Enerji krizi savunma sanayiini de vuruyor

Dünya’da yaşanan ve Çin’i çok sert bir şekilde vuran enerji krizi savunma sanayii alanında da arz sıkıntısına neden oluyor.

COVID-19 kısıtlamalarının yoğun olduğu dönemlerde düşen enerji talebi, kısıtlamaların artması ile birlikte ciddi bir artış yaşadı. Bu artış ile birlikte hem OPEC ülkelerinin arz kısıtlaması hem de fiyatların çok ciddi bir şekilde artması, dünyada önemli bir enerji krizini tetikleyen etkenlerin başında geliyor. Özellikle yoğun şekilde enerji ithalatına bağımlı olan Çin ve Avrupa birliği ülkelerinde bu durum çok daha kötü boyutlara ulaşıyor. Çin’de Eylül ayının ortasından beri artan kömür ve doğalgaz fiyatları sebebiyle, Çin hükumeti sanayi bölgelerini elektrik kesintilerine zorluyor.

Çin’in bir çok dev şirketi bu elektrik kesintileri sebebiyle üretimlerine ara verirken, artan maliyetler ve teslimat süreleri dünyadaki bir çok sektörü olumsuz etkiliyor. Kuşkusuz bu sektörlerin arasında savunma sanayii de var.

Çin’de kesintiler dışında kömür fiyatlarındaki artış nedeniyle elektrik fiyatlarında da artışlar yaşanıyor. Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu kömürle çalışan elektrik santrallerinin satış fiyatlarını yüzde 20 oranında arttırmasına izin verileceğini ve yüksek miktarda elektrik tüketen işletmelere yönelik fiyat artışlarının yüzde 20 ile sınırlandırılmayacağını açıkladı.

“Projeler aksayabilir”

Özellikle ülkemizdeki savunma sanayi şirketlerinin geliştirdikleri ürünler genellikle sistem veya alt sistem seviyesindeki ürünlerden oluşuyor. Bu durumda bahse konu ürünleri geliştirirken ham madde, mamul ve yarı-mamul mallara ihtiyaç duyması anlamına geliyor. Türkiye ise bu ihtiyaçların önemli bir bölümünü genel olarak Çin kaynaklı olarak temin ediyor. Çin’de yaşanan kesintiler hem var olan projelerin gecikmesine, takvimlerinin revize edilmesine sebep olurken hem de girdi maliyetlerini artırarak, şirketlerin finansal tablolarını zor bir duruma sokuyor.

Defence Turk tarafından elde edilen bilgilere göre özellikle bazı büyük vakıf şirketlerinin, Çin’den yarı mamul ürün ithalatlarının yüksek seviyede olması nedeniyle proje takvimlerinde ve girdi maliyetlerinde revizyona gidileceği ön görülüyor.

Özellikle Kış aylarında artan talep ile birlikte enerji probleminin devam etmesi öngörülürken, bu aylarda sert bir kış yaşanması krizi daha da derin bir hale getirebilir. Halihazırda mevcut krizi dikkate almayan şirketler bulunurken Türk savunma sanayii şirketlerinin özellikle olası bir “kara kışa” hazırlıklı olması gerekiyor.

Kadir Doğan