Halep şehrine girildi

Günün en önemli gelişmesi ise muhalif güçlerin Halep şehrinin batısından şehre girmeye başlaması oldu. Halep Üniversitesi, Yeni Halep, Hamadaniyeh, Tişrine 1070 Apartmanlar, Al-Furkan, Salah Ad-Deen, Hikme Köyü, Mota ve Uhud Tepeleri’ni, Ez Zehra Mahallesi’nde yer alan askeri üs, Halep Askeri İstihbarat Binası, Şuvehne Tepesi, Ramouse Köprüsü, Ma’arat el-Artık köyü ve Mogambo Hastanesi, Al-Gazali, Şeba, Es-Sebil ve Tişrin Mahalleleri, Halep Valiliği, Es-Sükkari, El-Ensari Meşhed ve Fardos ilçeleri muhalif unsurlar tarafından kontrol altına alındı.

30 Kasım Cumartesi

Muhalif unsurlar günün ilk saatlerinde Halep şehrinde yer alan Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahalleleri hariç tüm bölgelerin kontrolünü sağladı. Halep şehir merkezinde bu gelişmeler yaşanırken Serakib’in doğusunda bulunan Salamin, Şeyh Mansur, İnkirat, Luf ve Şeyh İdris köyleri muhalif unsurların kontrolüne geçti. Halep bölgesinde bu gelişmeler yaşanırken İdlib’in doğusundaki Ebu Duhour Hava Üssü muhalif unsurlar tarafından ele geçirildi.

Bir yandan SMO da El-Bab kentinin güneyinde bulunan Ebu Taltal, Tuman ve Şemeviye köylerini rejim güçlerinden ele geçirdi. PKK/YPG terör örgütü de yaşanan gelişmeler neticesinde Suriye Ordusu kontrolünde yer alan Tel Arn, Tel Hasel ve Deyr Hafir ile Serakib’in doğusundaki El-Hafi bölgesini kontrol altına aldı. Muhalif güçler harekatlarına Halep’in kuzeyinde yer alan Hraytan, Hajyan, Bayanoun ve Ratyan köyleri ile el-Bab’ın güneyindeki Deir Kak bölgesini ele geçirerek devam etti.

Havaalanların kontrolü PKK/YPG’ye geçti

PKK/YPG teröristleri Suriye Ordusu tarafından boşaltılan Kuveyris Havaalanı, Halep Havaalanı ve Nubl’u kontrol altına aldı. El-Bab yönünden de ilerleyen muhalif güçler Qatar, Arran ve Tadif’i tamamen kontrol altına aldı. Güneyden ise Maarrat el-Numan kenti, Kafr-ı Roman beldesi ve Büveydir köyü Suriye Ordusu’ndan alındı.

Halep civarında bu gelişmeler yaşanırken Rejim güçleri, Fırat Nehri kıyısında yer alan Meskene bölgesini YPG’ye teslim etti. Esad rejiminin topraklarını devretmesinin ardından PKK/YPG güçleri Rakka, Menbiç ve Halep’teki bölgelerini birleştirdi. Muhalifler de bir yandan El-Bab’ın güneyindeki Ayişah köyünü rejimden ele geçirdi. Muhalifler ve PKK/YPG güçleri bundan böyle tekrar sınır komşusu oldu. Halep şehir merkezinde ise PKK/YPG, Bustan ve Hellok mahallelerini muhalif unsurlardan ele geçirdi. PKK/YPG’nin Halep’teki ilerleyişi üzerine muhalifler YPG/PKK’ya karşı genel seferberlik ilan etti.

Muhalifler, İdlib’in güneyinde yer alan Kafr Nabl ve Has kasabalarını ele geçirdi. Ayrıca Hama’nın kuzeyindeki Han Şeyhun kasabasını ve çevresindeki 10’dan fazla köy de muhalifler tarafından ele geçirildi. Günün yarısından sonra ise muhalifler, Kuveyrs Havaalanı’nı PKK/YPG ve Esad güçlerinden temizleyerek tam kontrol sağladı. Öğleden sonra Halep şehir merkezi içerisinde yer alan Hellok Mahallesi muhalif unsurlar tarafından kontrol altına alınırken, Kuveyris Hava Üssü’nde bir adet ZSU-23-4 Şilka kundağı motorlu uçaksavar topu ele geçirildi.

