IDEF’23 Gözlemleri ve Öne Çıkanlar

“IDEF 2023 Türk savunma endüstrisinin geçmişteki lisanslı üretim, ikame üretim, imkanların geliştirilmesi gibi aşamaları artık çok büyük ölçüde geride bıraktığını ve IDEF 2021’de gözüken “kendi
konseptlerini” inşa edebilen ülke vurgusunu sergilediği bir fuar oldu.”

Fatih Mehmet Küçük

IDEF fuarı yıllar içerisinde yabancı katılımcıların Türkiye’de iş birliği yapmak için birer vitrin görevi gördüğü günlerden Türk savunma endüstrisinin yerel kabiliyetlerini dünyaya haykırdığı bir noktaya erişti. Ancak son yıllarda oldukça genişleyen fuar katılımcı profili ile bağlantılı olarak fuarın organizasyonu yeterli gelişmeyi gerçekleştiremedi. IDEF’2023’e genel olarak bakıldığında Türk savunma endüstrisinin genişlemesini çok iyi yansıtan sadece büyük ürünlerin sergilenmediği aynı zamanda tedarikçilerin de sistemleri besleme noktasında büyük birer gösteri yaptığı “ekosistem” vurgusunun ilk defa bu kadar büyük ölçekte kendini kanıtladığı bir fuar oldu.

Basın Faaliyetleri ve Yabancı Katılım

Fuar öncesinde ve fuar süresince firmaların basını yönlendirme faaliyetleri oldukça yetersiz kaldı. Nitekim ROKETSAN dışında fuardaki katılımını, yeni ürünlerini ve sözleşme faaliyetlerini düzenli biçimde basına aktarabilen şirketimiz olmadı. Her şirket bağımsız olarak çok sayıda basın mensubunu ağırlayarak bilgi aktarımı gerçekleştirdi ancak genel fuar takvimini önceden yansıtabilen bir kurum olmadı. Sözleşme faaliyetleri, yeni sergilenen ürünler, fuar öncesi hazırlanan medya içerikleri ve fuar sırasında hazırlanan içeriklerin etkin ve doğrudan basına ulaştırılması fuar geneli itibariyle başarılı bir şekilde gerçekleştirilemedi.

IDEF’23 Gözlemleri ve Öne Çıkanlar çalışmasının tamamı Defence Turk Dergi 17′nci sayısında.

Çalışmanın tamamını buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Fuar tarihinin ertelenmesi, protokol gününün değişmesi ve IDEF’23’ün Rusya – Afrika Zirvesine (yaklaşık 50 Afrikalı heyet ve ayrıca küçük bir savunma sanayii sergisi de yer alıyor zirvede) denk gelmesi heyetlerin nicelik ve nitelik olarak yurt dışı katılımını olumsuz etkiledi. Katılan yabancı heyetin basın açısından değerlendirilmesinin yapılması için fuar yönetimi tarafından herhangi bir faaliyet sergilenmedi. Örneğin SAHA EXPO 2022 sırasında katılımcı ülkelerden askeri rütbelere kadar detaylı bilgilendirmeler yapılmıştı. Heyetler ile görüşme portalının çalışmadığı yönünde şikayetler firmalar tarafından paylaşıldı. Ayrıca açık alan sergisinin son derece yetersiz olduğu görüldü. ASELSAN’ın sergilediği dev araçlar sıkışık bir nizamda bir birlerini örtmek zorunda kaldı. Her biri çok kıymetli olan ve tek başlarına ayrı ayrı firmaların iş alanlarına giren çok zorlu bu kadar sistemin tek üreticisi ASELSAN’ı çok daha iyi gösterebilecek şekilde daha genişte bu ürünlerin sergilenmesi gerekiyordu.

Fuar kapsamında yeni tanıtılan ürünler de özellikle drone ve İHA’lara yönelik olarak geliştirilen mobil hava savunma sistemleri dikkat çekiyor. Gerek Türkiye’nin sınır ötesinde gerçekleştirdiği terörle mücadele harekatları gerek Libya, Ukrayna ve Azerbaycan gibi sahalarda yaşanan gelişmeler bu konudaki farkındalığı yukarı çekmede önemli rol oynadı. Hem ASELSAN hem de ROKETSAN tanıttıkları yeni mobil sistemlerde namlulu ve füze tabanlı hibrit yapıda birer sistem kurgulamış durumda. Ayrıca her iki sistemin de ortak noktası sistemlerin ağ merkezli harp anlayışına uygun olarak üretilmesi ve AESA yapıda hassas radarlar kullanmaları. ASELSAN’ın GÜRZ sistemi Alçak ve Orta irtifada kapsamlı bir savunma mimarisini hedefleyen aynı zamanda parçacıklı mühimmat kullanma kabiliyeti ile hassasiyet konusunda iddialı bir sistem olurken ROKETSAN’ın BURÇ sistemi daha maliyet etkin ve daha mobil olan aynı zamanda drone tehdidine daha çok odaklanan sistem olarak öne çıkmaktadır.

Meteksan Savunma ve ARES Tersanesi tarafından tasarlanan ULAQ KAMA Sarfedilebilir İnsansız Deniz Aracı Ukrayna’da Rusya’nın başına büyük belalar açan kamikaze İDA’ların askeri standartlarda ve daha zorlu rakiplere karşı çalışabilen önemli birer karşılığı olarak sahaya çıktı. Şimdiden dünyada büyük ilgi uyandıran sistem Türkiye’nin diğer insansız sistem çalışmaları göz önüne alındığında ciddi bir gelecek potansiyeli barındırmaktadır.