Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI)’nün yayınladığı yeni verilere göre Türkiye 2015-2019 yılları arasında silah ithalatını %48 oranında azalttı.
Ülke içindeki terörle mücadele operasyonları, sınır ötesi harekâtlar ve Libya’daki çatışmalara rağmen silah ithalatında önemli bir düşüş gerçekleşti. SIPRI bu düşüşü, bazı büyük silahların teslimatındaki gecikmeler, savaş uçakları için ABD ile büyük bir anlaşmanın iptali ve Türk silah endüstrisinin kabiliyetindeki gelişmeler ile bağdaştırıyor.
Türkiye’nin en çok silah ithal ettiği ülkeler ve ithalattaki payları ise şu şekilde:
- ABD (%38)
- İtalya (%24)
- İspanya (%19)
İthalat azalıyor ihracat artıyor
Türkiye 1995-1999 yılları arasında dünyanın 3’üncü büyük silah ithalatçısıydı. 2005-2009 yılları arasında 9’uncu sıraya gerileyen Türkiye 2015-2019 yıllarında ise 15’inci sıraya düştü. Türkiye’nin 2010-2014 yıllarındaki global silah ithalatındaki payı %3,7’den 2015-2019 yıllarında %1,8’e geriledi.
SIPRI, Türkiye’nin Suriye’deki terör hedeflerine yönelik gerçekleştirdiği operasyonlar nedeni ile karşı karşıya kaldığı ambargoların ithalatını ciddi ölçüde etkilediğini belirtiyor. Ancak bilinen ambargoların dışında Türkiye’ye uygulanan örtülü ambargolar da Türkiye’nin ithalatının azalmasında önemli bir rol üstlendi. Türkiye örtülü ambargo uygulanan alt sistemleri yerlileştirmek üzere yoğun çaba sarf ediyor.
Türkiye’nin gemicilik alanında yerli üretime yönelmesi, kara araçlarında sistem bazında ithalatın durma noktasına gelmesi genel tablonun oluşmasında önemli bir yer kaplıyor. Türkiye’nin F-35 programındaki rolünün dondurulması durumunda Türkiye’nin silah ithalatındaki rolü azalma eğilimi sürdürecek. Bununla birlikte F-35 programında Türk üreticilerdeki siparişlerin tamamen durması durumunda ihracat rakamlarında da önemli düşüşler yaşanacaktır.
Türkiye’nin global silah ihracatındaki payı 2010-2014 yıllarında %0,5’ten 2015-2019 döneminde %0,8’e yükseldi.
Türkiye’nin en çok silah ihraç ettiği ülkeler ve ihracattaki payları ise şu şekilde:
- Türkmenistan (%25)
- Umman (%12)
- Pakistan (%12)
Editör Notu: SIPRI büyük silah sistemi satışları ile maliyeti görece yüksek ana alt sistemleri baz alıyor. Türkiye’de TİM ve benzeri organizasyonların yayınladığı rakamlarda tüm alt sistemler ve sivil havacılık ile ilgili unsurlar da önemli bir yer kapladığı için ülkelere yönelik sıralama değişkenlik gösteriyor.
Türkiye’nin ihracatında Savunma ve Havacılık Sektörü: 2018-2019
SIPRI 2018 Uluslararası Silah Transferi Eğilimleri raporu yayınlandı
Defence Turk Genel Yayın Yönetmeni. Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı mezunu ve amatör fotoğrafçı. Teknoloji, otomotiv ve uluslararası ilişkiler meraklısı. Savunma sanayii araştırmacısı.