NATO İttifak Yer Gözetleme (AGS) programı operasyonel kabiliyete ulaştı

NATO komutanları, İttifak Yer Gözetleme (AGS) programı kapsamında Global Hawk insansız hava sistemleri ile operasyonel kabiliyete erişildiğini açıkladı. 15 Şubat 2021’de yapılan açıklamada, Başlangıç Operasyonel Kabiliyet (IOC) seviyesine İttifak Yer Gözetleme programına ilk Northrop Grumman RQ-4D Global Hawk İHA teslimatından 16 ay sonra ulaşıldığı ifade edildi.

NATO’nun Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargahı Komutanı General Tod Wolters, NATO İttifak Yer Gözetleme (AGS) programı kapsamında RQ-4D İHA’ların Başlangıç Operasyonel Kabiliyet (IOC) seviyesinde olduğunu açıkladı. IOC seviyesi, İttifak’ın sınırları çevresinde olup bitenlere dair farkındalığını önemli ölçüde artıracak olan program için önemli bir kilometre taşıdır. General Wolters, Brüksel-Merkez verdiği röportajda “Kasım ayında, son NATO İttifak Yer Gözetleme İHA platformunun İtalya’nın Sigonella kentine gelişini duyurduk, bu da çevreyi daha iyi algılamaya yönelik önemli bir kilometre taşıdır” dedi.

ABD tarafından AGS kapsamında 5 adet RQ-4D Global Hawk NATO’ya zimmetlendi. NATO’ya zimmetlenen son RQ-4D Global Hawk Sigonella, İtalya’da yer alan ana operasyon üssüne Kasım 2020’de ulaştı. Bu konuşlandırma ile birlikte NATO’nun “Phoneix” olarak adlandırılan RQ-4D İHA’larının envanterdeki sayısı toplamda 5’e ulaşmıştı.

Global Hawk Yer Kontrol İstasyonu’ndan bir kesit

“Tüm NATO müttefikleri için öncü istihbarat gözetimi ve keşif kabiliyeti oluşturma yolunda önemli bir kilometre taşı”

2020 Temmuz ayı başında İttifak Yer Gözetleme Gücü (AGSF) yönetimini devralan Tuğgeneral Houston Cantwell, “Bu benim için harika bir başlangıç.” ifadesini kullanmıştı. Cantwell sözlerine, “Bu, tüm NATO müttefikleri için öncü istihbarat gözetimi ve keşif kabiliyeti oluşturma yolunda önemli bir kilometre taşı.” şeklinde devam etmişti.

RQ-4D Global Hawk, İtalya’daki Sigonella Hava Üssü’ne inişinin ardından hangara çekiliyor. Fotoğraf: Falk Plankenhorn

2020 yılı sonuna kadar 5 adet uçağın tamamının AGSM işletme üssüne ulaşmasının ardından, NATO’nun müşterek olarak sahip olduğu ve işlettiği İttifak Yer Gözetleme sistemi, 15 üye tarafından sağlanan ve 30 ittifak üyesi ile paylaşılan, son teknoloji barındıran ve benzersiz bir yetenek kazandıracak.

İttifak Yer Gözetleme Programı Nedir?

İttifak Yer Gözetleme Programı, NATO’nun barış, kriz ve savaş durumunda ilgi duyduğu bölgenin uzaktan (stand-off) gözetlenmesini sağlayacak hava platformu ve yer ünitelerinden oluşacak çekirdek kabiliyet şeklinde bir yer gözetleme yeteneğinin elde edilmesi amacıyla başlattığı bir programdır.

NATO’nun çokuluslu programlarından biri olan İttifak Yer Gözetleme (AGS) Sistemi, maliyet etkin bir şekilde belirli bir yeteneği çokuluslu olarak elde etmek ve birlikte çalışılabilirliği temin etmek maksadıyla ortak hareket edebilir kılan bir girişimdir.

Alliance Ground Surveillance (AGS), 15 NATO ülkesinin iştirakiyle beş adet Amerikan Global Hawk Blok 40 insansız hava aracının NATO’nun ihtiyaçları için konfigüre edilmiş türevi olan RQ-4D ve Avrupa menşei komuta kontrol istasyonlarından müteşekkil bir istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) sistemidir.

15 ülke, İttifak Yer Gözetleme programına finansal ve ömür döngüsü desteği kalemlerinde pay alarak katkı sağlamaktadır. Sicilya’da konuşlu İttifak Yer Gözetleme Ana Harekât Üssü’nün inşası devam etmektedir, inşa faaliyetleri tamamlandığında üste 550 personel görev icra edecek.