Halep Havaalanı muhalifler tarafından kontrol altına alındı

İlerleyen saatlerde muhalifler, PKK/YPG kontrolüne giren Halep Havaalanı’nı ele geçirdi. Ayrıca muhalifler, Halep kentine bağlı Yeni Seryan Mahallesi’ni de PKK/YPG’den geri aldı. Muhalifler, Kuveyris Havaalanı’nın hemen altında bulunan Halep-Rakka yolunu keserek Halep Havaalanı’nın kontrolünü ele geçirdi. Bunun sonucunda PKK/YPG’nin sabah saatlerinde kurduğu Tel Rıfat-Halep-Menbiç-Rakka koridoru üç parçaya bölündü.

Halep’in doğusunda bu gelişmeler yaşanırken muhalifler Hama’nın kuzeyindeki Kafr Zira, Morek ve Latmana köylerini Esad rejiminden ele geçirdi. Ayrıca Rus yapımı ZPT’lar da Suriyeli muhalifler tarafından ele geçirildi. Esad rejimi güçleri, İran destekli gruplar ve Rus ordusu, İdlib’in güneyinden Hama kent merkezine doğru hızla geri çekilmeye başladı. Muhalifler bu bölgede ayrıca Kafr Zira, Morek, Suran, Tayyibat, Muhradah ve diğer birkaç yerleşim yerini de ele geçirdi. Muhalif güçler ile Hama şehir merkezi arasındaki mesafe artık 11 kilometreye kadar düştü.

El-Bab’ın güneyindeki cephede ise muhalifler, PKK/YPG ve Esad rejimi güçlerinden Meydune, Ras el-Alam, Tel Maksur ve Misrefe köylerini ele geçirdi. Muhalif güçler, El-Bab’ın güneyinden Halep şehir merkezine doğru ilerlemeye başladı. Muhalif unsurlar bu bağlamda Soran, Sardza ​​Kabira ve Sajira Salamah köylerini ele geçirdi. Akşam saatlerinde Hama şehir merkezine geri çekilen Esad rejimi güçleri, İran destekli gruplar ve Rus ordusu Hama kent merkezinden daha da güneye doğru hızla geri çekilmeye başladı.

Muhalif güçler, İdlib’in doğusundaki Ebu Duhur kasabasında BM-21 GRAD, BTR-80/82 ZPT, T-72 ve T-55 tanklarını ele geçirdi. Ayrıca akşam saatlerinde muhalifler Suriye ordusuna ait çok sayıda 122 mm 9M28F roketin depolandığı bir depoyu ele geçirdi. Akşam saatlerinde Suriye Ordusu ile yapılan çatışmalar neticesinde muhalifler, Hama şehir merkezinin 4 kilometre kuzeyinde bulunan Zeyn el-Abedin Dağı’nı ve Kamhane kasabasını ele geçirdi. Birkaç saat sonrasında ise muhalif unsurlar Hama şehrine girmeye başladı.

Ülkenin güneyinde protesto gösterileri başladı

Ülkenin kuzeyinde bu gelişmeler yaşanırken ülkenin güneyinde yer alan İnhil kentinde ise Esad rejimine karşı protesto gösterileri başladı. Protestolara karşı Suriye Ordusu göstericilere ateş açtı. Ayrıca As Suwayda da yer alan rejim üsleri yerel halk tarafından hedef alındı. İnhil ve As Suwayda da bu gelişmeler yaşanırken Zakya kasabasında da halk Esad rejimine karşı gösteriler başlattı.

Kuzey Humus’taki yerel muhalifler ise Telbise kasabasını Esad güçlerinden temizledi. 30 Kasım akşamı Türkiye’nin Barış Harekatı Operasyonu çerçevesinde PKK/YPG güçleri tarafından kurtarılan Resulayn kentinde SMO’nun hareketliliği yaşandı. Hama kent merkezinde görülen muhaliflerin şehrin 9 kilometre kuzeyinde yer alan Maardes hattına çekildiği bildirildi. Muhalif güçler aynı akşam PKK/YPG tarafından ele geçirilen Halep’in güneydoğusundaki El-Safira kasabasını ele geçirdi.

