KAAN, 21 Şubat 2024 tarihinde saat 08:50’de ilk uçuşunu gerçekleştirerek 13 dakika havada kaldı ve 230 knot hıza ulaştı.
Türkiye’nin geliştirdiği 5. nesil savaş uçağı KAAN, 21 Şubat 2024 tarihinde saat 08:50’de ilk uçuşunu gerçekleştirerek 13 dakika havada kaldı. KAAN uçuşta 8000 feet irtifaya çıktı ve 230 knot hıza ulaştı. Gerçekleştirilen ilk uçuşta TÜBİTAK’ın geliştirdiği “Merkezi Yönetim Bilgisayarı”, “Aviyonik Ara Yüz Birimleri”, “Deterministik Ağ”, “Çok Çekirdekli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi” ve “Ara Katmanı Yazılımları” kullanıldı.
Proje tamamlandığında ortaya çıkacak nihai ürün (KAAN), TÜBİTAK’ın kritik teknolojileri ile benzersiz hale gelecek. Uçak kullanıcısına sağlayacağı üstün hava hâkimiyetini; yeni silahlarla arttırılmış havadan havaya muharebe menzili, yüksek/süpersonik hızda dahili silah yuvalarından hassas ve tam vuruş, yapay zekâ ve heterojen hesaplama desteği içeren yüksek başarımlı ve bütünleşik aviyonik sistemi ile sağlayacak.
🔴🇹🇷KAAN'ın ilk uçuşundan görüntülerpic.twitter.com/Vba9JO3MiZ
— Defence Turk (@Defence_Turk) February 21, 2024
Uçağın mühimmat entegrasyonu ise TÜBİTAK SAGE tarafından yapılacak ve SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN, BOZDOĞAN mühimmatları KAAN’a entegre edilecek.
Ana kontrol bilgisayarları TÜBİTAK BİLGEM tarafından tasarlandı ve üretildi
KAAN’ın beyni olarak nitelendirilen bilgisayar sistemi TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi ve planlanan teslimat tarihinden önce 2022 yılında TUSAŞ’a teslim edildi. KAAN için ciddi önem arz eden bu aviyonik bilgisayar sistemi motor sistemleri yönetimi, uçuş sistemi yönetimi, vb. kritik hava aracı yönetim fonksiyonları ile görev (Haberleşme, Seyrüsefer, AESA Radar, Elektronik Harp, Elektro-Optik Hedeflem ve Silah) sistemlerinin veri işleme ve yönetim fonksiyonlarını gerçekleştiriyor.
Emniyet kritik ve yüksek başarımlı işlemci modülleri ile deterministik ve yüksek hızlı iletişim altyapılarına sahip olan sistem pilotun iş yükünü azaltacak, aynı zamanda ana gösterge ve kaska monteli göstergenin görüntülerini de üretecek.
KAAN’ın “Çok Çekirdekli Milli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi” de TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi
TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilmiş olan “Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi”, KAAN’ın yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamak üzere çok çekirdekli hale getirildi ve KAAN’ın ilk uçuşunda “Ana Yönetim Bilgisayarları” üzerinde kullanıldı. TÜBİTAK BİLGEM üretimi aşağıdaki sistemler de ilk uçuşta görev aldı;
Uçuş Kontrol ve Hava Aracı Yönetim Bilgisayarları: Motor, uçuş kontrol yüzeyleri (kanatçıklar) ve diğer hava aracı sistemlerinin yönetildiği bilgisayarlardır.
Merkezi Yönetim Bilgisayarları: Uçak üzeri ana sistemlerin ve silah sistemlerinin yönetimini gerçekleştiren, aviyonik gösterge ve kaska monteli gösterge birimlerine görüntü üreten, uçağın siber güvenliğini sağlayan 5. Nesil Entegre Modüler Aviyonik bilgisayarlardır.
