ABD’nin E-7A tedarik programını iptal etmesinin ardından NATO da tedarik sürecini yeniden değerlendiriyor.
Kasım 2023’te NATO’nun Geilenkirchen Hava Üssü’ndeki Havadan Erken İhbar ve Kontrol [NAEW&C] gücü tarafından kullanılan 14 adet E-3A Sentry uçağının yerine ABD’li üretici Boeing’den 6 adet E-7A Wedgetail havadan erken ihbar ve komuta uçağı sipariş edeceğini duyurmuştu.
Bahse konu uçaklar, 8 NATO üyesinin katkısıyla finanse edilen iAFSC (gelecekteki ilk gözetleme ve kontrol kabiliyeti) programı kapsamında tedarik edilecekti. Bu ülkeler arasında ABD, Almanya, Danimarka, Belçika, Lüksemburg, Hollanda, Norveç ve Romanya bulunuyor. O dönemde E-7A Wedgetail, Güney Kore ve Avustralya’nın yanı sıra 3 NATO üyesi Türkiye, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından da tercih edilmişti. Bu kapsamda ABD Hava Kuvvetleri, E-3A Sentry’nin yerini alacak 26 adet yeni uçak satın alma niyetini açıklamıştı.

Geçtiğimiz Haziran ayında ise ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, E-7A Wedgetail uçaklarını sorgulayarak bu tür bir uçağın ne kadar savunmasız ve aşırı maliyetli olduğunu vurgulamıştı. İlerleyen süreçte ise program durdurulmuştu. Bu kapsamda ABD Hava Kuvvetleri’nin erken uyarı kabiliyetlerini yenilemek için uzay sistemlerinin yanı sıra E-2D Hawkeye uçaklarına güvendiği belirtilmişti.
NATO tedarikinde soru işaretleri
Firepower tarafından yapılan habere göre ABD’ye ek olarak NATO da E-7 uçaklarının tedarikini yeniden değerlendiriyor. NATO’nun tedarik ajansı sözcüsü, Firepower’a yaptığı açıklamada, planın “bir bütün olarak değerlendirildiğini” söyledi.
Pentagon’un ABD Ordusu için E-7’yi reddetmesi, Trump yönetiminin NATO için 14 uçağın satın alınmasına mali katkıda bulunmayı kabul edip etmeyeceği veya faturanın katılımcı 7 Avrupalı müttefike bırakılıp bırakılmayacağı konusunda soruları gündeme getiriyor. ABD’nin iptalleri nedeniyle toplam E-7 siparişlerinin düşmesi, NATO da dahil olmak üzere kalan müşteriler için uçak başına fiyatı da muhtemelen artıracaktır.
Bu kapsamda NATO, “Eylül ayı sonuna doğru” katılımcı ülkeler arasında maliyet paylaşımını da içeren bir güncelleme yayınlamayı planlıyor. Sözcü, NATO ve katılımcı ülkelerin “mevcut seçenekleri değerlendirdiğini” söyledi.

İlgili Olarak

Gaziantep Makine Mühendisliği Bölümü öğrencisi. Savunma Sanayii ve Uluslararası İlişkiler Meraklısı