Tek Vatan Harekâtı ile öz toprakların işgalden kurtarılmasından sonra Türkiye-Azerbaycan arasında adeta hava köprüsü oluşturuldu.
17 Kasım 2020 günü TBMM’de kabul edilen Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’nden sonra Millî Savunma Bakanlığı, Azerbaycan’a sevk edilecek birliklerin, gerekli hazırlıkları tamamladığını bildirmişti.
Ocak 2021 itibariyle Türkiye’den Azerbaycan’a askerî nakliye uçakları ile gerçekleştirilen uçuşlarda artış gözlemlenmektedir. Bu bağlamda 7 Ocak 2021 Perşembe günü Azerbaycan’a intikal eden Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait A400M nakliye uçağı Türkiye’ye, Dalaman’a uçuş gerçekleştirmişti. Yine 7 Ocakta 2 adet A400M nakliye uçağı ise Dalaman’dan Kayseri’ye uçuş gerçekleştirmişti. 8 Ocak 2021 Cuma günü Kayseri’den kalkış yapan A400M nakliye uçağı Azerbaycan, Lankaran’daki Lankaran Havalimanına uçuş gerçekleştirmişti.
Son olarak 10 Ocak 2021’de TSK’ya ait 2 adet A400M nakliye uçağı ile 1 adet C-130 nakliye uçağı Azerbaycan’a uçuş gerçekleştirdi. 10 Ocak 2021’de gerçekleştirilen bahse konu uçuşlarda nakliye uçakları Kayseri’den kalkış yaptıktan sonra Azerbaycan’a uçtu. A400M ile C-1300 nakliye uçakları aynı gün içerisinde Türkiye/Kayseri’ye dönüş gerçekleştirdi. Bahse konu uçuşlar kapsamında Azerbaycan’ın işgalden kurtardığı bölgelerinde barışın tesisinde görev yapacak TSK personel ve gerekli malzemelerinin aktarıldığı ifade edilmektedir. Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki A400M nakliye uçakları azami 37 ton yük taşıma kapasitesine sahipken hava köprüsünde görev alan Türk Hava Kuvvetleri envanterindeki C-130 ise azami 20 ton yük taşıyabiliyor.
11 Kasım 2020’de, bölgedeki ateşkesin kontrolü ve denetimi için oluşturulacak Türk-Rus Ortak Gözlem Merkezi’ne ilişkin mutabakat zaptı imzalanmıştı. Böylece Türkiye, anlaşmanın uygulanmasını gözetmek ve denetlemek üzere ortak barış gücünde yer alacak. Ateşkes Anlaşmasındaki şartların yerine getirilmesi, işgal altındaki tüm toprakların Azerbaycan’a iade edilmesi, bölgede barış ve huzur ortamının yeniden tesis edilmesi sürecinde de Türkiye sürecin takipçisi olacak.
T.C. Millî Savunma Bakanlığı, 22 Kasım 2020’de gündeme ilişkin açıklamaların yer aldığı bir bilgilendirme videosunda, Azerbaycan topraklarında Rusya Federasyonu ile bir Ortak Merkez oluşturulmasına yönelik 17 Kasım 2020 günü TBMM’de kabul edilen Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi’ne de değindi. Söz konusu merkeze ilişkin teknik ayrıntıların görüşülmeye devam edildiği belirtilmişti. MSB, bölgeye sevk edilecek birliklerin, gerekli hazırlıkları tamamladığını aktarmıştı.
Türkiye – Rusya Ortak Merkez
Aralık 2020’de, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri personelinin yanı sıra Türkiye-Rusya arasında kurulacak Ortak Merkez’de görev yapacak Türk askerlerinin de yer aldığı törende askerlere hitap eden Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, tarihi şan ve şerefle dolu Azerbaycan ordusunu kazandığı zaferden dolayı tebrik etmişti.
Bakan Akar, başarıyla tamamlanan harekâtın ardından 9 Kasım’da ateşkes ilan edildiğini belirterek, sonrasında Rusya Savunma Bakanı ile yaptıkları mutabakatla ortak merkezin çalıştırılmasını kararlaştırdıklarını anımsattı. Bakan Akar, şunları kaydetmişti:
“Ortak Merkez’den ateşkesin gözetlenmesi ve takibi söz konusu. Vazifemizi yapmak için arkadaşlarımız burada hazır. Ayrıca EYP ve mayınların bulunması, bunların etkisiz hale getirilmesi, bunların masum insanlara zarar vermemesi için de elimizden gelen gayreti gösterdik, göstereceğiz. Bu konuda Azerbaycan ordusu ve TSK bir yumruk haline geldi. Bu konunun halledilmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Çünkü bizim milletimiz asildir, adaletlidir, insani değerlere, çevreye, masum insanlara karşı çok hassastır. Biz sadece teröristle veya asker askere savaşırız. O hainler, alçaklar gibi, Azerbaycan’ın şehirlerine roket atanlar gibi, Hocalı’da katliam yapanlar gibi değiliz. Biz bir an önce bölgeyi güvenli bir hale getirip bütün insanların rahat ve huzur içinde, Azerbaycan devletinin yasaları çerçevesinde yaşayan herkese güvenli bir hale getirmek için gayretlerimizi sürdürdük, sürdürmeye devam ediyoruz. Bu Ortak Merkez çalışmaya başladıktan sonra faaliyetlerimiz yoğunlaşacak ve Türk-Rus askerleri birlikte çalışmak suretiyle Azerbaycanlı kardeşlerimizin hakkını, hukukunu sonuna kadar müdafaa etme görevimizi yerine getireceğiz.”
Bakan Akar sözlerinin sonunda şehitleri rahmet, gazileri minnetle yâd ederek tüm personelin yeni yılını da kutlamıştı.
Defence Turk Derginin İkinci Sayısı Çıktı. Dergiye ulaşmak için tıklayınız.
Defence Turk Yayın Koordinatörü. Türk Savunma Sanayii özelinde; savunma teknolojileri, stratejileri ve politikaları araştırmacısı ve takipçisi.