Milli TEI TS1400 motorunun sertifikasyonu 2023’ten önce tamamlanacak

A Haber’de Sebep Sonuç programına katılan TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, TEI’nin devam eden havacılık motoru projeleri hakkında bilgi verdi. Sunucu Melih Altınok’un sorularını yanıtlayan Akşit, stüdyoya getirilen motorlar üzerinden kullanılan tasarım teknikleri ve imalat süreçlerine de değindi.

Türkiye’nin ilk milli helikopter motoru olan TS1400 Turboşaft motoru üzerine açıklamalarda bulunan Akşit, Motorun olgunlaştırma ve sertifikasyon süreçlerinin devam ettiğini ifade etti ve sertifikasyonun motorun bir insan taşıyacak araç olduğu için hummalı bir süreç olduğunun altını çizdi, sertifikasyonun ne zaman tamamlanacağı sorusuna ise 2023 öncesi için gayret gösterildiği cevabını verdi.

TS1400’ün T129 ATAK taarruz helikopteri için kullanımı konusunda ise motorun mevcut haliyle güç sınıfından dolayı (T129 ATAK’ta kullanılan CTS-800 motorları 1375 shp güç üretebilmektedir) kullanılabilecek olsa da askeri motorlarda mevcut olan balistik koruma gibi bazı özellikler kazandırılmadıkça sınırlayıcı bir etkiye sahip olacağına değindi.

PD-170 Turbodizel Havacılık Motoru’nun performans değerlerinden bahseden Akşit, motorun 1.5-2 ton sınıfı hava araçlarını kaldırabildiği ve 2 tonluk hava araçlarını 40000 ft irtifaya çıkarabildiğini açıkladı. PD-170’in ihracatı için bir dizi ülke ile fiyat için pazarlıkların devam ettiğini sözlerine ekledi. TÜGVA İstanbul ile Ocak 2021’de yaptığı bir söyleşide Mahmut Faruk Akşit; Pakistan, Malezya ve ABD’nin PD-170’e ilgi gösterdiğini ifade etmişti.

TUSAŞ ANKA İnsansız Hava Aracında halihazırda kullanılan PD-170, aynı zamanda farklı konfigürasyonlarıyla yakın gelecekte ilk uçuşlarını yapacak Bayraktar TB-3 ve Akıncı’da (Akıncı-C sürümünde) kullanılacaktır.

ROKETSAN OMGS (Orta Menzilli Gemisavar) füzesinde TJ-300 Turbojet motoru hakkında bilgi veren Akşit, TJ-300’ün bir füze motoru olacağından olabildiğince ucuz ve az parçalı olacak şekilde tasarlandığına değindi. Projedeki son durum içinse ROKETSAN ile fiyat konusunda görüşmelerin olduğunu ifade etti. Motorun bir ROKETSAN projesi için geliştirilmiş olmasına rağmen TUBİTAK SAGE tarafından da kullanılabileceğini sözlerine ekledi.

Kaan Azman

Havacılık ve Uzay Mühendisliği öğrencisi, askeri araçlar ve silah sistemleri odaklı savunma sanayi araştırmacısı.