Avrupa Birliği, ortak savunma tedarikine yönelik ilk mali destek ile savunma hazırlıklarını arttırıyor.
Avrupa Komisyon’u tarafından yapılan duyuruya göre, AB üye devletleri arasında daha koordineli ve etkin savunma tedarikini desteklemek üzere 5 sınır ötesi projeye finansman sağlanması onaylandı. Bu bağlamda Avrupa Savunma Sanayinin Ortak Tedarik Yoluyla Güçlendirilmesi (EDIRPA) kapsamında uygulanacak olan bu 5 projenin her birine 60 milyon Euro, toplamda ise 300 milyon Euro fon sağlanacak.
Bu doğrultuda Avrupa Komisyonu’nun 14 Kasım Perşembe günü yaptığı açıklamada yer alan ve her biri için 60 milyon Euro fon sağlanacağı belirtilen projelerin arasında Mistral kısa menzilli hava savunma sistemi, IRIS-T SLM orta menzilli hava savunma sistemi, zırhlı araç ve mühimmatlar yer almaktadır.
Söz konusu ortak tedarik mekanizması, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Avrupa’nın güvenlik konusunda ABD’ye bağımlılığına ilişkin endişeler nedeniyle 27 ülkeden oluşan bloğun savunma alanında daha güvenilir bir oyuncu olma çabalarında yeni bir adım olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda AB Mart ayında ilk savunma sanayi stratejisini sunmuş ve bu yıl blok için savunma komisyonu üyeliği rolünü oluşturmuştur.
Aynı zamanda Komisyon’un Başkan Yardımcısı Margrethe Vestager yaptığı açıklamada “AB bütçesini ilk kez üye devletleri savunma ürünlerinin ortak tedariki konusunda desteklemek için kullanıyoruz.” ifadelerine yer verdi. Ayrıca bahse konu beş projenin AB’nin Ukrayna’ya ilave savunma teçhizatı desteğini de arttıracağını söyleyen Verstager, “Bu, ulusal savunma bütçeleri için paranın karşılığının daha iyi alınmasını sağlayacak, Avrupa silahlı kuvvetlerinin birlikte çalışabilirliğini arttıracak, sanayimizi güçlendirecek ve Avrupa’yı savunma tehditlerine karşı daha hazırlıklı hale getirecektir.” dedi.
Fon desteği sağlanacak projeler
Komisyon, MBDA’nın Mistral çok kısa menzilli hava savunma sistemlerini ortaklaşa satın alan Fransa, İspanya, Macaristan ve Romanya’nın da aralarında bulunduğu 9 ülke için fonları onayladı. Aynı zamanda aralarında Almanya ve Bulgaristan’ın da bulunduğu 6 üye ülke ise Diehl’in IRIS-T SLM orta menzilli hava savunma sisteminin ortak alımı için mali katkı alabilecek. EDIRPA ayrıca Finlandiya, Letonya, İsveç ve Almanya’nın Patria’nın 6 tekerlekli zırhlı aracı olan Ortak Zırhlı Araç Sisteminin ortak tedarikini de destekleyecek. Buna ek olarak AB fonlarından yararlanması onaylanan bir diğer iki proje ise 155mm topçu mühimmatının ortak tedarikine yöneliktir.
İlgili Olarak
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.