Türkiye’de tasarlanıp, üretilen ilk milli yer gözlem uydusu RASAT, yörüngede 11. yaşına girdi.
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (TÜBİTAK UZAY) tarafından tasarlanan ve üretilen ülkemizin ilk yerli yer gözlem uydusu RASAT, yörüngedeki 11. yılını geride bıraktı. 17 Ağustos 2011’de Rusya’dan fırlatılan ve hiçbir sınırlama olmadan dünyanın her yerinden görüntü alabilen RASAT, 93 kg ağırlığında olup dünyanın çevresini 98 dakikada turlayabilmektedir.
7,5 m siyah-beyaz (pankromatik) ve 15 m çok bantlı konumsal çözünürlükte (pushbroom) alınan görüntüler; haritacılık, afet izleme, tarım, çevre, şehircilik ve planlama çalışmalarında kullanılmaktadır. RASAT’ın her bir çerçeve görüntüsünün boyutları 30 km x 30 km olup, 960 km uzunluğuna kadar şerit görüntü alınabilmektedir.
Günde 4 kez ülkemizin üzerinden geçen RASAT ile; barajlardaki su çekilmesinden yeni inşaat yapılaşmalarına, büyük yangınlardan yanardağ patlamalarına, sel felaketlerinin oluşturduğu zararlardan yeryüzünün eşsiz doğal manzaralarına kadar yüksek çözünürlükte birçok görüntü elde ediliyor.
Tasarım Ömrü 3 Yıldı!
TÜBİTAK UZAY, 2003 yılında teknoloji transferi yöntemi ile fırlatılan ülkemizin ilk optik uzaktan algılama uydusu olan BİLSAT’tan edindiği deneyimle RASAT’ı danışmanlık ya da dış destek almadan üretmiştir.
Tasarım ömrü üç yıl olarak öngörülen ve 700 kilometre irtifada başarıyla görev yapan RASAT, 17 Ağustos 2022 tarihi itibariyle yörüngesindeki 11. yılını başarıyla tamamlamış olup Türk mühendisleri ile teknisyenlerinin uzay ortamında uzun süre dayanabilen bir uydu üretebileceğini de kanıtlamıştır.
İlk Yerli Uydu Görüntüsü Portalı: GEZGİN
RASAT’ın görev planlaması doğrultusunda her yıl tüm Türkiye’yi kapsayacak biçimde alınan ham görüntüler, TÜBİTAK UZAY bünyesinde bulunan yer istasyonuna indirilmektedir. Ham görüntülerin geometrik ve radyometrik düzeltmelerinin yapılmasının ardından seviyelendirilen görüntüler GEZGİN Portalı’na (www.gezgin.gov.tr) aktarılmaktadır. En son 2020 yılına ait görüntüleri içeren GEZGİN Portalı’na Vatandaşlarımız e-devlet şifreleriyle portala giriş yaparak görüntülere ücretsiz olarak erişim sağlayabilmektedir.
Uydu Teknolojilerinde Söz Sahibi Ülke: Türkiye
TÜBİTAK UZAY; RASAT ve Göktürk-2 uydularından elde ettiği deneyim ve sahip olduğu altyapı, donanım, insan kaynağı ile yenilikçi ve yerlilik oranı yüksek uydu-uzay teknoloji ve uygulamalarına yönelik etkin, katma değerli faaliyet ve projelerine devam etmektedir.
Kritik uzay teknolojilerinin ülkemizde geliştirilmesi ve kendi uydusunu yapabilen az sayıdaki ülkeler arasına girme hedefine kararlı adımlarla ilerlemektedir.
İlgili Olarak
Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı