Rusya ve Ukrayna Dezenformasyon Savaşı: Bayraktar TB2 vs Pantsir-S1

Defenec Express, 270 günde 42 adet Pantsir-S1 hava savunma sistemi imha edildi.

Ukrayna & Rusya basınları arasında geçen ve Türkiye’nin alet edildiği dezenformayon savaşlarını Defence Turk Yayın Koordinatörü Ahmet Alemdar değerlendirdi.

Ukrayna’da faaliyet gösteren Defence Express tarafından yapıldığı ifade edilen habere göre Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından 42 adet Rus yapımı Pantsir-S1 hava savunma sistemi imha edildi. Yapılan haberde son 270 gün içerisinde Türk Ordusuna ait “topçu birliklerinin ve hava platformlarının” saldırılarında 42 adet Rus sisteminin kullanılmaz hale geldiği aktarıldı. Pantsir-S1 hava savunma sistemlerinin tahmini maliyeti ise yarım milyar dolar düzeyinde. Bahse konu maliyeti ise şu şekilde aktarılıyor, “ekonomik durum göz önüne alındığında bu rakam oldukça kötü”. Aktaran kaynak “Türk yetkililerince” sadece 9 adet Pantsir-S1 hava savunma sisteminin imhasının ifade ederken. Bahse konu Ukrayna merkezli yayın kuruluşunun ise ilk provakasyon haberi olduğuna işaret edildi.

Başka kaynaklarda ise Rus hava savunma sistemi Pantsir-S1 için bahse konu bölgelerde en büyük tehdidin SİHA sistemleri olduğu aktarıldı. Türk yetkililerin açıklamalarına referans verilen haberde TSK tarafından Suriye’de 2 adet ve Libya’da 7 adet Pantsir-S1 hava savunma sistemi imha edildiği ifade edilmektedir.

Daha önce de bu konuda epey yazıldı çizildi. Yine Ukrayna merkezli Defense Express, kendi kaynaklarına atıfta bulunarak, Suriye ve Libya’da en az 23 adet Rus yapımı Pantsir-S1 hava savunma sisteminin imha edildiğini bildirdi. Ukrayna aktif biçimde Türkiye’den ithal ettiği Bayraktar TB2 S/İHA’ları kullanıyor. Temmuz 2020’de Ukrayna Ordusu tarafından gerçekleştirilen geniş çaplı bir tatbikatta da kullanıldığına ilişkin videolar da paylaşıldı.

Ukrayna basınının bu tip dezenformasyon faaliyetleri ülkemizde yayın yapan savunma medyası için biçilmiş kaftan niteliğinde. Milliyetçilik duyguları üzerinden insanlara yanlış bilgiler verilmekten imtina edilmemektedir. Her zaman işin “iddia” boyutu göz ardı edilerek kendi insanımıza bilgi zehirlenmesi yaşatmaktan geri durmuyoruz.

Ukrayna basını da bizim S-400 hava savunma sistemleri tedarik sürecinde düştüğümüz yanılgıya düşmektedir; alınan sistem yer göğe sığdırılamıyor. Türkiye’ye S-400 HSS teslimatları gerçekleşirken “F-22 Raptor katili” gibi tamamen dezenformayon, propaganda kokan ifadelerle bu sistem gereksiz övülmüştü. Ukrayna basını da şu an muhtemelen aynı zehirlenmeyi yaşıyor.

Al-Watiya Hava Üssünde Bayraktar TB2 tarafından vurularak etkisiz hale getirilen Pantsir-S1 hava savunma sistemi

Rusya tarafından da ciddi dezenformasyon faaliyetleri yürütülmektedir. Bu bağlam gerçek dışı rakamlar kullanmaktan hiç imtina etmiyorlar. Son olarak Haziran 2020’de Rusya’da faaliyet gösteren 360tv tarafından yapılan haber Rus savunma medyasında da kendine geniş bir şekilde yer buldu. Bahse konu haber;

360tv: 54 Terörist SİHA Yok Edildi. Söz konusu haberde; “Dikkat edilmesi gereken bir husus ise 2020 yılının başından beri 54 terörist SİHA yok edilirken buna karşılık olarak yaklaşık 9 Pantsir sistemi etkisiz hale getirildi. Her bir olayın taraflarca doğrulandığının altı çizilmelidir. Dahası, sözde hava savunma sistemlerinin imha edildiğini gösteren çok sayıda video gerçek çekimlerden ziyade bilgisayar grafikleri ve montajlarını anımsatmaktadır. Bu videolar, önceden yalan haber ve montaj yapmakla suçlanan Türk bilgi kaynağı Clash Report tarafından yayınlandı.” ifadelerine yer verildi.