Görev Yönetim Bilgisayarları: Haberleşme, seyrüsefer, elektro-optik hedefleme, radar ve elektronik harp sistemlerinin verilerinin işlendiği ve yönetildiği bilgisayarlardır.
Aviyonik Arayüz Birimleri: Uçak üzeri sensör ve eyleyici işaretlerini dönüştüren ve eski tip ara yüze sahip sistemler ile haberleşmeyi sağlayan birimlerdir.
Deterministik Ağ: Farklı kritiklik seviyesine sahip verilerin aynı ortam üzerinden birbirini etkilemeden taşınmasını sağlayan yüksek hızlı optik ağdır.
Yüksek Hızlı Ağ: Büyük miktarda sensör verisinin yönetim bilgisayarlarına çok yüksek hız ile taşınmasını sağlayan optik ağdır.
Çok Çekirdekli Gerçek Zamanlı İşletim Sistemi: KAAN’ın tüm bilgisayarlarının üzerinde çalıştığı, farklı kritiklik seviyesindeki uygulamaların birbirini etkilemeden ve yüksek performanslı olarak çalışmasını sağlayan işletim sistemleridir.
Ara Katman Yazılımları: KAAN’ın tüm yazılımlarının; sensörler ve birbirleri ile iletişimini sağlayan, ara yüzlerinin protokol dönüşümünü gerçekleştiren, gösterge grafik ara yüzlerinin oluşturulmasını ve yapay zekâ uygulamalarının çalıştırılmasını sağlayan ara katman yazılımlarıdır.
Bu sistemlere ilaveten KAAN’ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleri ile olan uyumluluğunu ölçen ve analiz eden “EMC Test Sistemi” ve 5. Nesil hayalet uçaklar için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan (aynı zamanda KAAN’ın geometrisini de belirleyen) “Anten Test Sistemi (NFRTF)” de TÜBİTAK BİLGEM tarafından üretildi.
Milli Muharip Uçak Projesi’nde TÜBİTAK MAM’da aktif olarak görev alıyor
Projede aktif olarak yer alan TÜBİTAK MAM’da aşağıdaki sistemleri geliştiriyor;
Yaşam Destek Sistemi: Muharip Uçak pilotlarının yüksek fiziksel dayanım gerektiren koşullarda temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için Yaşam Destek Sistemleri geliştiriliyor.
Patlama Önleme Sistemi: Muharip uçaklarda uçağın değişken durumları göz önüne alınarak yakıt tanklarında patlama ve yakıt kaynamasını önlemek için Patlama Önleme Sistemleri geliştiriliyor.
Radar Soğurucu Çok Katmanlı İnce Film Yüzey Kaplamasının Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Optimizasyonu: Milli Muharip Uçağı’na radarda görünmezlik özelliği kazandırılması için özellikle kanopinin tasarım süreçlerinde kullanılmak üzere RASEM yazılımı geliştiriliyor.
Milli Muharip Uçağı’na Ait Hava Kanalı İçin Düşük Görünürlük Özelliği Sağlayan Set Geliştirilmesi: MMU-KAAN’a ait hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için, hava kanalı içerisine yerleştirilecek set tasarımları, test ve ölçümleri gerçekleştirilecek.
Milli Muharip Uçağı İçin Frekans Seçici Yüzeylerin Elektromanyetik Olarak Modellenmesi ve Uygulanması: KAAN’ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak üzere, KAAN’a ait radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için RASEM-RADOM yazılımı geliştiriliyor.
Milli Muharip Uçağımız #KAAN'ın geliştirilmesinde ve üretiminde kritik teknolojilerimizle yer alıyoruz! ✈️
🇹🇷 KAAN’ın ilk uçuşunda, @tubitakbilgem'in geliştirdiği bütünleşik modüler mimariye sahip 5. nesil ana yönetim bilgisayarlarını, yine TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirilen… pic.twitter.com/LLrEI9JTU8
— TÜBİTAK (@Tubitak) February 23, 2024
İlgili Olarak