1 Aralık Pazar

Muhalifler günün ilk saatlerinde Halep’in doğusundaki Maran köyünü ele geçirdi. PKK/YPG terör örgütü ise Deyr Hafir’e büyük bir karşı saldırı başlattı. Halep şehir merkezinde Suriyeli muhalifler Şeyh Neccar Sanayi Bölgesi’ni Esad rejimi ve YPG/PKK’dan ele geçirdi. Ayrıca muhalifler Rus yapımı Pantsir S-1 hava savunma sistemini de ele geçirdi.

Muhalifler Suriye Ordusu kontrolünde yer alan Kuveyris Hava Üssü’nü de aynı gün içerisinde ele geçirdi. Üste bulunan L-39 Albatros eğitim uçakları da muhaliflerin kontrolüne geçti. Muhalifler stratejik öneme sahip Haneser kasabasını Esed rejiminden ele geçirdi. Ayrıca muhalif güçler, Menbiç’in güneyindeki El-Hafsa kasabasını ele geçirerek Menbiç ile Halep arasındaki bağlantıyı kesti.

Muhalifler, Halep’in doğusunda Şeyh Neccar ile Rasm El Abd ve Fah köylerini ele geçirerek, El Bab ve Halep olmak üzere iki ayrı cepheden başlatılan operasyonları birleştirdi. Menbiç’in güneyinde ise El Kahfsa’nın ele geçirilmesi, PKK/YPG’nin Menbiç ile Halep arasındaki bağlantısını kopardı.

SMO, Özgürlük Şafağı Operasyonu’nu başlattı

Suriye Milli Ordusu (SMO), PKK/YPG’nin Tel Rıfat ile Suriye’nin kuzeydoğusu arasında terör koridoru oluşturma planına karşı Özgürlük Şafağı Operasyonu’nu başlattı. Kuzeyde operasyon başlatılırken öğle saatlerinde muhalif güçler, Halep’in güneyindeki Adnaniyah ve Cebel Azzan köylerini ele geçirdi. Ayrıca muhalifler Halep’in güneyindeki Hanaser’in de kontrolünü ele geçirdi. SMO, Tel Rıfat cephesinden operasyona devam ederken PKK/YPG’den Kiffin ve Şawarighat köylerini kurtardı. Bu cephede ayrıca Tell Unayb ve Zoyan köyleri de SMO’nun kontrolüne girdi.

Hama cephesinde ise Suriye Ordusu, Suran, Maardes ve Muhradah kasabalarını muhaliflerden geri aldı. Diğer taraftan muhalifler ise Kobab, Maan ve Khafseen köylerinin kontrolünü ele geçirdi. Tel Rıfat bölgesinde yer alan Başkuy, Handarat, Malikiye, Maranez, Tatumraş, Tanab, Alkamiah, Burj Al Kalas, Dayr Jamal, Minag, Telkara ve Şeyh İsa köyleri muhaliflerin kontrolüne girdi. Yine muhalifler Halep’in kuzeyindeki Safira kentinde BMP-1 ZPT ve T-72B3 tankı da dahil olmak üzere birden fazla T-72 tankı ele geçirdi.

PKK/YPG güçleri ele geçirdiği birçok bölgeyi kaybetmesi neticesinde genel seferberlik ilanı etti. Muhalif güçler sonra olarak Halep’in kuzeyinde yer alan Tel Rıfat şehrine de girmeye başladı. Muhalifler ayrıca PKK/YPG kontrolündeki Menbiç bölgesine de ilk kez girerek El-Makbela köyünü ele geçirdi. 1 Aralık Pazar akşamı itibarıyla Tel Rıfat şehri tamamen kontrol altına alınabilir, Hama yönünde muhaliflerin ilerlemesi yaşanabilir ve Menbiç’in merkezine yönelik operasyonun hızlanma ihtimali artabilir.

İlgili Olarak

Dışişleri Bakanlığı’ndan Suriye açıklaması

Eren Yiğitoğlu

Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Tarih Bölümü öğrencisi. Tarih, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii araştırmacısı