Türk savunma sanayii şirketleri büyümeye devam ediyor

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün verilerine göre, en büyük savunma sanayi şirketleri listesinde artan sıralarıyla birlikte Türkiye’den ASELSAN, Baykar ve TUSAŞ yer aldı.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), 2023 yılı için dünyanın en büyük 100 savunma sanayisi şirketlerine ilişkin verileri yayımladı. Yayımlanan rapora göre listede Türkiye’den 3 savunma sanayii şirketi yerini aldı. Bu bağlamda en büyük 100 şirket arasında Türkiye’den ASELSAN, Baykar ve TUSAŞ boy gösterdi.

Ayrıca rapora göre savunma sektöründeki en büyük 100 şirketin 2023’te silah ve askeri hizmet satışları bir önceki yıla göre yüzde 4,2 artışla 632 milyar Dolara yükseldi. Böylece geçen yılki artış 2022’de tedarik zinciri aksaklıkları ve artan maliyetlerle silah satışlarındaki yüzde 3,5’lik düşüşün ardından geldi. Raporda, silah gelirlerindeki artışların tüm bölgelerde görüldüğü, Ukrayna ve Gazze’deki savaşlar ile Asya’daki gerilimler nedeniyle bu bölgelerde daha fazla hissedildiği gözlemlenmekte.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) verilerine göre 2023 yılında ilk 100 şirket arasına giren Türk şirketler

Türk şirketler yükselişte

Listede ASELSAN 54. sırada yer alırken, Baykar 69. sırada ve TUSAŞ da 78. sırada yer aldı. Aynı zamanda Türk şirketlerinin toplam gelirleri 2022 yılına göre yüzde 24 artarak 6 milyar Dolara ulaştı. Öte yandan raporda, “Türkiye’nin uzun süredir silah üretiminde kendine yeter hale gelme hedefi var.” denildi. Ayrıca raporda Türk şirketlerin hepsinin bir önceki yıla göre sıralamada yükseldiği de görülmekte. Bu bağlamda 2022 yılında ASELSAN 62. sıradayken 2023 yılında 54. sıraya, Baykar 79. sıradayken 69. sıraya ve TUSAŞ 88. sıradayken 78. sıraya yükseldiği göze çarpmakta.

SIPRI’nın raporunda, artan iç talep ve genellikle Ukrayna’daki savaşla bağlantılı olarak artan ihracatın Türk şirketlerindeki satışların 2023’teki büyümesinin ana itici güçleri olduğu belirtilerek, İHA üretimiyle tanınan Baykar’ın ihracatına dikkat çekildi. Baykar’ın gelirlerinde ihracatın, 2023’te şirketin silah gelirlerinin yaklaşık yüzde 90’ını oluşturduğu belirtilen raporda, Türk şirketin gelirlerinin geçen yıl yüzde 25 artarak 1,9 milyar Dolara çıktığı aktarıldı.

TUSAŞ da gelirlerini geçen yıl yüzde 45 artırarak 1,7 milyar Dolara çıkardı. Rapora göre, ASELSAN’ın ise 2023’te silah satışı gelirleri ise geçen yıl yüzde 12’lik artışla 2,4 milyar Dolara ulaştığı belirtilmekte. Bu bağlamda raporda, “Bu artış esas olarak Türkiye’nin yerli üretim silahlar geliştirme taahhüdünün teşvik ettiği iç talebin bir sonucudur.” ifadesi yer aldı.

Listenin ilk beş sırasında ABD şirketleri yer aldı

2018’den bu yana listenin başındaki 5 firmanın tamamının ABD merkezli olması dikkati çekti. Bu firmalar arasında Lockheed Martin, RTX eski adı ile Raytheon Techologies, Northrop Grumman, Boeing ve General Dynamics olarak sıralandı. Küresel savunma sektöründeki en büyük 100 şirket içindeki ABD’li toplam 41 şirket, 2023’te 317 milyar Dolarlık silah satışı yaparak, reel olarak bir önceki yıla göre yüzde 2,5 artışla tüm satışların yüzde 50’ini karşıladı.

Listedeki 9 Çinli silah şirketinin toplam satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 0,7 artışla 103 milyar Dolara yükselmesi de dikkati çekti. Çinli üreticilerinden ise 3’ü NORINCO, AVIC ve CETC olmak üzere listede ilk 10’da yer aldı. Buna ek olarak Çinli şirketlerin toplam satışları küresel tüm satışların yüzde 16’sına karşılık geldi. Avrupa’dan ise ilk 100 listesinde merkezi Avrupa’da bulunan 27 şirket bulunurken, bunların toplam silah satışları yüzde 0,2 artarak 133 milyar Dolara ulaştı.

Raporda, Avrupalı şirketlerin sipariş alımlarının arttığı ve bazı şirketlerin Ukrayna’daki savaşla bağlantılı olarak talepte bir artış gördüğü belirtildi. Rusya-Ukrayna Savaşı’ndan sonra ordusuna yeni silah almaya başlayan Almanya’da, Rheinmetall, ThyssenKrupp, Hensoldt ve Diehl’in silah satışları geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 7,5 artarak 10,7 milyar Dolara çıkarttı.