TUSAŞ’ın 2019’u Nasıl Geçti?

46 yılı geride bırakan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), 2019 yılında da savunma sektöründe önemli bir yer edindi. İHA ve döner kanat alanlarında yeni projelere başlayan TUSAŞ, sabit kanat grubunda Türkiye’nin en kritik projelerini yönetiyor.

Bir yandan ANKA ve T-129 Atak gibi ürünleri ile Türk Silahlı Kuvvetleri envanteri için yeni teslimatlar gerçekleştiren TUSAŞ, öte yandan Ağır Sınıf Taaruz Helikopter Projesi gibi projeler için imza attı.

TUSAŞ’ın 2019 Gelişmeleri

Millî helikopterin adı “GÖKBEY” oldu

Türkiye’nin yerli ve millî Genel Maksat Helikopterini geliştirmek üzere yola çıkılan projede ortaya çıkan helikoptere “GÖKBEY” adı verildi.

ANKA yerli motor ile uçtu

Birçok zorlu görevin başarıyla üstesinden gelen insansız hava aracı ANKA, TEI’nin ürettiği PD-170 millî motor ile başarılı bir uçuşa imza attı. ANKA’nın yerli motorla uçuşu ile önemli bir kilometre taşı aşıldı.

ANKA teslimatları tamamlandı

TUSAŞ, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine ANKA-S Projesi kapsamında iki hava aracı daha teslim ederek, teslimat sürecini başarıyla tamamladı. Bu teslimatla birlikte 2019  yılında Türk Silahlı Kuvvetlerine teslim edilen ANKA sayısı 12’ye ulaştı.

Şimşek deniz tatbikatlarında yerini aldı

7 Şubat-1 Mart 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen “Mavi Vatan” tatbikatında, Şimşek Yüksek Hızlı Hedef Uçak, 9 sorti uçuş gerçekleştirdiği görevi boyunca farklı irtifa ve yüksekliklerde otonom saldırı ile manevra benzetimlerini başarıyla tamamlayarak, ülkemizin deniz birliklerinin hava savunma eğitimlerine önemli katkılar sağladı.

Yine 17-25 Mayıs 2019 tarihleri arasında Deniz Kuvvetleri Komutanlığının gerçekleştirdiği “Deniz Kurdu 2019” tatbikatında, Şimşek Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi iniş ve kalkışını gemi üzerinde gerçekleştirerek, farklı manevra özellikleriyle füze ve savaş uçağına benzer görevlerde güdümlü ve güdümsüz hava savunma sistemleri ile vuruşlu eğitimlerin gerçekleştirilmesine önemli katkılar sundu.

GÖKBEY, ilk sertifikasyon uçuşunu başarıyla tamamladı

GÖKBEY Genel Maksat Helikopteri Projesi kapsamında tasarlanıp üretilen 2’nci prototip helikopter Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden (SHGM) alınan izin çerçevesinde ilk sertifikasyon uçuşunu başarıyla tamamladı.

Anadolu Ankası tatbikatında ANKA-S rüzgârı esti

Pakistan ve Türk F-16 savaş uçaklarıyla koordineli bir şekilde hedef işaretleme görevlerini başarı ile icra eden ANKA-S, Anadolu Ankası tatbikatında atışlı görev icrası, arama kurtarma, dost birliklere hedef işaretleme ve keşif gözetleme harekâtlarının da içinde bulunduğu görevleri başarıyla yerine getirerek, hava ve yer taarruz görevlerine de büyük katkı sağladı.

AKSUNGUR ilk uçuşunu gerçekleştirdi

TUSAŞ, envanterdeki görevlerini başarıyla sürdüren ANKA ailesinin yeni üyesi AKSUNGUR’u, 17 ay gibi kısa bir sürede tamamlayarak, gökyüzüyle buluşturdu. 2017 yılının eylül ayında çalışmalarına başlanan AKSUNGUR’da, kavramsal tasarım aşamaları hızlıca geçilerek, 2018 yılının şubat ayında ön tasarım aşaması tamamlandı. Hemen ardından Kritik Tasarım Toplantısı düzenlenen hava aracı, 20 Mart 2019 tarihinde ilk uçuşunu gerçekleştirdi.

