İtalyan savunma devi Leonardo’nun, Paris Air Show 2019’da görücüye çıkardığı Xplorer İHA, 250 kg faydalı yük kapasitesi ve 24 saat havada kalış süresi sunuyor. Leonardo; uçağın gövdesinden yer kontrol istasyonuna, sensörlerden görev sistemine kadar öz kaynaklarıyla ürettiği bu İHA’yı silahlı kuvvetlerin yanında afet koordinasyon ve sahil güvenlik gibi ihtiyaçları karşılamayı ve pazar payını bu şekilde genişletmeyi planlıyor.
Leonardo, bu uçakla sivil pazara hitap etmek için hava sahasında uçuş rüşdünü sivil havacılık otoritelerine ispat etmeye yönelik çalışmalarını sürdürüyor. Firma tarafından sistemin baştan aşağı Avrupa’da üretilmesi itibariyle ITAR hükümlerine tabi olmadığı belirtiliyor, ITAR’a tabi olmaması da uçağın oldukça geniş bir pazara erişmesini sağlayacak.
SATCOM kabiliyetiyle donatılmış Xplorer, firma tarafından iki usul ile müşterilere sunulacak: Birincisi bilinen satış yöntemlerine benzer olmakla beraber ikincisinde İHA’nın kullanılmasını, sensör sistemlerinin işletilmesini ve lojistik faaliyetlerini Leonardo üstlenecek ve müşteriye sensörlerin topladığı bilgi sunulacak.
Sistemin donatılacağı görev sistemleri: Gabbiano T keşif – gözlem radarı, LEOSS elektro optik sensör ve SAGE ELINT sistemi. Xplorer, ayrıca NATO ülkelerine ihraç edilmek üzere NATO STANAG 4671 hükümlerine göre de sertifiye edilecek.
Aşağıdaki tablo Falco Xplorer ve ANKA-S uçaklarının teknik verilerinin karşılaştırılmasına ilişkindir.
| Falco Xplorer | ANKA-S | |
| Gövde Uzunluğu | 9 metre | 8 metre |
| Kanat Açıklığı | 18.8 metre | 17.3 metre |
| Gövde Yüksekliği | 3.8 metre | 3,25 metre |
| Azami Kalkış Kütlesi | 1300 kg | 1700kg |
| Havada Kalış Süresi | >24 saat | 24 saat |
| Azami Faydalı Yük Kütlesi | >250 kilogram | 200 kilogram (FE) |
| Azami Harekat Yüksekliği | 30000 feet | 30000 feet |
| Link Sistemi | RLOS & BLOS (SATCOM) | RLOS & BLOS (SATCOM) |
| Motor Gücü | (veri yok) | PD-155 155 hp ( gelecekte 170hp PD-170 kullanılması planlanıyor) |
İlk İzlenimler.
Azami faydalı yükteki 50 kilogramlık fark Xplorer’ı gelecekte ANKA-S’e göre avantajlı konuma getiriyor. Xplorer’ın faydalı yük avantajına rağmen toplam kalkış kütlesinin hafifliği ona ciddi bir avantaj daha kazandırıyor. Bu avantaja Motor verilerini bilmediğimiz için motorun etkisini tam olarak bilmiyoruz.
Xplorer’ın ortaya çıkış nedeni Leonardo şirketinin yüksek piyasa erişimi elde etmesi iken ANKA-S TSK ihtiyaçları doğrultusunda üretildi. Ancak Leonardo’nun dikkat çektiği insanî yardım görevleri ve FRONTEX benzeri güvenlik uygulamaları ANKA-S’nin de kabiliyet kapsamındadır.
Xplorer’ın yüksek piyasa erişimi azmi ile ortaya çıkması birim maliyette kendisini gösterecektir, ANKA-S’e karşı üstün olabileceği kalemlerden biri de budur.
ANKA-S ise muharebe arama kurtarma özellikleri ile farklı görevlere yönelik yetkinlik artırımı da sağlayabiliyor. Uzak görüntü terminallerinin geliştirilmesiyle birlikler tarafından kolayca taşınabilen 10 kg’dan hafif görüntü alımını sağlayan terminaller sayesinde 50 km’ye kadar faydalı yük görüntüsü gerçek zamanlı olarak sahaya aktarabiliyor. Xplorer’ın bu yönde bir yeteneği olup olmadığını bilmiyoruz.
Burada göz önüne alınması gereken en temel şey, ANKA-S muadili -hatta kimi kalemlerde daha üstün- bir insansız hava aracının yasal yollardan sivil markete ulaşacak olmasıdır. Basın açıklamasından da anlaşılabileceği üzere; FRONTEX ve insanî yardım görevlerinin yanında uçağın sahil güvenlik ve afet koordinasyon gibi görevler için de kullanılabileceğinin beyan edilmesi küresel İHA pazarında yeni yaklaşımların çığrını açmış oldu.
Sonuç olarak; Leonardo’nun başardığı şey, MALE sınıfı ve ITAR hükümlerine tabi olmayan bir insansız hava aracının sivil pazara angaje edilmesidir. Leonardo’nun başlattığı bu girişime diğer üreticilerden bir cevap geleceğini beklersek İHA piyasasının niceliğinin ivmeli bir şekilde artacağını düşünmek yanlış olmaz.
Sebati Koç
Defence Turk
Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı Mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv, uluslararası ilişkiler ve savunma sanayii meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.
