Yaklaşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Trump görüşmesinde F-35 anlaşmazlığının çözülerek ABD’nin Türkiye’den yaklaşık 250 adet ticari uçak ve ilave F-16 savaş uçağı siparişi almaya hazırlandığı aktarılıyor.
19 Eylül Cuma günü ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ABD’ye davet ettiğini ve 25 Eylül’de Beyaz Saray’da görüşeceklerini duyurdu. Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birçok ticari ve askeri anlaşma üzerinde çalıştıklarını belirterek, “Bunlar arasında büyük ölçekli Boeing uçak alımı, önemli bir F-16 anlaşması ve olumlu sonuçlanmasını beklediğimiz F-35 görüşmelerinin sürdürülmesi de var.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da ABD Başkanı Trump ile yapacağı görüşmede, başta ticaret, yatırım ve savunma sanayii olmak üzere birçok konunun ele alınacağını açıklayarak, “Başkan Trump’la yapacağımız görüşmenin ortak küresel barış vizyonumuz çerçevesinde bölgemizdeki savaş ve çatışmaların durmasına katkı sunacağına inanıyorum.” dedi.
Yaklaşan kritik görüşmeyle ilgili Bloomberg tarafından yapılan habere göre, 25 Eylül’de gerçekleşecek Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Trump görüşmesinde uzun süredir devam eden F-35 anlaşmazlığının çözülerek ABD’li Boeing ve Lockheed Martin’in, Türkiye’den yaklaşık 250 adet ticari uçak ve ilave F-16 savaş uçağı siparişi almaya hazırlandığı aktarılıyor.
Bu bağlamda haberde ismi açıklanmayan kaynak, Türkiye’nin 40 adet F-35 ve 40 adet F-16 Viper savaş uçağını çeşitli tipte mühimmatlar eşliğinde tedarik etmeyi planladığını ifade etmekte. Buna ek olarak iki tarafın da F-16 savaş uçaklarının fiyatı konusunda hala müzakere halinde olduğu da belirtilmekte.
Geçtiğimiz Haziran ayında NATO Liderler Zirvesi’nin ardından yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump ile gerçekleştirdiği görüşmede S-400 konusunun gündeme gelmediğini “O iş bitmiştir” ifadesiyle belirten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, görüşmede ağırlıklı olarak F-35 programına odaklanıldığını ve Türkiye’nin bu projeye 1 milyar 300-400 milyon dolar ödeme sağladığını hatırlatmıştı.
Ayrıca Erdoğan, Trump’ın F-35 konusunda olumlu bir yaklaşım sergilediğini vurgulayarak, hem F-35’lerin tedariki hem de F-16’ların bakım ve onarımıyla ilgili çalışmaların ilgili kurumlarca sürdürüldüğünü söylemişti. Aynı zamanda Türkiye’nin F-35 programına yeniden katılımının kabul edilmesi halinde F-16 savaş uçakları için ödenen 1,4 milyar Dolar’ın F-35 savaş uçaklarının tedarikine yönlendirilebileceği de iddia edilmişti.
İsrail ve Yunanistan Türkiye’nin olası F-35 tedarikinden endişeli
Temmuz 2025’te İsrailli üst düzey bir yetkili, Breitbart News’e yaptığı açıklamada ABD Kongresi’nin Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının satışını engellemesi gerektiğini savundu. Yetkiliye göre, bu adım, “İsrail’e yönelik olası Türk saldırganlığını önlemek için elzem” hale geldi. İsrail Hava Kuvvetleri’nde “Adir” adıyla bilinen F-35 savaş uçakları, Tel Aviv tarafından özel olarak “modifiye” edilmiş durumda ve geçtiğimiz dönemde İran’a karşı düzenlenen 12 günlük savaş sırasında aktif olarak kullanıldığını ve kritik öneme sahip olduğunu belirtti.
Nisan 2025’te ise Yunan Kathimerini gazetesi tarafından “iyi bilgilendirildiği” belirtilen kaynaklara dayanılarak yapılan haberde, son ABD-Yunanistan görüşmelerinin her iki NATO müttefiki ile savunma ilişkilerinde “denge” kavramını gündeme getirdiği aktarılmıştı. Bu bağlamda Pentagon’un Türkiye’nin F-35 programına yeniden dahil olmasını Ege’deki dengeler açısından artık bir tehdit olarak görmediği ve gelecekteki gelişmelere açık kapı bıraktığı bildirilmişti.
İlgili Olarak
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.