24 metre uzunluğa sahip kanatlarında 1 ton yakıt taşıyabilen, iniş ve kalkışlarında farklı ağırlıklara sahip olacağı göz önüne alınarak tasarlanan, çift motorlu AKSUNGUR’un ilk uçuşu 20 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirildi. Tasarım çalışmaları çok kısa bir sürede tamamlanan AKSUNGUR, 20 Mart 2019 tarihinde gerçekleştirdiği ilk uçuşunda ilk denemede tam 4 saat 17 dakika havada kalmayı başardı.

HÜRJET Projesinde önemli adımlar atıldı

TUSAŞ yerli ve millî ürün geliştirme vizyonu çerçevesinde sürdürülen HÜRJET Projesi kapsamında, 18-19 Temmuz tarihleri arasında Ön Tasarım Gözden Geçirme Toplantısı’nı (PDR) gerçekleştirdi.

56’ncı T129 ATAK helikopterimiz teslim edildi

Türk Silahlı Kuvvetlerinin taarruz helikopteri ihtiyacının giderilmesi amacıyla millî imkân ve kabiliyetler doğrultusunda geliştirilen T129 ATAK helikopterimizin 56’ncısı Hava Kuvvetleri Komutanlığına teslim edildi.

ATAK FAZ-2 ilk uçuşunu gerçekleştirdi

T-129 ATAK’ın lazer ikaz alıcı ve diğer elektronik harp sistemleri ile donatılmış FAZ-2 versiyonu kasım 2019’da ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.

ANKA Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterine dâhil oldu

Deniz Kuvvetleri Komutanlığına üç adet ANKA İHA teslim edildi.

EO/IR kamera ve SAR faydalı yüklerine sahip üç İHA ve Yer Kontrol Sistemleri, Dalaman Deniz Hava Üs Komutanlığında, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı katılımıyla gerçekleştirilen kabul testlerinin ardından, Deniz Kuvvetleri envanterine dâhil edildi. Böylece, envanterdeki ANKA sayısı 22’ye ulaşmış oldu.

TUSAŞ ürünleri gösterilerde

2019 yılında da dünyada öne çıkan birçok havacılık fuarına katılmaya devam TUSAŞ’ın en dikkat çekici ürünlerinden T-129 ATAK helikopteri Paris Airshow ve Rio’daki LAAD Savunma ve Güvenlik Fuarı’nda dikkatleri üzerine çeken gösteriler gerçekleştirdi.

TUSAŞ bir diğer önemli girişimini de Güney Amerika’da gerçekleştirdi. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait A400M nakliye uçağı ile Bolivya’ya taşınan Hürkuş La Paz ve Koçabamba şehirlerinde uçuş gerçekleştirdi.

2019’da önemli imzalar atıldı

Türk Silahlı Kuvvetlerinin etkinliğinin artırılmasında ürününün önemli bir rol oynaması planlanan Ağır Sınıf Taarruz Helikopter Projesinin imzaları, Savunma Sanayii Başkanlığında düzenlenen törende atıldı.

TUSAŞ, 18-21 Aralık 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen 2019 Kuala Lumpur Zirvesi kapsamında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Malezya Başbakanı Tun. Dr. Mahathir Mohamed’in katılımlarıyla, Malezyalı CTRM şirketi ile kompozit alanında iş birliği mutabakatı imzaladı.

Yine TUSAŞ temmuz 2019’da Hollanda Havacılık Merkezi (NLR) ile gelecek projelerine ilişkin iş birliği protokolü imzaladı.

Millî ve sertifikalı helikopterlerde kullanılacak yerli malzeme üretimi için ise, KARTAL Projesi Ana Alt Yüklenicilik Sözleşmesi imzalandı.

Fatih Mehmet

Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni. Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv ve uluslararası ilişkiler meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.