Çin'in üçüncü uçak gemisi Fujian denize indirildi

Çin’in bugüne kadarki en büyük uçak gemisi olan Type-003 Fujian, denize indirildi.

Type-003, boyut olarak ABD Deniz Kuvvetlerine rakip olan ilk Amerikan olmayan uçak gemisi olmakta. Uçak gemileri, Çin’in mavi deniz donanmasının büyüyen bir parçasıdır. Bu bağlamda Fujian, boyut olarak ABD Donanması’na ait olan Ford ve Nimitz sınıfı gemilere benzemektedir.

Açık kaynak istihbarat kaynakları, Fujian adlı uçak gemisinin 17 Haziran 2022 tarihinde Çin’in Şanghay kentinden denize açıldığını doğruladı. Bu kapsamda Fujian, Çin’in ilk uçak gemisini devreye almasından 10 yıl sonra denize indirildi. Geminin Çin Donanmasının yeteneklerini daha da genişleteceği ve olgunlaştıracağı düşünülmekte.

Uydu görüntülerinde de görünen denize açılma töreni sırasında gemi üzerine “Güçlü ve modern bir donanma inşa etmek ve Çin’in güçlü ordu rüyasının gerçekleşmesine güçlü destek sağlamak. Çin Hükumetinin orduyu güçlendirme hedefini gerçekleştirmek ve ordusunu her yönden dünya çapında bir ordu haline getirmek” yazılmıştır.

Type-003, ABD Donanmasının Nimitz ve Ford sınıflarıyla karşılaştırılabilir boyuttadır ve tasarımı birçok yönden benzerdir. Aynı zamanda, Çin Donanmasının ilk iki uçak gemisinin bir evriminin bir sonucudur. Bu bağlamda ilk iki gemi Sovyet teknolojisi üzerine inşa edilmiştir.

Çin Donanmasının ilk Type-001 uçak gemisi Liáoníng (CV-16), eski Kuznetsov sınıfı uçak gemisi olan Varyag’dır. İnşası bitmemiş olan gemi, 1998 yılında Çin’e hurda olarak satıldı. İnşası Çin’de tamamlanan gemi, 2012 yılında hizmete girdi. İkinci uçak gemisi olan Type-002 Shandong (Cv-17), yerel olarak inşa edilmiş bir gemidir. İlk platforma göre birçok küçük geliştirmeleri içerisinde barındırsa da genel anlamda Liáoníng ile eşdeğer bir gemidir.

Type-003 uçak gemisindeki en görünür fark, ski jump rampasından katapult sistemi geçiştir. Eski uçak gemilerinde, uçaklar uçuş güvertesinin önündeki bir rampadan kendi itiş güçleri yardımı ile uçuşa geçerdi. Type-003, ABD Donanmasında görevli gemiler gibi üç katapult sistemine sahiptir.

Çin, uçak gemilerini desteklemek için gerekli altyapıyı da oluşturuyor. Bu doğrultuda Güney Çin Denizindeki Hainan şehrindeki Sanya ve Yulin’deki deniz üsleri genişletiliyor. Bu bağlamda uçak gemisi için yeterince büyük, yeni ve devasa bir kuru havuz inşa edildi. Ek olarak uçak gemisi limandayken platform üzerinde görevli uçaklara ev sahipliği yapan Lingshui hava üssünde de iyileştirme çalışmaları devam etmekte.

Type-003 uçak gemisi, Çin Ordusunun en yeni ve en gelişmiş deniz platformudur. Üzerinde Çin’in ABD yapımı F-35C Lightning-II uçaklarına cevabı olarak geliştirilen J-35 avcı uçağını taşıması beklenmektedir. J-35, çift motorlu bir uçaktır. Çift motorlu uçaklar deniz operasyonları için geleneksel olarak tercih edilen bir özelliktir.

Ancak yeni uçak gemisinin önemi, önceki gemiler üzerine yapılan geliştirmeler değildir. Üç uçak gemisine sahip olmak Çin Donanmasına daha fazla güç projeksiyon yeteneği kazandırmış olacak. Ayrıca gereklilik durumlarda yeterli etkinin oluşturulabilmesi için birden fazla uçak gemisi savaş grubu bölgesinde görevlendirilebilir. Bunun taktik ve stratejik önemi büyüktür.

Dünya çapında uçak gemisi yeteneklerinde büyük bir artış var. ABD Donanması hala lider, ancak Çin sayı ve büyüklük açısından ikinci sırayı alacak. Bunula birlikte Çin yine de rekabetle karşı karşıya. İngiltere bir zamanlar öncü olduğu yeteneğini yeniden canlandırmak istemekte. Fransa, Çinlilerle aynı ligde yer alan yeni bir uçak gemisi inşa etmektedir. Şu anda sadece Amerika ve Fransa’nın nükleer enerji ile çalışan uçak gemileri bulunmakta. Naval News tarafından aktarıldığı üzere savunma analistleri, Çinin sıradaki hamlesinin Type-003 uçak gemisini takip edecek yeni bir Çinli nükleer uçak gemisi olabileceğini düşünmekte.

Elektromanyetik Uçak Fırlatma Sistemi (EMALS)

Elektromanyetik Uçak Fırlatma Sistemi (EMALS), donanma için geliştirilen bir tür uçak fırlatma sistemidir. Sistem, geleneksel buhar pistonu yerine lineer bir endüksiyon motoru kullanan bir mancınık vasıtasıyla uçakları fırlatır. Daha az yer kaplayan sistem, uçakları daha yüksek bir hızda fırlatabilmektedir. EMALS ilk olarak ABD Donanmasının Gerald R. Ford sınıfı uçak gemisi olan USS Gerald R. Ford gemisinde kullanılmıştır.

EMALS (Elektro-Manyetik Uçak Fırlatma Sistemi), uçağı tutan fırlatıcı ekipmanı hızlandırmak için elektromanyetik raylı tabancaya benzer bir sistem kullanır. Bu sistem, daha yumuşak bir fırlatma sağlarken, daha ağır avcı uçaklarıyla başa çıkmak için %30’a kadar daha fazla fırlatma enerjisi potansiyeli sunar. Ayrıca, buhar borularının, pompalarının, motorlarının, kontrol sistemlerinin vb. çoğuna ihtiyaç duymadığı için çok daha düşük alan ve bakım gereksinimlerine sahiptir. Yardımcı avantajlar arasında, gemide daha az personelle bakım kolaylığı için tanılama sistemlerinin dahil edilmesi yer alır.