Azerbaycan’a ait MiG-29 savaş uçağının Ukrayna Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldığı iddia edildi.
Ukrayna’nın yoğun şekilde kullandığı MiG-29 Fulcrum savaş uçağı filosunu Azerbaycan’dan takviye ettiğine dair iddialar ortaya atıldı. Sosyal medyada dolaşmaya başlayan bir fotoğraf, Azerbaycan’ın kullandığı mavi, gri ve mor-gri tonlarını birleştiren belirgin kamuflaj düzenine sahip tek kişilik bir MiG-29 uçağını gösteriyor. The War Zone tarafından yapılan habere göre fotoğrafın çekildiği tarih ve yer bilinmiyor, ancak uçağın R-27 ve R-73 hava-hava füzeleriyle donatıldığı görülüyor.
Daha önce Azerbaycan’a ait bazı MiG-29’ların Ukrayna’ya bağışlandığı veya başka bir şekilde Ukrayna hizmetine girdiği yönünde haberler çıkmıştı ancak ilgili iddialar görsel teyide muhtaçtı. Bu bağlamda 2022 yılında, @Caucasuswar adlı X hesabı, Ukrayna’daki Lviv Devlet Havacılık Onarım Tesisi’nde onarım gören 3 adet Azerbaycan MiG-29 savaş uçağını paylaşmıştı. Son günlerde resmi paylaşılan uçağın bu uçaklardan biri olabileceği düşünülüyor.
Bu bağlamda 2022 yılının Mart ayında Lviv’de bulunan tesis hedef alınmıştı. Paylaşılan uydu görüntüleri, tesiste bulunan büyük bir hangarın hasar aldığını gözler önüne sermişti. Lviv tesisi, Rusya için öncelikli bir hedef olabilir çünkü Ukrayna’da MiG-29’lara büyük çaplı bakım yapabilen tek tesis olarak biliniyor. Keza tesis, Ukrayna Hava Kuvvetleri Fulcrum uçaklarına servis vermenin yanı sıra geçmişte Azerbaycan da dahil olmak üzere yabancı müşteriler için de hizmet veriyordu.
Azerbaycan MiG-29’larının Kiev’e bağışlanıp bağışlanmadığı, satılıp satılmadığı veya sadece el konup hizmete sokulup sokulmadığı henüz belli değil. Diğer örneklerin de eski kimliklerini gizleyecek şekilde Ukrayna kamuflajıyla boyanıp boyanmadığı da belirsiz. Ancak Azerbaycan’ın Ukrayna’ya “gayri resmi” olarak hassas güdümlü bombalar, 82 mm havan topları ve yakıt şeklinde başka destekler de sağlamış olabileceği yönünde spekülasyonlar bulunuyor.
Azerbaycan’ın MiG-29 tedariki
Bu konudaki diğer bir dikkat çekici olay ise Azerbaycan’ın MiG-29 filosunun menşeinin Ukrayna olması. Eski Sovyet devleti olan Azerbaycan, MiG-29’ları Sovyet stoklarından devralmadı. Bunun yerine Ukrayna’dan yaklaşık 15 adet ikinci el uçak satın aldı. Bunlar Lviv’de modernize edildi ve ve teslimatlar 2007’de başladı.
Ukrayna’da eski bir Azerbaycan MiG-29 uçağının kullanıldığına dair kanıtlar, Azerbaycan ile Rusya arasındaki gerginliğin arttığı bir dönemde ortaya çıktı. ABD merkezli düşünce kuruluşu Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nın (CEIP) bildirdiğine göre bu yaz başında Rusya’da onlarca etnik Azerbaycanlının tutuklanması, ardından darp edilmesi ve en az iki erkeğin öldürülmesi, Azerbaycan’da önemli bir tepkiye yol açtı. Azerbaycan ise bu olaylar sonucu Kremlin güvenlik güçlerini vatandaşlarını kasten öldürmekle suçlayarak Rusya’ya yönelik güvenlik önlemlerini artırdı. Ayrıca 2024 yılında Rus ordusunun Azerbaycan Havayolları’na ait bir uçağı yanlışlıkla düşürmesi de iki ülke arasını bozan bir gelişme oldu.
İlgili Olarak

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı