ABD Savunma Bakanlığı, Çin’in önde gelen şirketlerini kara listeye aldı.
ABD Savunma Bakanlığı, aralarında video oyun ve teknoloji şirketi Tencent, yapay zeka firması SenseTime ve dünyanın en büyük batarya üreticisi CATL’nin de aralarında bulunduğu onlarca Çinli şirketi, “Çin Askeri Şirketleri” (CMC) Listesi’ne eklediğini duyurdu. Bu karar, bazı şirketlerin itirazlarına neden oldu.
Defense News tarafından yapılan habere göre Washington, son yıllarda yarı iletkenler ve yapay zeka gibi ileri teknolojilerin paylaşımını ulusal güvenlik tehdidi olarak değerlendirerek kısıtlama çabalarını artırdı.
CMC Listesi, Savunma Bakanlığı tarafından yıllık olarak güncelleniyor ve son düzenlemeyle listedeki şirket sayısı 134’e ulaştı. 2024 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (The National Defense Authorization Act of 2024), ABD Savunma Bakanlığı’nın 2026 Haziran ayından itibaren bu listedeki şirketlerle çalışmasını yasaklıyor.
Tencent’in Hong Kong’da işlem gören hisseleri, duyurunun ardından Salı günü %7,3 değer kaybetti. Şirket, bir açıklama yaparak “Bu hatayı düzeltmek için yeniden değerlendirme süreci başlatacaklarını” ve gerekirse yasal yollarla liste dışına çıkmak için harekete geçeceklerini belirtti. Tencent, “Çin askeri şirketi olmadığını ve Çin savunma sanayii ile bağlantılı bir katkıda bulunmadığını” savunarak listeye eklenmenin bir hata olduğunu ifade etti.
Benzer şekilde batarya üreticisi CATL da “askeri ilişkili hiçbir iş veya faaliyet yürütmediğini” ve bu kararın operasyonlarını etkilemeyeceğini açıkladı. Şirket, Pentagon ile “yanlış tanımlamayı çözmek” için görüşmelere başlayacaklarını ve gerekirse yasal önlemler alacaklarını belirtti. CATL’nin Shenzhen’de işlem gören hisseleri ise %2,84 düştü.
Yapay zeka firması SenseTime ise alınan kararı “hiçbir gerçek dayanağı olmayan bir karar” olarak nitelendirdi. Şirket, bu kararın küresel operasyonları üzerinde maddi bir etkisi olmadığını belirtti. SenseTime, “ilgili paydaşlarla iş birliği içinde hareket edeceklerini ve hissedarlarının çıkarlarını koruyacaklarını” duyurdu.
Çin’den sert tepki
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Guo Jiakun, günlük basın toplantısında ABD’yi “yanlış uygulamalarını derhal düzeltmeye, Çinli şirketlere uygulanan yasa dışı yaptırımları kaldırmaya” çağırdı. Guo, “Çin, ABD’nin ulusal güvenlik kavramını aşırı genişletmesine, çeşitli bahanelerle ayrımcı listeler oluşturmasına ve Çinli şirketleri haksız yere baskı altına alarak Çin’in kaliteli kalkınmasını engellemesine kararlılıkla karşı çıkmaktadır.” ifadelerini kullandı. Bu gelişmeler, ABD ile Çin arasındaki teknolojik ve ekonomik gerilimlerin artarak devam ettiğini bir kez daha ortaya koyuyor.
İlgili Olarak
Çin yeni yaptırımlarla ABD savunma şirketlerini hedef alıyor
Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı