Hollanda Kraliyet Donanması Damen ile imzaladığı sözleşme kapsamında yeni muharebe destek gemisi tedarik edecek.
Hollanda’nın savunma sanayiinde devletin yetkili satın alma makamı olan Savunma Materyal Teşkilatı’nın (DMO) 19 Şubat tarihinde Damen firması ile imzaladığı sözleşme kapsamında Hollanda Kraliyet Donanması için 1 adet muharebe destek gemisi inşa edilecek. Gemiye Hollanda’nın savaş gemilerinin ikmal ihtiyaçlarını giderdiği ana lojistik üssüne ev sahipliği yapan Den Helder kentinin adının verileceği belirtildi. Böylece 2012 yılında donanmanın 2 ikmal gemisinden birisi olan HNLMS Zr. Ms. Amsterdam’ın hizmet dışında çıkartılıp Peru’ya satılmasından sonra donanmanın denizde ikmal ihtiyaçlarını karşılayacak gemi ihtiyacına nihai çözüm bulunmuş oldu. Çünkü HNLMS Amsterdam’ın Peru’ya satılmasıyla Hollanda bahriyesinin su üstü platformları için denizde ikmal görevlerini karşılayabilecek tek gemi HNLMS Karel Doorman oldu. Fakat bu gemi de sunmuş olduğu olanaklar ve kabiliyetler açısından donanma tarafından daha çok bir amfibi hücum gemisi olarak kullanılmakta dersek yanılmış olmayız. Dolayısıyla Hollanda hükümeti, donanmasının denizde ikmal ihtiyacını karşılayabilecek yeni bir gemi arayışına gitti.
Sözleşmenin ana yükleniciliğini Damen firması üstlenirken, yüzün üzerinde Hollandalı şirket projede alt yüklenici olarak yer alıyor. Geminin çizimi ve gövdesi Hollanda Kraliyet Donanması’nın müşterek destek gemisi HNLMS Karel Doorman’ın tasarımı üzerinden yapıldı. İki gemi de komuta kontrol sistemleri, radar ve silah sistemleri açısından aynı platformları kullanacak. Her ne kadar bir destek gemisi olarak sınıflandırılsa da 27,800 tonajı, çıkartma gemisi havuzu ve bünyesindeki altı adet genel maksat helikopteri ile adeta bir amfibi hücum gemisini andıran HNLMS Karel Doorman 2015 yılında Hollanda Kraliyet Donanması’nda hizmete girdi. Yeni muharebe destek gemisi Den Helder’in HNLMS Karel Doorman ile birlikte görev yapması planlanıyor.
Yakıt, erzak ve mühimmat desteği ile temel olarak denizde ikmal görevlerini gerçekleştirecek olan HNLMS Den Helder 180 metre gövde uzunluğu ve 22,000 ton ağırlığı ile muhtelif sayıda helikopter ve yaklaşık olarak yirmi konteyner bulundurabilen 300 metrekarelik bir kargo bölümüne sahip. 75 kişilik gemi mürettebatına ek olarak gemi kompartımanları 75 adet ilave yolcu bulundurabilecek kapasitede tasarlandı. Bordalama harekâtı, kurtarma operasyonları ve personel nakliyesi için de iki adet sert tabanlı şişme bot (RHIB) bulunduracak olan Den Helder, bu konfigürasyona ek olarak iki adet özel harekât ve ani müdahale botu da bulundurabilecek.
Tasarımında yakıt tasarrufunun ve jeneratör emisyonunun da öncelikler arasında bulunduğu HNLMS Den Helder, kendisiyle aynı yakıt kapasitelerine sahip olan HNLMS Karel Doorman’a kıyasla %6 daha az yakıt tüketecek. Uzun menzilli seferler göz önünde bulundurulduğunda muadil gemilere kıyasla Den Helder’in bu anlamda ciddi bir avantaja sahip olduğunu belirtebiliriz.
Projenin toplam maliyeti ise üç yüz yetmiş beş milyon avro olarak belirtildi. 2024 yılının ikinci çeyreğinde inşası bitmesi planlanan Den Helder’in bir sonraki yıl, sensör ve sistem entegrasyonlarından sonra Hollanda Kraliyet Donanması’nda hizmete girmesi bekleniyor. Silah sistemleri olarak muharip gemilere kıyasla daha az yetkinliklere sahip olan destek gemileri sınıfında olan Den Helder’de konuşlanacak silah sistemleri ağırlıklı olarak ağır makineli tüfekler ve nokta savunma sistemleri (CIWS) olacak.
Den Helder kabiliyetleri ve yetkinlikleri açısından kıyaslandığında yüzeysel olarak da olsa ülkemizde deniz kuvvetleri bünyesinde görev yapan Bayraktar sınıfı LST amfibi gemilerle benzerlik göstermekte. Ancak yakından incelendiğinde ve fiziksel özellikleri karşılaştırıldığında iki geminin kıyaslanamayacak kadar da farklı olduklarını belirtebiliriz. Öncelikle Den Helder hava platformları ve geniş bir kargo kapasitesine sahipken Bayraktar-sınıfı gemilerimiz daha çok bünyesindeki deniz piyadeleri ve zırhlı birlikleri çıkarma bölgelerine nakil etmek üzere tasarlandı. Fakat Den Helder’in tasarımı ve Hollanda Kraliyet Donanmasının ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda bu geminin daha çok HNLMS Karel Doorman’a lojistik destek sağlamanın yanı sıra insani yardım ve göçmen kaçakçılığı ile mücadele gibi aynı zamanda muharip olmayan askeri harekâtlar için de tasarlandığını görüyoruz. Aynı kapasitenin Bayraktar-sınıfı gemilerimizde de olduğunu belirtmekte fayda var. Ancak Den Helder kapasite açısından daha geniş olanaklar sunmakta. Keza bahsi geçen harekât gereksinimlerinden ötürü küresel olarak savunma sanayiinde deniz platformları açısından modern donanmaların bu tip destek gemilerine artık daha fazla önem ve öncelik verdiğini söyleyebiliriz. Dolaysıyla bu tip gemilere ilişkin planlanan ve devam eden projelerde kapasite ve fiziksel imkânlar açısından bir ivme artışının eğilim olduğu gözlemlenmekte.
Kaynakça:
- DefPost
- Global Security
- Navy Recognition
- IHS Janes