BM: ABD-Taliban anlaşmasının ardından Afganistan’da şiddet arttı

Birleşmiş Milletler, 27 Nisan Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmadan sonraki haftalarda Afganistan’da şiddetin arttığını ve Taliban’ın sözde barış sürecinin önünü açması gereken bir anlaşma imzaladığını söyledi.

Afganlar 29 Şubat 2020’de imzalanan barış anlaşması öncesinde göreceli olarak sakin bir dönem yaşamaktaydı, ancak anlaşma imzalanır imzalanmaz Afganistan güçleri ile Taliban arasındaki çatışmalar devam etti. Taliban o zamandan beri Ramazan ayı boyunca ateşkes yapılması konusundaki çağrıları reddetti.

Afganistan’daki BM Yardım Misyonu’nun (UNAMA) yaptığı açıklamada, “Afganistan hükümetinin ve Taliban’ın barış müzakerelerine başlayacağı umulduğu bu zamanda Mart ayındaki şiddet olaylarında rahatsız edici bir artış mevcut” ifadeleri yer aldı.

UNAMA tarafından hazırlanan 3 aylık raporda, 2020’nin ilk 3 ayında 500’den fazla sivilin öldüğü ve 700’den fazla kişinin yaralandığına dair bilgiler yer alıyor.

Taliban ve Afgan Hükümeti Arasındaki Anlaşmazlık Sürüyor

Yaralanan insan sayısı Mart ayında artarken, UNAMA, ABD ve Taliban müzakerecileri tarafından bir geri çekilme anlaşması imzaladıkları Ocak ve Şubat aylarında yaşanan çatışmalarda 2020’nin ilk çeyreği için toplam zayiatın bir önceki yıla göre % 29 düştüğü belirlendi.

Anlaşmaya göre, Amerika ve diğer ülkelere bağlı askeri birlikler Taliban’ın birkaç güvenlik garantisine bağlı kalması ve hükümetle görüşmesi koşuluyla Afganistan’dan Temmuz 2021’e kadar çıkma sözü verdi.

Ancak Afgan güçleri ve Taliban anlaşmaya yönelik konuları tartışmak üzereyken Mart ayında çatışmalar arttı ve iki taraf arasındaki müzakerelerin başlangıcı engellendi.

UNAMA Başkanı Deborah Lyons, “Afganistan’daki sayısız sivilin hayatını korumak ve Afgan ulusuna daha iyi bir gelecek umudunu vermek için ateşkesin kurulması ve barış müzakerelerinin başlamasıyla şiddetin durdurulması şart.” dedi.

Taliban, Afganistan hükümeti ve ABD güçlerinin işlediği “günlük suçların örtbas edildiğini” iddia ederek UNAMA tarafından hazırlanan raporda beyan edilen rakamları reddetti.

Ancak UNAMA, Afgan hükümetine bağlı birliklerin 2020’nin ilk çeyreğinde Taliban’ın neden olduğu zayiatlardan iki kat daha fazla ölümden sorumlu olduğunu, özellikle hava saldırıları ve bombardımanların bu sivil zayiatlara neden olduğunu kaydetti.

Son zamanlarda Taliban’a yönelik hava saldırıları çoğunlukla kırsal alanlar ve küçük kasabalarla sınırlı kaldı. ABD-Taliban anlaşması çerçevesinde Taliban şehirlere saldırmayacağı konusunda ABD ile anlaşmıştı.

Taliban ve Afgan Güçleri Arasında Mahkumların Tahliyesi Sürüyor

ABD’nin, Afganistan Uzlaşması Özel Temsilcisi Zalmay Khalilzad, Twitter’da “Mahkumların serbest bırakılması, barış sürecinde ve şiddetin azaltılmasında önemli bir adım.” şeklinde açıklamada bulunmuştu.

(1/2) Welcome the release of prisoners by both the Afghan government and the Taliban. The release of prisoners is an important step in the peace process and the reduction of violence.

— U.S. Special Representative Zalmay Khalilzad (@US4AfghanPeace) April 13, 2020

Afgan hükümeti 8 Nisan Çarşamba günü 100 Taliban mahkumunu serbest bıraktığını açıklamıştı.

Anlaşma kapsamında Afgan hükümetinin 5.000 Taliban mahkumunu serbest bırakacağı, Taliban’ın da 1000 Afgan güvenlik gücü personelini serbest bırakacağı biliniyor.

Ata Ahmet Kökçü

Çukurova Üniversitesi Gazetecilik Öğrencisi, savunma sanayii ve global askeri teknolojilerle ilgileniyor.