Rusya ve Tacikistan, müşterek bölgesel hava savunma sistemi kurmak için anlaşmaya vardı.
Tacikistan Savunma Bakanı Sherali Mirzo ve Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (CSTO) Savunma Bakanları Konseyi’nin Duşanbe’deki toplantısında Müşterek Bölgesel Hava Savunma Sistemi için anlaşma yaptı.
Interfax’ın bildirdiğine göre, daha önce Duşanbe’de Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Savunma Bakanları Konseyi altında düzenlenen Hava Savunma Konuları Koordinasyon Komitesi toplantısında, BDT üyesi ülkelerin müşterek havacılık ve uzay savunma sistemi oluşturma konuları tartışıldı.
BDT’nin müşterek hava savunma sistemi kavramı, 10 Şubat 1995’te İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth of Nations) üyesi on ülke arasında imzalanan sözleşmeye dayanarak oluşturuldu. Sözleşme; Rusya, Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan gibi BDT ülkelerinin üyeliklerine açık durumda. BDT’nin müşterek sistemi; yaklaşık 20 havacılık birimi, 50’den fazla hava savunma füze sistemi, telsiz-teknik birliği ve yaklaşık 10 hava savunma tugayını içeriyor. Ayrıca, elektronik harp sistemlerinin bazı unsurları BDT’nin müşterek hava savunma sistemine dahil olacak.
Anlaşma talimatı Eylül 2020’de verildi
Eylül 2020’de Tacikistan Devlet Başkanı Emomali Rahmon, Tacikistan ile Rusya arasında müşterek bölgesel hava savunma sisteminin oluşturulmasıyla ilgili taslak anlaşmayı onaylama ve imzalama talimatını verdi. İlgili kararname ise 12 Eylül 2020’de Tacikistan başkanı tarafından imzalandı. Taslak belgede, anlaşmanın bölgedeki hava savunma etkinliğinin artırılması için yapıldığı ve BDT üyesi ülkelerin müşterek hava savunma sisteminin bir parçası haline geleceği belirtildi. Ayrıca taslakta, “Tacikistan ve Rusya topraklarının bölgedeki ayrılığını dikkate alan taraflar, Tacikistan topraklarında ve hava sahasında ayrı bir kolektif güvenlik alanı tahsis etmektedir.” ifadesi yer aldı.

Rusya yıllardır müşterek bir sistem oluşturmaktan söz ediyor
Kasım 2014’te Rusya’nın, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’ndeki tüm müttefikleriyle müşterek hava savunma sistemi oluşturmayı planladığı duyuruldu. Kaynaklara göre, yıllardır planlanan müşterek sistem üzerine çalışmalar Bağımsız Devletler Topluluğu tarafından 1995 yılında resmen kabul edildi.
Rusya ve Beyaz Rusya arasında müşterek bir sistem halihazırda bulunurken, 2015 yılında Rusya ve Ermenistan arasında müşterek hava savunma sistemi için güvenlik anlaşması yapıldı. Bu yıllardan itibaren, Rusya’nın Kırgızistan ve Tacikistan ile görüşmeleri müşterek sistem kurulması yönündeydi.
Kasım 2014’te Rusya’nın Hava Savunma Kuvvetleri eski başkanı emekli Korgeneral Alexander Gorkov verdiği bir röportajda, Kırgızistan ve Tacikistan’ın entegrasyonunun özellikle zor olacağını belirtmişti. Konuya ilişkin, Kırgızistan’ın hava savunma sistemlerinin eski olduğunu ve dolayısıyla, müşterek hava savunmasına gerçek bir katkı sağlayamayacaklarını söylemişti. Yine de, Kırgızistan’ın Kazakistan’ın güneyinde bulunması sebebiyle müşterek sisteme dahil edilmesi gerektiğini söyleyen Korgeneral Alexander Gorkov, Kırgızistan sisteminin yeniden donatılmasıyla güçlü bir caydırıcılık etkisi yaratılacağını ve aynı durumun Tacikistan için de geçerli olduğunu ifade etmişti.
Rusya ve müttefiklerinin bu sisteme neden ihtiyacı var?
2014’te General Albay Leonid Ivashov verdiği bir röportajda, müşterek hava savunma sisteminin etkin olacağı temel tehdidin Amerika’nın Hızlı Küresel Saldırı anlayışı olduğunu söylemişti. Rusya’nın ultrasonik hızda seyir füzelerinin ve birkaç modern aracının olduğunu ancak diğer CSTO ülkelerinin böyle sistemlere sahip olmadığını belirten Ivashov, ABD Silahlı Kuvvetleri’nin insansız hava aracı gelişiminde yeni bir yön gördüklerini de sözlerine eklemişti.
İlgili Olarak
Rusya, Ukrayna’nın Bayraktar TB2 SİHA tedarik etmesinden memnun değil
Makine Mühendisi. Savunma sanayii teknolojileri takipçisi, araştırmacısı.