Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir uzay altyapı geliştiricisi Axiom Space ve Türkiye Uzay Ajansı (TUA), planlanan Axiom İstasyonu ve diğer Axiom Space faaliyetlerinin geliştirilmesinde Türk uzay endüstrisi ekosistemi için potansiyel tedarik zinciri fırsatlarını araştırmak ve belirlemek amacıyla önemli bir iş birliği anlaşması imzaladı. Bu bağlamda iş birliği kapsamında iki taraf uzay teknolojisi, havacılık, tekstil, malzeme bilimi, ileri imalat, iletişim ve yaşam bilimleri gibi alanlarda karşılıklı iş birliğini kapsayan bir Mutabakat Zaptı (MoU) imzaladı.
Söz konusu iş birliğinin duyurusunu yapan Axiom Space, ortaklığın Türkiye’nin genç nüfusunu uzay faaliyetlerine dahil etmeyi, geleceğin astronotlarına, mühendislerine, bilim insanlarına ve liderlerine ilham vermeyi aynı zamanda diğer sektörlerde inovasyonu teşvik ederken uzay endüstrisinin sürdürülebilirliğini desteklemeyi amaçladığını belirtti.

Uluslararası Uzay İstasyonu’nun 2030 yılının sonuna kadar faaliyette kalması öngörülmektedir. Ancak Axiom Space’e göre bu istasyondan sonra ticari uzay istasyonları, uzaydaki insan faaliyetlerinin ve araştırmaların devamını sağlayacaktır. Böylece Axiom Space’in Axiom Station’ı geliştirmesi, onu lider bir yeni nesil uzay istasyonu olarak konumlandıracağı, şirket tarafından belirtilmektedir. Aynı zamanda Axiom Space, modüllerini Uluslararası Uzay İstasyonu’na bağlama yetkisine sahip tek şirkettir.
TUA ve Axiom Space’in Ortak Hedefleri
TUA ve Axiom Space arasındaki iş birliğinin başlıca hedefleri olarak şunlar belirlenmiştir;
- Araştırma ve keşif için bir laboratuvar kurulması,
- Mikro yerçekimi ortamlarından yararlanan üretim tesisleri oluşturmak,
- Uzay malzemelerini test etmek ve derin uzay görevleri için teknolojileri doğrulamak için bir platform sağlamak,
- Alçak Dünya yörüngesinde (LEO) ulaşım, lojistik ve diğer hizmetler için bir merkez oluşturmak.
- İletişim ve gözlem için yeni platformlar geliştirmek,
- Profesyonel astronotlar için bir eğitim alanı oluşturmak.
Bu bağlamda ortaklık, Türkiye’de belirli modüllerin ortak üretimini öngörerek Türk uzay endüstrisine önemli faydalar sağlayacak ve küresel varlığını güçlendirecektir.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’dan açıklamalar
TUA ve Axiom Space arasındaki Mutabakat Zaptı, Türkiye’nin uzay teknolojileri alanında küresel bir lider olma hedefini destekliyor. Ayrıca anlaşma, ticari uzay istasyonu operasyonları ve yaklaşan Ay görevleri gibi projelere çok yönlü katkılar vaat etmekte. Bu bağlamda imzalanan Mutabakat Zaptı kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“Türkiye olarak uluslararası iş birlikleriyle uzay teknolojilerinde güçlü bir konuma doğru ilerliyoruz. Axiom Space ile imzalanan Mutabakat Zaptı, Türk uzay sanayii için bir dönüm noktasıdır ve bilimsel, teknolojik ve yenilikçi üretim kabiliyetlerimizi dünyaya sergileme fırsatı sunmaktadır.
Bu iş birliği, Türkiye’nin küresel uzay ekosistemindeki rolünü güçlendirecek, genç nesillerin uzaya olan ilgisini artıracak ve onları bu büyük vizyona entegre edecektir. Ayrıca her iki tarafın yeteneklerini birleştirerek yaratılan sinerji, uzay teknolojisi, havacılık, tekstil, malzeme bilimi, ileri imalat, iletişim ve yaşam bilimleri gibi alanlarda iş birliğini teşvik edecektir.
Bu projelerle Türkiye, yıllık 1 trilyon dolara ulaşması beklenen küresel uzay ekonomisinden daha fazla pay almayı hedeflemektedir. Havacılık ve uzay alanında önemli ilerlemeler kaydettik ve uydu teknolojilerinde öncü ülkeler arasında yer almamızı sağlayan projelere imza attık. Bu yeni girişimlerle uzay teknolojilerinde daha fazla ilerleme sağlamayı hedefliyoruz.”
TUA Yönetim Kurulu ve Ajans Başkanı Yusuf Kıraç’tan açıklamalar
Buna ek olarak Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Yönetim Kurulu ve Ajans Başkanı Yusuf Kıraç ise şu açıklamalarda bulundu:
“Ocak 2024’te Türkiye’nin ilk astronotunu uzaya göndererek tarihi bir dönüm noktasına imza atan Axiom Space’in Ax-3 görevinin birinci yıl dönümünü kutlarken, Türkiye Uzay Ajansı ile devam eden ortaklığımızı anmaktan heyecan duyuyoruz. Bu ortaklık, endüstriyel iş birliğini teşvik etmeye, Türkiye’nin güçlü havacılık ve uzay kabiliyetlerinden ve teknoloji girişimlerinden yararlanmaya ve Türk tedarikçileri küresel uzay tedarik zincirine entegre etmeye odaklanıyor.
Türkiye’nin vizyoner liderliği, ülkeyi uzaya çıkan uluslar arasına sokmuştur. Bugün, alçak Dünya yörüngesinde daha fazla potansiyel keşfetmek için Türk hükümeti ve dinamik uzay endüstrisi ile yakın bir şekilde çalışarak iş birliğimizi yeni zirvelere taşıyor, ekonomik büyümeyi ve teknolojik gelişmeleri teşvik ederken uzaya sürekli erişim sağlıyoruz.
Axiom Space ve Türkiye birlikte, ortak projeler için yeni fırsatlar yaratıyor, yeni nesil bilim insanları, mühendisler ve kaşiflere ilham veriyor ve uzay ekosisteminin büyümesine katkıda bulunuyor. Bu heyecan verici yolculuk, hem ülkelerimizi hem de sürekli gelişen uzay alanındaki diğer pek çok ülkeyi yükseltmeyi vaat ediyor.”
İlgili Olarak
Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü öğrencisi. Uluslararası İlişkiler ve Savunma Sanayii araştırmacısı.