Rusya tarafından Libya, Cufra Hava Üssüne konuşlandırılan MiG-29 savaş uçaklarının bölgedeki hareketliliği devam ediyor. Libya’da BM nezdinde meşru hükümet olarak tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti ile darbeci Hafter öncülüğündeki Tobruk Hükümeti ateşkes üzerine anlaşmıştı. Ateşkese rağmen MiG-29 savaş uçakları özellikle Ocak 2021’de bölge üzerindeki uçuşlarını önemli miktarda artırmış durumda. Uçuşların yanı sıra Hafter güçleri farklı birimler ile eğitim/tatbikat faaliyetleri icra ediyor. Bahse konu MiG-29 savaş uçaklarının ise Rus paralı asker grubunun bölgedeki faaliyetlerini desteklemek için Cufra’da konuşlu olduğu biliniyor.
Mayıs 2020’de, Rusya tarafından Libya’ya 14 adet MiG-29 Fulcrum savaş uçağı ve Sukhoi Su-24 Fencer bombardıman uçağı teslim edilmişti. Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne bağlı İçişleri Bakanı Fethi Başağa, 22 Nisan 2020’de Libya’nın başkenti Trablus’taki basın toplantısında; Suriye’deki Rus kontrollü Hmeymim Hava Üssü’nden en az altı MiG-29 ve iki Su-24’ün ülkenin doğusundaki Hafter kontrolündeki hava üslerine iki Su-35 Rus hava kuvvetleri jeti ile eşlik edilerek getirildiği konusunda bilgi aldığını söylemişti.
ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) en az iki MiG-29 Fulcrum savaş uçağının Libya’da düştüğünü bildirmişti. Bahse konu MiG-29 Fulcrum savaş uçaklarının, Rus paralı askerleri tarafından kullanıldığının muhtemel olduğu belirtilmişti. Bahse konu düşen savaş uçaklarından birinin 28 Haziran’da, diğerinin ise 7 Eylül 2020’de düştüğünü ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) İstihbarat Müdürü Tuğamiral Heidi Berg açıklamıştı.
ABD tarafından görselleri paylaşılan, Libya’ya giden Rus savaş uçakları (Kaynak: AFRICOM)
MiG-29’ları Wagner Paralı Askerleri Kullanıyor
AI-Monitor muhabiri Szuba, AFRICOM’un, Rus uçaklarının Wagner Grubu’nun paralı askerleri tarafından kullanıldığı yönündeki iddiasını tekrarlayarak bu bilginin arkasından gidiyor. Wagner örgütünün, Rus askerî istihbarat teşkilatı ile çok yakın bağlantılarının olduğu ve daha çok GRU ile kısaltması ifade edilen birimin Wagner faaliyetlerini yönettiği ifade ediliyor.
Breaking: US Africa Command deputy intelligence director Rear Adm. Heidi Berg confirms the Russians have crashed two MiG-29s in Libya so far – one on June 29, another on Sept. 7
— Jared Szuba (@JM_Szuba) September 11, 2020
Rus Askerin Videosu
Libya’da Rus devlet destekli özel askerî taraflara ait olduğu iddia edilen bir MiG-29 savaş uçağının düştüğü ifade edilmişti. NATO adı “Fulcrum” olarak bilinen MiG-29 savaş uçağı, Libya’nın Sirte şehri yakınlarında düşmüştü. Bahse konu savaş uçağı pilotunun, darbeci Hafter’e bağlı Libya Ulusal Hava Kuvvetleri helikopterleri tarafından tahliye edildiği ifade edilmişti.
Sosyal medyada, pilot tarafından çekilmiş ve pilotun, savaş uçağının teknik arıza nedeniyle düşmediğini, düşürüldüğünü söylediği bir video da yayınlanmıştı. Videonun sonunda Mi-24 helikopterinin geldiği görülüyor ve bahsedilen helikopterlerin darbeci Hafter güçlerine ait olduğu ifade ediliyordu.
Cufra Hava Üssü ve Rus Varlığı
ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) 26 Mayıs 2020 tarihinde, Rusya Federasyonu’nun yakın zamanda Libya’ya savaş uçağı konuşlandırdığını ve Rus devlet destekli özel paralı askerlere destek verdiğini değerlendiren bir paylaşımda bulunmuş, Rusya’nın Libya’ya gönderdiği savaş uçaklarının görsellerini paylaşmıştı.
Kremlin Hükümeti ise AFRICOM tarafından yapılan açıklamada yer alan uçakların Rus savaş uçakları olduğunu reddederek Libya’da hiçbir Rus varlığı bulunmadığını iddia etmişti.
Açık kaynak uydu görselleri incelendiğinde Rusya’nın Cufra Hava Üssü’ndeki varlığına ilişkin daha net kanıtları görmek mümkün. Aşağıda yer alan görselde Rusya Hava Kuvvetleri kamuflajına sahip 1 adet Sukhoi Su-24 tipi savaş uçağı görünüyor. Ayrıca üsde bulunan güçlendirilmiş hangarlar da dikkat çekiyor.
Uçakların Rus pilotları tarafından uçurulduğu ifade edilirken Libya’ya toplam 14 adet Rus savaş uçağının Cufra Hava Üssü’ne konuşlandırıldığı bildirildi ancak, günümüzde bu sayı, AFRICOM tarafından açıklanan sayının çok daha üstüne çıkmış durumda. Sadece savaş uçakları değil, çeşitli Rus radar sistemlerinin de Cufra Hava Üssü’ne konuşlandırıldığını uydu görüntülerinde görmek mümkün.
Defence Turk Dergisinin 2. sayısı çıktı. Dergiye ulaşmak için tıklayınız.
İlgili Olarak
Rus özel askeri şirketi Wagner’in varlığına ve faaliyet bölgelerine dair inceleme
Defence Turk Yayın Koordinatörü. Türk Savunma Sanayii özelinde; savunma teknolojileri, stratejileri ve politikaları araştırmacısı ve takipçisi.