Bu ifadeye verilebilecek bir cevap yok. Darbeci Hafter güçleri dahi Libya’da tüm zamanlarda 27 adet SİHA düşürdüklerini iddia ederken Rus medyası tam bir sarhoşluk içinde. Rus medyasının bu rakama ulaşması muhtemeldir ki darbeci Hafter güçlerinin kendi SİHA’larını düşürmesi de dahil olup üstüne düşürülen ABD-İtalyan İHA’ları da eklenmiş olmalı. Bu durumda bile 54 adet SİHA rakamına ulaşmak mümkün değil. Libya’da süregelen savaşta tarafların kayıplarının olması zaten kaçınılmazdır. Ancak gerçek dışı verilerle sadece bilmeyen insanlar üzerinde dezenformasyon yapılabilir ki Rus halkı da zaten bilgisiz bırakılıyor. Dikta rejimine sahip bu ülkenin Batı’dan algıladığı en büyük tehditler ise demokrasi, hukuk üstünlüğü ve insan haklarının ülke içinde bir ses olup yükselişidir. Bu bağlamda Rusya’nın tehditleri karşılamak için caydırma, bölücülük yapma ve dikkat dağıtacak faaliyetler yürüttüğünü de zaten görüyoruz.

Peki, Biz Kaç Pantsir-S1 HSS İmha Ettik?

Öncelikle muharebe, savaş vd. durumlarda tarafların ortak amacı “hasmın mücadelesine imkan veren kabiliyetlerini” elinden almaktır. Hava savunma sistemleri “hava sahası üstünlüğü” sağlamada kritik bir bileşendir. Bir savunma sisteminin neden doğrudan hedef alındığının sebebi de burada yatmaktadır.

Türkiye menşeli SİHA’larca çok sayıda Pantsir-S1 hava savunma sistemi Libya’da imha edildi. Taraflar farklı açıklamalar yapar ama burada nicelikten ziyade sahaya yansımasına bakılmalıdır;

1- İmha edilen sistemler hava üstünlüğünün UMH lehine değişmesinde etkili oldu mu?

2- UMH lehine sahada kazanım sağlandı mı?

3- UMH sahadaki bahse konu kazanımı masaya taşıdı mı?

Asıl sorulması ve cevabı merak edilmesi gereken sorular; 25 veya 40 adet Pantsir-S1 imha edildi. Sahaya etkisi ne oldu? Hafter eğer Pantsir-S1 kayıplarını telafi edebilseydi durum nasıl olacaktı? Hafter güçlerinin aylardır elde tutmak için mücadele verdiği Trablus eksenini sadece birkaç gün içinde boşaltması mümkün müydü? Kayıplar telafi edilemeyecek boyutlara ulaştığında hasmın mücadele imkan ve kabiliyetlerini elinden almış oluyorsunuz. Hafter’in Trablus ekseninden ülkenin doğusuna çekilmesinin altında kısa vadede telafi edilemeyecek bu kayıplar yatıyordu.

Peki, Kaç Adet Pantsir-S1?

Libya’da darbeci Hafter güçlerine BAE tarafından sağlanan 20+ adet Rus yapımı Pantsir-S1 hava savunma sisteminin imha edildiği görüntülerde sabittir. BAE tarafından sağlanan ve imha edilen bu sistemlerin dışında yine Rus yapımı ancak Rus birliklerince kullanılan; 17-18 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirilen operasyonlarda Krasuhka Elektronik Karıştırma Aracı ile Pantsir-S1 hava savunma sistemi imha edildi. Bu sistemler ise Rus özel askeri şirketi Wagner’e Libya’daki faaliyetlerini desteklemek için sağlanmış sistemlerdi. Libya’da halen varlık gösteren Wagner yine Rus yapımı Pantsir-S1 sistemlerini kullanmaya devam ediyor.

Tarhuna’dan çekilen Wagner konvoyunda yer alan Pantsir-S1 hava savunma sistemi

Bu noktada bir özel askeri şirket nasıl bu kadar yüksek teknoloji sistemlere sahip olabilir diyebilirsiniz. İç savaşların olduğu asimetrik muharebe sahalarında vekalet güçler içinde giderek artan oranda özel askeri şirketlerin varlığını görüyoruz. Ruslar yerel milisleri eğitmekle birlikte Wagner gibi PMC’leri aktif olarak bu süreçlerde kullanıyor. Özellikle Rus istihbarat servisleri bu noktada sözleşmelere taraf olmaktan geri durmuyor. Çünkü Rusya’da aşırı politizasyona tabi olmuş bir istihbarat yapılanması görüyoruz. Özellikle Putin’in yönetime gelmesiyle şiddetlenen istihbarat birimlerindeki bu politizasyon; servislerin ve birimlerin adeta birer şahin gibi saldırganlığını artırmış durumda.